کتاب تی. اس. الیوت؛ نقد ساختاری منظومه ها

کتاب الکترونیکی تی. اس. الیوت: نقد ساختاری منظومه‌ها نوشتۀ بهروز حاجی‌محمدی در انتشارات ققنوس چاپ شده است. این کتاب دربارۀ تحلیل ساختاری اشعار تی. اس. الیوت، شاعر و منتقد ادبی برجسته، است.

درباره کتاب تی. اس. الیوت: نقد ساختاری منظومه‌ها

تی. اس. الیوت: نقد ساختاری منظومه‌ها به تحلیل ساختاری اشعار تی. اس. الیوت می‌پردازد. الیوت، شاعر، نمایشنامه‌نویس و منتقد ادبی، از پرچمداران نهضت نوین ادبی است. شعر او سرشار از تلمیحات، نقل‌قول‌ها و ارجاعات به زبان‌های مختلف است که به پیچیدگی و چندلایگی آثارش می‌افزاید. این اثر برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به نقد ادبی و شعر مدرن مناسب است. همچنین، مطالعه این کتاب می‌تواند به درک عمیق‌تری از ساختار و محتوای اشعار الیوت کمک کند.

در این کتاب، نویسنده با انتخاب مجموعه‌ای از اشعار الیوت و ترجمه آن‌ها، به تحلیل ساختاری این آثار پرداخته است. هدف اصلی کتاب، تبیین روابط بین کلام و معنا در اشعار الیوت است. نویسنده با رویکردی ساختارگرایانه، به بررسی ویژگی‌های زبانی و ساختاری متون پرداخته و سعی در ارائه تحلیلی دقیق از اشعار الیوت دارد.

کتاب تی. اس. الیوت: نقد ساختاری منظومه‌ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات، به‌ویژه علاقه‌مندان به شعر مدرن و نقد ساختاری، مناسب است.

بخشی از کتاب تی. اس. الیوت: نقد ساختاری منظومه‌ها

«ترانه عاشقانه یکی از خوش‌ساخت‌ترین و ماهرانه‌ترین اشعار در ادبیات معاصر انگلیسی است. این اثر، تضاد بین تثبیت و جریان، و گریز از یکنواختی ذهن و زبان را به خوبی نشان می‌دهد. در این شعر چیزی به عنوان شعر سپید وجود ندارد. شاعر کاملاً بر وزن و قافیه شعر، و البته خروج از چارچوب آن، مسلط است. او، همان‌گونه که وزن را به کار می‌گیرد و از آن می‌گریزد، از قافیه رها و در عین حال به آن وابسته است. اصرار بر حضور ثابت و گریزناپذیر قافیه در یک شعر، از تأثیر آن می‌کاهد. فقدان قافیه، توجه دقیق خواننده را به کلمات و ساختار سطوری جلب می‌کند که سرگرم قرائت آن است. اما می‌توان از قافیه در برانگیختن توجه خواننده و ایجاد حرکت درون شعری استفاده کرد.

یکی از مهارت‌های شاعرانه و شگفت‌انگیز الیوت، تقید او به وزن و قافیه و درهم‌شکنی متعاقب آن‌هاست. در این تحلیل به فرازهایی از ترانه عاشقانه اشاره خواهم کرد که مصادیقی از تغییر وزن شعر به بی‌وزنی، و تبدیل فقدان قافیه به حضور آن است، و یا برعکس.

عنوان شعر، «ترانه عاشقانه جی. آلفرد پروفراک»، خواننده را با ابهام روبرو می‌کند: آیا این ترانه عاشقانه برای پروفراک است یا به دست او سروده شده؟ رابطه این ترانه عاشقانه و تغزلی با نامی خشک و رسمی چون پروفراک چیست؟ سرلوحه شعر که برگرفته از دوزخ دانته است، بر این ابهام می‌افزاید و تأثیر نیمه‌تغزلی عنوان شعر را کمرنگ‌تر می‌سازد. در واقع، این شعر بازتابی از جهنم تردیدی است که راوی را از آن گریزی نیست. تطابق ساختاری سرلوحه شعر نیز با متن آن از همین‌جا پیداست. «پس بیا برویم تو و من» یادآور بخش‌های بسیاری از کمدی الهی دانته است که در ضمن آن، ویرژیل در گذر از برزخ و جهنم، دانته را به پیشروی و ادامه راه فرا می‌خواند.

نخستین بند شعر با لحنی آرام آغاز می‌شود: «پس بیا برویم، تو و من.» همان‌طور که از عنوان شعر برمی‌آید، «تو» را می‌توان معشوق در نظر گرفت؛ «تو» می‌تواند خواننده یا مصاحبِ گوینده شعر باشد. اگر «تو» را معشوق در نظر بگیریم، این سطر از شعر جنبه‌ای جنسی پیدا می‌کند. در صورتی که او را خواننده شعر یا مصاحبِ گوینده بدانیم، «تو» در جایگاه همدست قرار می‌گیرد. خواننده از هویت و ماهیت واقعی این «تو» بی‌خبر است. ظاهرا این «تو» نقش‌های احتمالی متعددی دارد.»