کتاب امور بانکی و بانکداری

کتاب امور بانکی و بانکداری نوشتهٔ حامد محمدی توسط انتشارات گیوا منتشر شده است. کتاب امور بانکی و بانکداری به تشریح مبانی، اصول و عملیات مختلف بانک‌ها و مؤسسات مالی می‌پردازد و نقش آن‌ها را در اقتصاد تبیین می‌کند. این کتاب با هدف افزایش سواد مالی و درک بهتر نظام بانکی برای عموم مردم، دانشجویان و فعالان اقتصادی نگاشته شده است. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب امور بانکی و بانکداری

اگرچه امروزه واژهٔ «بانک» اصطلاحی رایج با درکی عمومی است، ارائهٔ تعریفی دقیق و جامع برای روشن ساختن سازوکارهای این نهاد ضروری به نظر می‌رسد؛ چراکه علی‌رغم وضوح نسبی مفهوم آن، تعریف واحدی برای بانک وجود ندارد. ریشهٔ واژه بانک به کلمات آلمانی Bank (شرکت) یا ایتالیایی "Banc-" (دکه صرافان) در دوران گذشته بازمی‌گردد. در تعاریف مختلف، بانک به‌عنوان مؤسسه‌ای انتفاعی که با سرمایهٔ خود یا سپرده‌های مشتریان به منظور کسب سود، به جمع‌آوری سپرده، اعطای وام و اعتبار و ارائهٔ خدمات بانکی می‌پردازد، یا به‌عنوان یک واسطهٔ مالی که وجوه سپرده‌گذاران را جذب و در قالب وام، اعتبار، تنزیل اسناد تجاری و خرید اوراق بهادار به کار می‌گیرد، معرفی شده است. قوانین بانکداری ایران در سال‌های ۱۳۳۴ و ۱۳۳۹ نیز بانک را مؤسسه‌ای سهامی می‌دانند که طبق قانون تجارت تشکیل شده و به عملیات بانکی اشتغال دارد. در مقابل، قانون پولی و بانکی ۱۳۵۱ بدون ارائهٔ تعریف مشخص، تأسیس بانک و اشتغال به عملیات بانکی و استفاده از نام بانک را منوط به مقررات خود دانسته و تأسیس آن را صرفاً به صورت شرکت سهامی عام با سهام با نام مجاز شمرده است. برخی نیز بانک را مؤسسه‌ای با وظایفی چون دریافت سپرده، نقد کردن چک و حواله، تنزیل اسناد تجاری، پرداخت وام و صدور اسناد بانکی تعریف می‌کنند. با این حال، تعریف دقیق‌تر آن، موسسه‌ای انتفاعی است که با سرمایه سهامداران و سپرده‌های مشتریان، به منظور کسب سود، به ارائه خدمات بانکی، وام و اعتبار می‌پردازد. از این تعاریف می‌توان دریافت که بانک یک موسسه مالی و اعتباری است که مستقیماً درگیر تجارت کالا نمی‌شود، بلکه با مدیریت وجوه سروکار دارد. وظیفهٔ اصلی آن نگهداری وجوه و اعطای اعتبار است. بنابراین، می‌توان بانک را این‌گونه تعریف کرد: مؤسسه‌ای تجاری که با جذب سپرده‌های مردمی به منظور کسب سود، به سرمایه‌گذاری یا اعطای اعتبار می‌پردازد و خدمات مالی متنوعی را به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب امور بانکی و بانکداری را بخوانیم؟

خواندن کتاب امور بانکی و بانکداری برای عموم افراد به منظور افزایش سواد مالی، مدیریت بهتر امور مالی شخصی، درک نقش بانک‌ها در اقتصاد و محافظت در برابر کلاهبرداری‌های مالی ضروری است؛ برای دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزهٔ مالی، این کتاب‌ها مبانی بانکداری، عملیات بانکی و تحولات صنعت را آموزش داده و آمادگی برای مشاغل مرتبط و آزمون‌های تخصصی را فراهم می‌کنند؛ همچنین برای فعالان اقتصادی و صاحبان کسب‌وکار، درک خدمات بانکی، مدیریت مالی، برقراری ارتباط مؤثر با بانک‌ها و استفاده از ابزارهای مالی برای رشد کسب‌وکار حیاتی است؛ در نهایت، این دانش برای هر کسی که با مسائل مالی سروکار دارد، به اتخاذ تصمیمات هوشمندانه‌تر و دستیابی به موفقیت مالی کمک می‌کند.

خواندن کتاب امور بانکی و بانکداری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب برای افزایش سواد مالی، درک بهتر نحوه عملکرد بانک‌ها، مدیریت امور مالی شخصی، انتخاب آگاهانه‌تر خدمات بانکی (مانند وام و سرمایه‌گذاری)، و محافظت در برابر کلاهبرداری‌های مالی مفید است.

فهرست کتاب امور بانکی و بانکداری

فصل اول: پیرامون بانکداری

فصل دوم: تسهیلات اعطایی بانکی

فصل سوم: قراردادهای بانکی

فصل چهارم: دریافت و پرداخت‌های بانکی

فصل پنجم: حل و فصل اختلافات بانکی

فصل ششم: چک و قانون جدید آن

بخشی از کتاب امور بانکی و بانکداری

«در صورتی که وثیقه اخذ شده، مال منقول یا غیر منقول متعلق به گیرنده تسهیلات یا ضامن او باشد که به موجب سند تنظیمی در دفترخانه اسناد رسمی در رهن بانک قرار گرفته است، می‌توان برای اجرای مفاد سند از طریق اجرای ثبت اقدام کرد. همچنین اگر چک متعهد یا ضامن به عنوان وثیقه در اختیار بانک باشد، بانک می‌تواند پس از طی تشریفات قانونی (از جمله گواهی عدم پرداخت) با رعایت مواعد قانونی و توسل به ضمانت اجرای کیفری (ماده ۷ قانون صدور چک) یا مزایای تجاری آن (مسئولیت تضامنی صادر کننده، ظهرنویسان و ضامن به استناد ماده ۲۴۹ قانون تجارت) نسبت به وصول آن اقدام کند یا به دلیل اینکه چک‌های صادره عهده بانک‌های ایرانی در حکم اسناد لازم‌الاجرا است، از طریق اجرای ثبت برای وصول وجه چک اقدام نماید (ماده ۲ قانون صدور چک).

استفاده از مزایای اسناد تجاری (از جمله ماده ۲۴۹ ق.ت) در مورد سفته نیز امکان‌پذیر است. بنابراین در صورتی که وثیقه اخذ شده سفته باشد، بانک می‌تواند با رعایت مواعد قانونی (مذکور در مواد ۲۸۶ ـ ۲۸۹ ق.ت) با طرح دعوا در دادگاه از مزایای تجاری این سند استفاده کند یا پس از انقضای مواعد، به عنوان سند مدنی وجه مندرج در آن را مطالبه نماید.

تضمین دیگری که در آیین‌نامه وصول مطالبات معوق بانکی پیش‌بینی شده است، توافق بانک با مشتری یا ضامن او در خصوص برداشت از حساب‌های ایشان در صورت بدهکاری به بانک است. مطابق با ماده ۱۴ آیین‌نامه مذکور، «مؤسسات اعتباری موظف‌اند به منظور کاهش مطالبات معوق و افزایش امکان وصول اقساط، از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه قراردادهای اعطای تسهیلات بانکی را به گونه‌ای منعقد نمایند که مشتری، افراد تحت تکفل وی، ضامن و یا ضامنین با شرط ضمن عقد به طور غیر قابل رجوع به مؤسسه اعتباری خبر دهد که هرگونه مطالبات خود اعم از مستقیم و یا غیرمستقیم را پس از سررسید و در صورت عدم پرداخت، از موجودی هر یک از حساب‌ها (ریالی و ارزی)، اموال و اسناد آنان نزد مؤسسه اعتباری و یا سایر مؤسسات اعتباری رأساً و بدون نیاز به حکم قضایی یا اجرایی برداشت نموده و به حساب بدهی مشتری منظور نماید.»