کتاب معماری و راز جاودانگی

کتاب «معماری و راز جاودانگی» نوشتهٔ کریستوفر الکساندر استاد معماری دانشگاه برکلی است. این اثر با ترجمهٔ مهرداد قیومی بیدهندی در انتشارات روزنه چاپ شده است.

درباره کتاب معماری و راز جاودانگی

 الکساندر به عنوان پدر زبان‌های الگو شناخته می‌شود. برای آنکه دوباره بتوانیم بناها و شهرهایی زنده بسازیم که چون موجودات زنده حیات داشته باشند و به محیط و بهره‌برداران از خود پاسخی طبیعی بدهند باید دوباره زبان‌های الگوی مشترک بسازیم. الکساندر می‌کوشد راه ساختن زبان الگوی معماری و شهر را در این روزگار نشان دهد. الکساندر در همان حال که از نظریه‌پردازان معروف معماری دوران ماست، معمار برجسته‌ای هم هست و در کشورهای مختلف طرح‌های معتبری اجرا کرده است. از این گذشته، نظریه‌های او علاوه بر معماری، و بلکه بیش از آن، در حوزه‌های علوم رایانه و معماری اطلاعات و فلسفه مؤثر بوده است.

کتاب معماری و راز جاودانگی، به رغم بسیاری از کتاب‌های معماری یا فلسفه، مجموعه‌ای از اطلاعات یا نظریه‌های پیچیده نیست؛ بلکه همچون خود عالَم از منظر نویسنده، و همچون نظریه‌ای که در کتاب تبیین می‌شود، ساده و منسجم و یک‌پارچه است. عمقی که در آن نهفته، مانند عمق پدیده‌های طبیعی، آن را تا مرتبۀ داشتن ظاهری ساده و بی‌پیرایه بالا برده است.

کریستوفر الکساندر به جای آنکه از معیارهای زیبایی‌شناسی سخن بگوید، یا معماری را ماشینی خوش‌ساخته برای برآوردن کارکردهای مادی زندگی انسان بداند، بیش از هر چیز ما را به شناخت جوهر زندگی، به شناخت «زندگی از آن رو که زندگی است»، می‌خواند. او معتقد است که هر انسانی از آن رو که انسان است زندگی خود را می‌شناسد. کافی است بدان توجه کند؛ با خود صادق باشد؛ و بگذارد آنچه در درون اوست صادقانه به صورت چوب و سنگ و آجر درآید و مکان زندگی را شکل دهد؛ همچنان‌که در طول تاریخ، هزاران مرد و زن شهری و روستایی چنین کرده‌اند و بناهایی پدید آورده‌اند که هنوز هم از آنچه معماران و شهرسازان تحصیل‌کرده پدید می‌آورند، به‌مراتب برای زندگی مناسب‌تر و کارآمدتر و زیباتر است.

کتاب معماری و راز جاودانگی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این اثر به علاقه‌مندان به معماری پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب معماری و راز جاودانگی

«فصل ۱: راه جاودانه

راه جاودانه جریانی است که نظم را فقط از خود ما برمی‌آورد. این جریان ایجادکردنی نیست؛ بلکه اگر ما بگذاریم، خودش روی می‌دهد.

راهی جاودانه برای ساختن هست.

عمر این راه به هزاران سال می‌رسد؛ و امروز نیز همان است که همیشه بوده است.

بناهای بزرگ سنتی و روستاها و خیمه‌ها و معابدی را که انسان در آنها همچون خانۀ خود احساس راحتی می‌کند همواره کسانی ساخته‌اند که با جوهر این راه قرابت بسیار داشته‌اند. ساختن بناهای بزرگ، مکان‌های زیبا، مکان‌هایی که در آنها بتوان خود را دریافت، مکان‌هایی که در آنها بتوان احساس حیات کرد جز از این راه ممکن نیست. و همان‌طور که خواهید دید، این راه هر کس را که قدم در آن بگذارد به بناهایی می‌رساند که شکلشان کهن است؛ همان‌قدر که شکل درختان و تپه‌ها و چهرۀ خود ما کهن است.

جریانی هست که در آن نظام هر بنا یا شهر مستقیماً از ذات خود انسان‌ها، جانوران، گیاهان، و موادی که در آنهاست برمی‌آید.

جریانی هست که امکان می‌دهد حیات در درون هر انسان، خانواده، یا شهر، آشکارا و آزادانه ببالد ــ به همان روشنی که موجب ولادت این حیات می‌شود؛ و بنا بر همان نظم طبیعی که برای حفظ این حیات لازم است.

این جریان چندان قوی و بنیادی است که به کمک آن می‌توانید هر بنایی را در عالم به صورت زیباترین مکانی درآورید که تا کنون دیده‌اید.

وقتی که این طریق را فهمیدید، می‌توانید به اتاق خود حیات ببخشید؛ می‌توانید همراه با خانواده‌تان خانه‌ای طراحی کنید؛ می‌توانید باغچه‌ای برای بچه‌ها، محل‌هایی برای کار خود،‌ و بهارخواب‌هایی برای نشستن و خیال پروردن طراحی کنید.»