کتاب آثار کلاسیک فلسفه

کتاب آثار کلاسیک فلسفه نوشتهٔ نایجل واربرتون و ترجمهٔ مسعود علیا است و گروه انتشاراتی ققنوس آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب آثار کلاسیک فلسفه

کتاب آثار کلاسیک فلسفه شامل بیست و چهار فصل است که هر کدام با یکی از کتاب‌های سترگ و منحصر به فرد فلسفی سروکار دارد. غرض، معرفی هر کتاب و نشان‌دادن مهم‌ترین مضامین آن است. کتاب‌هایی که در اینجا آن‌ها را بررسی می‌کنیم امروز هم خواندنی هستند؛ زیرا با آن قسم مسائل فلسفی دست و پنجه نرم می‌کنند که همچنان جای بحث و بررسی دارند، و نیز از آن رو که هنوز هم بینش‌ها و بصیرت‌هایی به ما ارزانی می‌دارند. سوای آن، بسیاری از این کتاب‌ها آثار بزرگی در گستره ادبیات نیز به شمار می‌آیند.

حق این است که خواندن این کتاب باید محرکی باشد برای برانگیختن شما به خواندن یا (بازخواندن) کتاب‌هایی که در این‌جا با آن‌ها سروکار داریم. ولی همگان وقت یا توان این کار را ندارند. خواندن این کتاب، از میان بیست و چهار کتاب مورد بررسی شما را به خواندن کتاب‌هایی رهنمون شود که آن‌ها را بیش از سایر آثار ارزنده می‌یابید، و سررشته‌هایی به دست شما دهد تا دریابید چگونه می‌توان آن‌ها را با نظر انتقادی خواند. 

فصل‌های کتاب آثار کلاسیک فلسفه از این قرار است:

۱. افلاطون: جمهوری

۲. ارسطو : اخلاق نیکوماخوس

۳. بوئتیوس: در تسلای فلسفه

۴. نیکولو ماکیاولی: شهریار

۵. رنه دکارت: تأمّلات

۶. توماس هابز: لویاتان

۷. باروخ دِ اسپینوزا: اخلاق

۸. جان لاک: رساله درباره فهم آدمی

۹. جان لاک: رساله دوم در باب حکومت

۱۰. دیوید هیوم: تحقیق درباره فهم آدمی

۱۱. دیوید هیوم: مکالماتی درباره دین طبیعی

۱۲. ژان ـ ژاک روسو: قرارداد اجتماعی

۱۳. ایمانوئل کانت: نقد عقل محض

۱۴. ایمانوئل کانت: بنیان‌گذاری مابعدالطبیعه اخلاق

۱۵. آرتور شوپنهاور: جهان همچون اراده و بازنمود

۱۶. جان استوارت میل: در باب آزادی

۱۸. سورن کی‌یرکگور: یا این یا آن

۱۹. کارل مارکس و فریدریش انگلس: ایدئولوژی آلمانی (بخش اول)

۲۰. فریدریش نیچه: تبارشناسی اخلاق

۲۱. اِی. جِی. اِیر: زبان، حقیقت و منطق

۲۲. ژان ـ پل سارتر: هستی و نیستی

۲۳. لودویگ ویتگنشتاین: پژوهش‌های فلسفی

۲۴. جان راولز: نظریه‌ای در باب عدالت

خواندن کتاب آثار کلاسیک فلسفه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران و دانش‌آموختگان فلسفه پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آثار کلاسیک فلسفه

«تأمّلات دکارت کتابی است که قصد دارد شما را به اندیشیدن وادارد. این کتاب از زاویه دید اول شخص نوشته شده و به نظر می‌رسد که حاوی حسب حال شش روز تأمل است. با این حال، تأملات به واقع تمهیدی است بسیار خلاقانه برای تشویق خواننده به دنبال کردن پیچ‌وخم‌های برهان‌ها و استدلال‌ها. برای خواندن این کتاب با حال و هوایی که خود در آن به نگارش درآمده، لازم است فعالانه خودمان را با آرای آن درگیر سازیم، نه این که صرفاً به طرزی منفعلانه مجذوب آن شویم. کتاب شما را دعوت می‌کند به این که خودتان را جای همان «من» ی بگذارید که در متن سخن می‌گوید و از میان مراحل پی در پی تردید و روشن‌بینی راه باز کنید و پیش بروید. تأملات در مقام متنی فلسفی بی‌همتاست، و کثیری از آرایی که در آن بیان شده، بر فیلسوفان بعدی اثر نهاده است. دکارت را معمولا پدر فلسفه جدید به شمار می‌آورند.

دکارت در تأملات عزم خود را جزم می‌کند که ثابت کند میدان معرفتش تا کجا امتداد دارد و چه چیزهایی را می‌تواند بداند. در نتیجه، او در این کتاب در وهله اول با معرفت‌شناسی یا نظریه معرفت سروکار دارد. محرز کردن محدوده‌های معرفت، عملی صرفاً آموزشی و دانشگاهی نبود: دکارت اعتقاد داشت که اگر بتواند در اندیشه‌اش خطاها را کنار بزند و اصول صحیح برای کسب باورهای درست را دریابد، شالوده‌ای در اختیار خواهد داشت که ساختمان معرفت علمی جهان و جایگاه ما در آن را می‌توان بر روی آن بنا کرد. دیدگاه غالب در فرانسه در سال ۱۶۴۰، یعنی زمانی که دکارت تأملات خود را نوشت، دیدگاه آیین کاتولیک بود که از بسیاری جهات با علم سر ستیز داشت. دکارت همچنین با سنت فلسفه مدرسی دست و پنجه نرم می‌کرد، سنتی که تمایل داشت مهارت‌های مباحثه و مجادله را برتر از طلب حقیقت بنشاند. در این اوضاع و احوال، بازگشت به مبادی نخستین و دست کشیدن از عقاید مقبول حرکتی بنیادستیزانه بود که دکارت به آن دست یازید.

دکارت اعتقاد داشت پیش از این که بتواند مرحله سازنده کارش را آغاز کند لازم است یک بار در طول زندگی خود را از شر تمامی باورهای سابقش رها سازد، زیرا می‌دانست که کثیری از آن‌ها اشتباه است. دکارت این را عاقلانه می‌دانست که به جای مرمّت تدریجی ساختمان عقایدش با یک نفس خود را از شر تمامی عقاید سابقش رهایی بخشد و سپس جایگزین‌های ممکن آن‌ها را یک به یک وارسی کند. او در پاسخ به یکی از منتقدانِ کارش، رویکرد خود را به وسیله تمثیلی شرح داد: اگر وجود سیب‌هایی فاسد در سبدی مایه تشویش خاطرتان باشد، صلاح در این است که همه سیب‌ها را از سبد بیرون بیاورید و هر کدام از آن‌ها را پیش از آن که سر جای خود برگردانید وارسی کنید. تنها در صورتی باید آن را به سبد بازگردانید که مطمئن شوید سیبی که وارسی می‌کنید سالم است، زیرا وجود یک سیب فاسد می‌تواند همه سیب‌های دیگر را آلوده کند. این تمثیل روش شک ریشه‌ای دکارت را باز می‌نماید که غالباً به روش شک دکارتی مشهور است.»