کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم
معرفی کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم
کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم؛ راهنمای باستانی برای رهبران مخوف نوشتهٔ گایوس سوئتونیوس ترنکوئیلوس و گردآوریِ جوزیا اسگود با ترجمهٔ زهره قلی پور است و نشر چرخ آن را منتشر کرده است. ژولیوس سزار، تیبریوس، گایوس کالیگولا و نرون فرمانروایانی هستند که در این کتاب سرگذشتشان آمده است.
درباره کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم
گایوس سوئتونیوس ترنکوئیلوس، زندگینامهنویس رومی، نوشتههایی کوتاه دربارهٔ فرمانروایی و امپراتوری دارد که امروزه برای ما بسیار جالباند. کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم مجموع آن نوشتهها هستند.
سوئتونیوس، به گواه قطعههای منتخب کتاب حاضر، بر این باور بود که امپراتوران روم، به مجرد تکیهزدن بر مسند قدرت، دست خود را در ارضای آمال و خواستههای ناهنجار یا گستاخانهشان باز میدیدند. او قدرتْ سرشت حقیقی امپراتوران را عیان کرد. بر خصیصهها و رذیلتهایی پرتو افکند که به زعم سوئتونیوس به افسانه پهلو میزد.
سوئتونیوس شارح زندگی امپراتوران بود، ولی تنها هدفش ثبت گزارشهای تکراری از رویدادهای مهم تاریخ نبود. او قصد داشت سیرتِ واقعی امپراتوران در زندگی خصوصی و اجتماعیشان را به خوانندهها بشناساند.
از اینرو داستان مشهور قتل سفاکانهٔ ژولیوس سزار در پانزدهم مارس را نقل میکند، اما از عادات غذا خوردن سزار، زندگی خصوصی، وضعیت جسمانی و سیمای او نیز میگوید. اشارات جزئی نیز اهمیت دارند: طاسی سزار همواره اوقاتش را تلخ میکرد، چرا که میترسید اسباب خندهٔ دیگران شود و به وجد آمد وقتی این امتیاز به او اعطا شد که تماموقت تاج برگ غار بر سر بگذارد.
سبک سوئتونیوس در تدوین زندگینامهها ابزاری در اختیارش میگذاشت تا از دوبارهنویسی سرگذشتنامههای رسمی بپرهیزد. معمولاً هر زندگینامه را با شرح سابقهٔ خانوادگیِ آن امپراتور آغاز میکند و با وصف مرگ امپراتور و نشانههای شوم آن به پایان میرساند، ولی بخش محوری هر اثر نه با ترتیب تاریخی بلکه برحسب اهمیت موضوعی تنظیم شده است. سوئتونیوس در همین قسمت اصلی از مشی سیاسی هر امپراتور، اجرای مسابقات و تشریفات و طرحهای عمرانی او سخن میراند، ولی از خانواده و دوستان او، از مرام او در بازی و سرگرمی، آیینهای مذهبی، وضعیت جسمانی، شکلوشمایل و حتی کموکیف خواب او نیز میگوید و به محاذات آن نخوت و گستاخی، بیدادگری، کامجوییهای بیرویه، اسراف و زیادهخواهی او را نیز وصف میکند. بر همین اساس، سوئتونیوس جزئیاتی را به نمایش میگذارد که شاید ردیف کردن آنها در روایتی خطی ناممکن باشد.
خواندن کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
این کتاب را به دوستداران متنهایی از روم باستان و همچنین دوستداران کتابهایی دربارهٔ فرمانروایی پیشنهاد میکنیم.
بخشی از کتاب چگونه امپراتوری پلید شویم
«اذعان به اینکه کالیگولا ــ بدنامترین شخص از دوازده سزار سوئتونیوس ــ کودکی ناگواری داشت حق مطلب را ادا نمیکند. کالیگولا هفتساله بود که پدرش ژرمانیکوس از دنیا رفت و چند سال بعد مادرش آگریپینای مهتر با تیبریوس درافتاد. کالیگولا از منزلگاه مادربزرگِ پدرش یعنی لیویا به خانهٔ مادربزرگ خودش آنتونیا نقلمکان کرد و سرانجام در هجدهسالگی برای زندگی در جوار تیبریوس به کاپری فراخوانده شد. طبق روایت سوئتونیوس، کالیگولا از تماشای شکنجهها و اعدامهایی که در این جزیره اجرا میشد به وجد میآمد و با پوشش کلاهگیس و ردای بلند در ضیافتهای شبانه غرق عیش میشد.
ولی این خصیصههای او هنوز بر عموم مردم آشکار نشده بود. وقتی کالیگولا در سال ۳۷ م بر مسند قدرت تکیه زد، کل امپراتوری به شعف آمد. اهالی روم، ساکنان ایالات و نیروهای نظامی همگی متفقالقول از پدرش بهنیکی یاد میکردند. کالیگولا هنگام تشییعجنازهٔ تیبریوس به روم با استقبال پُرشور تودههای مردمی روبهرو شد که او را «ستارهٔ بخت»، «چشموچراغ»، «گل سرسبد» میخواندند.
گرچه رفتهرفته روشن شد کالیگولا ــ خصوصاً در قبال سناتورها و چنان که از دو گزیدهٔ شرححال سوئتونیوس برمیآید ــ بهمراتب دهشتناکتر از تیبریوس است. در قطعهٔ نخست سوئتونیوس نشان میدهد عملکرد کالیگولا نه به یک پرینسپس (شهروند درجهیک)، بلکه بیشتر به سلطنت مطلقهٔ شرقی میماند که همگان را وامیداشت همچون ایزد ستایشش کنند و رفتارش با سناتورها چنان بود که ژولیوس سزار در مقایسه با او نرمخو مینمود. قطعهٔ دوم تصویری واضحتر از میلوهوس کورکورانهٔ کالیگولا به خوارداشت دیگران با اظهارات سنگدلانهاش به دست میدهد.
روزی کالیگولا خطاب به مادربزرگش گفت: «حواست باشد، هر چه بخواهم بر سرِ هر که بخواهم میآورم.» دستکم تیبریوس از بابت کاستیهایش شرمسار بود و میکوشید از چشم عموم پنهانشان بدارد، حال آنکه کالیگولا به قساوت خود میبالید. گمان میکرد راز قدرت داشتن در همین است، البته نظر به تربیتی که داشت شاید این دور از انتظار نبود.
اما بدون اینکه دستاورد مهمی به یادگار بگذارد از دنیا رفت و فقط آوازهاش به دیگرآزاری که همتایان انگشتشماری در تاریخ دارد از او به جا ماند.»
حجم
۸۹٫۵ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۲
تعداد صفحهها
۱۴۲ صفحه
حجم
۸۹٫۵ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۲
تعداد صفحهها
۱۴۲ صفحه