کتاب آینده هگل

کتاب آینده هگل (پلاستیسیته، زمانمندی و دیالکتیک) نوشتهٔ کاترین مالابو و ترجمهٔ سعید تقوایی ابریشمی و محمدمهدی اردبیلی است. نشر نی این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر در تلاش برای روشن‌کردن بخشی از مفاهیم در فسلفهٔ هگل است. 

درباره کتاب آینده هگل

کتاب آینده هگل یکی از مهم‌ترین کتاب‌های اخیر دربارهٔ هگل است؛ فیلسوفی که تأثیر به‌سزایی در شکل‌گیری فلسفهٔ قاره‌ای داشته است. این کتاب که برای نخستین‌بار به زبان انگلیسی منتشر شد، شامل یک مقدمهٔ اساسی از «ژاک دریدا» است که در آن به بررسی مضامین و نتایج کتاب کاترین مالابو می‌پردازد. کتاب «آیندهٔ هگل» در تلاش است انعطاف‌پذیری و موقتی‌بودن و دیالکتیک، این مفاهیم غنی و پیچیدهٔ هگل از زمان و زمان‌مندی را به فلسفهٔ معاصر بازگرداند. مفهوم او از زمان مورد بررسی قرار می‌گیرد و به موضوعات همیشگی در فلسفه مانند جوهر، تصادف و هویت موضوع مرتبط می‌شود. کاترین مالابو روایت خود از زمان‌مندی هگلی را با تفسیری که مارتین هایدگر در کتاب «هستی و زمان» ارائه کرده، در تضاد قرار می‌دهد و استدلال می‌کند که این مفهوم «پلاستیسیته» است که نظریهٔ موقتی هگل را به بهترین شکل توصیف می‌کند. آینده نه صرفاً به‌عنوان یک لحظه در زمان، بلکه به‌عنوان چیزی انعطاف‌پذیر و دائماً در معرض تغییر از طریق تفسیر ما درک می‌شود؛ این کتاب همچنین دغدغهٔ هگل را با تاریخ اندیشهٔ یونانی و مسیحیت توسعه می‌دهد و نقش الهیات را در اندیشهٔ او بررسی می‌کند. کاترین مالابو در این اثر نشان می‌دهد که چگونه می‌توان مطلقاً تازه‌وارد بود؛ آنگاه که هیچ بیرونی، هیچ «جای دیگر»ی وجود ندارد. مسئله نه بر سر چگونگی فرار از فروبستگی، بلکه بر سر چگونگی فرار در بطن خود فروبستگی است. کاربرد پلاستیسیته نزد او یعنی مواجه‌کردن نظام فلسفی و مغز، پرسشی را برمی‌انگیزد که نهایتاً اخلاقی و سیاسی است.

خواندن کتاب آینده هگل را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران هگل و پژوهشگران حوزهٔ فلسفهٔ هگل پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آینده هگل

«هگل در فقره‌ای از پیشگفتار پدیدارشناسی روح، که به تعریف ویژگی خاص تعلیم فلسفی در زمانهٔ او اختصاص دارد، می‌گوید: شیوهٔ تحصیلات قدما از شیوهٔ تحصیلات در روزگار مدرن به این طریق متمایز می‌شود: شیوهٔ قدما پرورش تمام‌عیارِ (Durchbildung) راستینِ آگاهی طبیعی بود. فرد با فلسفه‌ورزی دربارهٔ تمام اموری که با آن مواجه می‌شد، و با بررسی و آزمودن هر بخشِ هستی متعین‌اش، خود را به هیئتِ کلیتی درمی‌آورْد که سراسر با امور واقع متحد بود. در زمانهٔ مدرن اما به عکس، فرد صورت انتزاعی خود را تماما از پیش حاضر می‌یابد (vorbereitet)؛ [و] کوششی که مصروف درک و تصاحب آن می‌شود ... بیشتر تشکیل مثله‌شدهٔ (abgeschnittne) امر کلی است تا ناشی شدن آن [امر کلی] از امر انضمامی و از تکثرِ هستی متعین.

[نوعی] ساده‌سازی در این «صورت انتزاعی» در کار است که فرد را «تماماً از پیش حاضر» و «مثله‌شده» می‌یابد. فعلِ abschneiden از یک سو به معنای بریدن، تکه‌تکه‌کردن و قطع‌کردن است؛ و از سوی دیگر به معنای فروکاستن و میانبر زدن. فرآیند ساده‌سازی ذاتاً حاصل فعالیت خود‌اختصاری است.

هر دقیقهٔ روح به‌مثابهٔ پیکربندی اصیل و انضمامی سر برمی‌آورد، جهان و تمامیت جوهری‌ای که در آن زندگیِ اندیشه از زندگی عنصری جدایی‌ناپذیر است: «زندگیِ بالفعلِ» یک دقیقهٔ روح توسط «زمین و عناصری» قوام یافته است که «مقوم جوهرشان و اقلیمی هستند که تعین‌مندی‌شان را رقم می‌زند». صورت‌های متفاوت بازنمایی متناسب با این دقیقه، [یعنی] صور مذهبی، فلسفی، زیباشناختی، در نسبت با این خاکِ اصیل و خاستگاهیْ معنا و استحکام می‌یابند. باری، زندگیِ عنصری ضرورتاً محکوم به زوال خاص خود است؛ غنای جوهری یک عصر، از طریق حک کردن خود در لوح خاطرات، به نحوی ناپدید می‌شود تا در یک تعین انتزاعی انعقاد یابد. اقلیم جوهری یونان باستان به همین طریق، برای همیشه ناپدید شد، و ما افلاطون و ارسطو را در پرتوِ نور خورشیدی می‌خوانیم که اساساً ناپدیدشده است و یا در پرتوِ نور خورشیدی از دست رفته به مجسمه‌ها و آثار هنری یونانی می‌نگریم. هگل در فقرهٔ مشهوری، دربارهٔ این واقعه می‌نویسد: مجمسه‌ها هم‌اکنون به اجسادی بدل شده‌اند که نفس حیات‌بخش از آن‌ها گریخته است، همان‌طور که سرودها واژگانی‌اند که ایمان آن‌ها را ترک گفته است. سفره‌های خدایان خالی از غذاها و نوشیدنی‌های روحانی‌اند، و انسان‌ها در بازی‌ها و جشنواره‌های خویش دیگر احساس یگانگی شادمانه با ذات [خدایان] نمی‌کنند. کارهای موساها فاقد نیروی روح است؛ روحی که یقینش به خویشتنِ خویش را در درهم شکستن انسان‌ها و خدایان می‌دید. آن کارها از این پس، چیزهایی‌اند که برای ما هستند: یعنی میوه‌های زیبای چیده‌شده از درخت که تقدیری دوستانه [و مساعد] (ein freundliches Schicksal) به ما ارزانی داشته است، همچون دختر جوانی که میوه‌هایش را به ما تعارف می‌کند.»