کتاب جنگ خیابانی

معرفی کتاب جنگ خیابانی

کتاب الکترونیکی جنگ خیابانی (گزارشی از قیام مردم عراق پس از جنگ نفت) نوشتهٔ سید نظام مولا هویزه و منتشرشده توسط انتشارات سوره‌مهر، گزارشی مستند از قیام مردم عراق پس از پایان جنگ خلیج فارس است. این اثر با‌تکیه‌بر مصاحبه‌های متعدد با پناهندگان عراقی، به روایت حوادث و رخدادهای قیام اسلامی در جنوب عراق می‌پردازد و تصویری از مقاومت مردمی، نقش روحانیون و سرکوب‌های حزب بعث ارائه می‌دهد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جنگ خیابانی

کتاب جنگ خیابانی در سال‌های پس از جنگ خلیج فارس و قیام مردم عراق علیه حکومت بعثی صدام حسین نوشته شده است. نویسنده با جمع‌آوری مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها با پناهندگان عراقی، به ویژه از مناطق جنوبی عراق، تلاش کرده تا روایت‌هایی دست‌اول از روزهای قیام، مقاومت مردمی، و سرکوب‌های خونین را ثبت کند. برای رعایت مسائل امنیتی، کلیهٔ نام‌ها در کتاب مستعار هستند، مگر در مواردی که اشخاص شناخته‌شده یا وابسته به حکومت عراق ذکر شده‌اند. این اقدام در جهت حفظ امنیت مصاحبه‌شوندگان و اطرافیان آن‌ها صورت گرفته است. نویسنده تلاش کرده است امانت در ثبت وقایع را رعایت کند و براساس روایت‌های مستند و پی‌درپی پیش برود. بااین‌حال، اعتراف می‌کند که محتوای اصلی، بازتابی است از دیدگاه‌های شخصی مصاحبه‌شوندگان و براساس نگاه آن‌ها به وقایع تنظیم شده است. نویسنده، سید نظام مولا هویزه، در این کتاب صرفاً به حوادث مربوط به جنوب عراق پرداخته است و به دلایل مختلف به قیام مردم شمال عراق و سایر مناطق نپرداخته است. او بررسی بخش‌های بزرگتر را نیازمند مجالی گسترده‌تر و بررسی‌های عمیق‌تری می‌داند. هویزه تأکید می‌کند که ثبت کامل و دقیق تاریخ این دورهٔ حساس وظیفه‌ای است برعهدهٔ همهٔ فرزندان ملت عراق از شیعه، سنی، کرد و عرب تا رویدادها را به شکلی جامع ثبت و حفظ کنند.

خلاصه کتاب جنگ خیابانی

کتاب جنگ خیابانی مجموعه‌ای است از مصاحبه‌هایی که با پناهندگان عراقی انجام شده است. تمرکز اصلی این مصاحبه‌ها بر قیام اسلامی مردم جنوب عراق پس از جنگ خلیج فارس است. کتاب جنگ خیابانی به‌صورت گزارشی و روایی، بدون ادعای جامعیت، به حوادث شهرهایی چون نجف، کربلا و العماره می‌پردازد و نقش اقشار مختلف مردم از جمله زنان، نوجوانان، روحانیون و نظامیان جداشده از ارتش را در این حرکت مردمی برجسته می‌کند. فضای کتاب، سرشار از خاطرات تلخ و شیرین، روایت‌های شخصی و جمعی و بازتابی از امیدها و ناامیدی‌های مردم عراق در آن برههٔ حساس است.

چرا باید کتاب جنگ خیابانی را خواند؟

جنگ خیابانی با‌تکیه‌بر روایت‌های دست‌اول و مصاحبه‌های میدانی، تصویری نزدیک و ملموس از قیام مردم عراق پس از جنگ خلیج فارس ارائه می‌دهد. کتاب نه‌تنها به شرح وقایع و درگیری‌ها می‌پردازد، بلکه ابعاد انسانی، اجتماعی و مذهبی این قیام را از زبان شاهدان عینی بازگو می‌کند. خواننده با مطالعهٔ این اثر، با جزئیات مقاومت مردمی، نقش‌آفرینی اقشار مختلف و چگونگی سرکوب و مهاجرت گستردهٔ مردم عراق آشنا می‌شود. این کتاب فرصتی است برای درک بهتر تاریخ معاصر عراق و شناخت زوایای کمتر دیده‌شدهٔ یک جنبش مردمی.

خواندن کتاب جنگ خیابانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر خاورمیانه، پژوهشگران حوزهٔ مطالعات عراق، فعالان اجتماعی، دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و تاریخ و هر کسی که دغدغهٔ شناخت مقاومت‌های مردمی و پیامدهای جنگ را دارد، مناسب است.

فهرست کتاب جنگ خیابانی

به جای مقدمه: توضیح دربارهٔ هدف و روش گردآوری مصاحبه‌ها و محدودیت‌های پژوهش

آغاز قیام: روایت شروع قیام در نجف و نقش مردم در شکل‌گیری اعتراضات

خاطرات شاهدان: مصاحبه با افراد مختلف دربارهٔ روزهای نخست قیام، نقش زنان، نوجوانان و روحانیون

نگاهی به شهرهای دیگر: شرح وقایع قیام در کربلا و العماره و تفاوت‌های هر منطقه

طوفان سرخ: برخی عملیات‌ مهم و مقاومت مردم در برابر نیروهای بعثی

حکومت جاسوس‌ها: بررسی نقش ستون پنجم و جاسوسان حزب بعث در سرکوب قیام

مهاجرت: روایت آوارگی، وضعیت اردوگاه‌های پناهندگان و مشکلات مهاجران

اسناد: درج بیانیه‌ها و پیام‌های مراجع دینی و رهبران قیام

یادداشت‌ها: توضیحات تکمیلی و ارجاعات تاریخی و جغرافیایی

بخشی از کتاب جنگ خیابانی

«پاسی از شب گذشته بود که توانستیم ابوزید را پیدا کنیم. به ما گفته بودند حرف‌های زیادی از روزهای قیام مردم عراق دارد و زحمات طاقت‌فرسایی در این مدت کشیده است. او به تازگی به ایران آمده بود و در اردوگاه پناهندگان به سر می‌برد. این را هم به ما گفته بودند که او در عراق ـ‌در حد خودش‌ــ آدم مرفه و ثروتمندی بوده است.حالا که در چادر کوچک نشسته بودیم، مردی میانه‌سال با نگاهی نافذ روبه‌روی خود می‌دیدیم. سخت خسته بود اما، متانت و ادب، زبان شکوه‌اش را بسته بود. در خطوط چهره‌اش، که خوش‌برخورد و مهربان می‌نمود، خیره شدم. شهرنشینی بود که هنوز سیمای عشایر و صلابت مردان نخلستان را با خود داشت. نگاهش می‌کردم و در تمام این مدت پرسشی ذهنم را قلقلک می‌داد؛ یک آدم مرفه و پولدار را به مبارزه چه کار؟... به او گفتم: «برای مصاحبه آمده‌ام.» کمی این دست و آن دست کرد و با شرمندگی گفت: «بماند برای یک وقت دیگر.»ــ مثلاً کی؟ــ مثلاً فردا یا...می‌دانستم که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، حرف‌هایی که خستگی و بی‌خوابی آزاردهنده‌ای مانع گفتن آن‌ها می‌شد. وقتی گفتم که راه زیادی را برای دیدن او آمده‌ام نظرش عوض شد و آهسته آهسته شروع کرد به حرف زدن:ــ ... روز یکشنبه بود؛ یکشنبه ۱۷ شعبان، حوالی ساعت دو و نیم بعدازظهر بود که قیام مردم نجف آغاز شد. مردم خودشان را از پیش آماده کرده بودند؛ هرکس هر سلاحی که داشت با خودش به خیابان آورده بود.ــ همه مسلّح بودند؟ــ نه، خیلی‌ها دست خالی بودند، اما آمده بودند. من آن روز حدود دوهزار دینار دادم و تعدادی تفنگ و مهمّات خریدم... خلاصه یک‌دفعه دیدم که حرکت مردم شکل تظاهرات پیدا کرده و مردم دارند به طرف استانداری قدیم ــ شهربانی فعلی ــ راهپیمایی می‌کنند. وقتی که مردم به نزدیکی «ساحةالمیدان» رسیدند اوضاع کاملاً غیرعادی بود و هر لحظه بیم درگیری با مأموران وجود داشت. در همین جا بود که بالاخره درگیری شروع شد و شدت گرفت. و کمی بعد مردم رئیس شهربانی، سرهنگ هارون، و یکی از معاونان او و عده‌ای از بعثی‌ها را به هلاکت رساندند.»