کتاب انتخاب سوفی

کتاب انتخاب سوفی با عنوان اصلی Sophie's choice نوشتهٔ ویلیام استایرن، ترجمهٔ افشین رضا‌پور و آرش رضاپور و ویراستهٔ «فهیمه زاهدی» است. نشر هنوز این کتاب را منتشر کرده است. اثر حاضر که در دستهٔ ادبیات داستانی قرن ۲۰ آمریکا قرار گرفته، رمانی جنجالی در باب هولوکاست است. این رمان یکی از آثار برگزیدهٔ پس از جنگ جهانی دوم در ادبیات آمریکا و یکی از ۱۰۰ رمان برتر قرن بیست (به‌انتخاب روزنامهٔ «لوموند») است. کتاب حاضر به واکاوی جنبه‌های تاریخی، اخلاقی و روان‌شناختیِ هولوکاست از خلال زندگی غم‌انگیز «سوفی» پرداخته است. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب انتخاب سوفی اثر ویلیام استایرن

کتاب «انتخاب سوفی» که نخستین‌بار در سال ۱۹۹۸ میلادی، در ایران در سال‌های ۱۳۹۶، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ (چاپ چهارم) منتشر شده، یک رمان آمریکایی است که آن را اثری مدرن به‌سبک کلاسیک دانسته‌اند. هولوکاست موضوع این رمان است. این اثر که ۱۶ فصل دارد، بر سه شخصیت تمرکز دارد؛ «استینگو» (رمان‌نویسی پرشور و بلندپرواز)، «ناتان» (همسایهٔ پرجذبه اما خشن استینگو) و «سوفی». سوفی شخصیت اصلی این رمان و یکی از نجات‌یافتگان از اردوگاه آشویتز است که معشوقهٔ ناتان هم محسوب می‌شود. هم‌سویی زندگی‌های این سه شخصیت باعث برملاشدن رازهایی سربه‌مهر می‌شود که زندگی آن‌ها را برای همیشه تغییر خواهد داد. رمان «انتخاب سوفی» با نثری شاعرانه و عواطفی تأثیرگذار از طریق تجارب و درک در حال شکوفاییِ استینگو، شخصیت متزلزل ناتان و گذشتهٔ تراژیک سوفی، به کاوش در خوبی‌ها و بدی‌های بشر پرداخته است. این رمان با ترکیب تجارب واقعی خود نویسنده با موضوعاتی همچون کمپ‌های مرگِ جنگ جهانی دوم و تاریخ برده‌داری در آمریکا، اثری ژرف را ترتیب داده که آن را نشانگر اوج درخشش ادبی «ویلیام استایرن» دانسته‌اند.

هولوکاست به‌عنوان سقوط انسانیت شناخته می‌شود و کتاب «انتخاب سوفی» به‌نوعی نمایش زندگی در عمق آن تاریکی است. «جورجو آگامبن»، فیلسوف معاصر شعرسرودن پس از حوادث اردوگاه آشویتز را به‌نوعی گناه می‌داند و به‌طور مشابه، «سوفی» نیز پس از مرگ پسرش دیگر قادر به زندگی‌کردن نیست. «ویلیام استایرن» در این رمان فریادی از درد و رنج انسانیت می‌زند و از زبان شخصیت‌های داستانش از ما می‌خواهد تصمیمی وحشتناک بگیریم. با این نویسنده همراه شوید تا تصمیم را بدانید. ویلیام استایرن که خود در جنگ جهانی دوم شرکت داشته، با الهام از تجربیات شخصی و دیدار با یک پناهندهٔ لهستانی تصمیم به نوشتن این رمان گرفت. او حتی از اردوگاه آشویتس بازدید کرد تا تحقیقات خود را تکمیل کند. این نویسنده در این رمان کوشیده تا تنها مسائل مربوط به یهودیان را برجسته نکند، بلکه این واقعهٔ وحشتناک را به‌عنوان نمونه‌ای از فجایع انسانی در تاریخ بشر معرفی کند. این رمان نه‌تنها دربارهٔ کشتار یهودیان بلکه دربارهٔ تلاقی اخلاق، انسانیت و تصمیمات سخت در برابر ظلم و فساد است.

فیلمی بر اساس این رمان در سال ۱۹۸۲ میلادی ساخته شده است. فیلم «انتخاب سوفی» توسط کارگردان آمریکایی، «آلن جی پاکولا» ساخته شد. «مریل استریپ» برای بازی در نقش «سوفی» در این فیلم، موفق شد جایزهٔ اسکار و گلدن گلوب برای بهترین بازیگر زنِ سال را کسب کند. این فیلم موفق نامزد جوایز بی‌شماری از قبیل بهترین موسیقی سال، بهترین فیلم‌نامهٔ اقتباسی، بهترین طراحی سال و بهترین فیلم‌برداری شد.

خلاصه داستان انتخاب سوفی

«استینگو» نویسنده‌ای جوان است که پس از جنگ جهانی دوم زادگاهش را ترک کرده و به نیویورک می‌رود تا نویسنده‌ای موفق شود. او در محله‌ای ارزان‌قیمت با زوجی به نام‌های «سوفی» و «ناتان» همسایه می‌شود. در ابتدا استینگو متوجه رفتارهای عجیب‌غریب این زوج می‌شود، اما همچنان تلاش می‌کند به نوشتن خود ادامه دهد. سوفی و ناتان رابطه‌ای پیچیده و پرتنش دارند. این زوج دائماً در حال دعوا و آشتی هستند. استینگو به‌عنوان یک نویسندهٔ کنجکاو تصمیم می‌گیرد به زندگی آن‌ها نزدیک شود. او از سوفی می‌خواهد که گذشته‌اش را برای او بازگو کند. سوفی به‌تدریج به استینگو اعتماد می‌کند و او متوجه می‌شود که سوفی در دوران جنگ جهانی دوم به اردوگاه کار اجباری نازی‌ها فرستاده شده است. سوفی کاتولیکی لهستانی است.

هشدار: ادامهٔ این بخش نکتهٔ مهمی از رمان را فاش می‌کند.

سوفی روزی مجبور شده بین دو کودک خود یکی را انتخاب کند تا جان سالم به در ببرد و دیگری را به اتاق گاز بفرستد.

چرا باید کتاب انتخاب سوفی را بخوانیم؟

این رمان نه‌تنها دربارهٔ کشتار یهودیان بلکه دربارهٔ تلاقی اخلاق، انسانیت و تصمیمات سخت در برابر ظلم و فساد است؛ همچنین شخصیت اصلی این رمان یک کاتولیک لهستانی است. محوریت‌دادن به یک غیریهودی که در اردوگاه آشوویتز رنج کشیده، وجه تمایز این رمان از سایر متون مرتبط با هولوکاست است.

کتاب انتخاب سوفی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به دوستداران ادبیات داستانی قرن ۲۰ آمریکا و قالب رمان دربارهٔ یک زن که روزی در اردوگاه آشوویتز بر سر یک دوراهی مانده، پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ویلیام استایرن

«ویلیام استایرن» (William Styron) در سال ۱۹۲۵ زاده شد و در ۲۰۰۶ میلادی درگذشت. او با نام کامل «ویلیام کلارک استایرن جونیور»، مقاله‌نویس و رمان‌نویسی آمریکایی بود. در جنوب رشد یافت و عاشق و شیفتهٔ فرهنگ و تاریخ آن بود. در مدرسه‌های «هیلتون» و «موریسون» تحصیل کرد؛ تااین‌که پدرش او را به مدرسهٔ مسیحی و پیش‌دانشگاهی «کرایست چرچ» فرستاد. پس از سپری‌کردن دوران مدرسه، در کالج «دیویدسون» ثبت نام کرد. در ۱۸سالگی شروع به خواندن آثار نویسندگانی کرد که تأثیر شگرفی در رمان‌نویس و نویسنده‌شدن او داشتند. چندین داستان کوتاه را در مجلهٔ ادبی دانشگاه به چاپ رساند. پس از دوران جنگ، مطالعات تمام‌وقت خود را از سر گرفت و موفق به اخذ مدرک کارشناسی در رشتهٔ انگلیسی از دانشگاه «دوک» شد. او در ۸۱سالگی بر اثر ذات‌الریه جان خود را از دست داد. از کتاب‌های او می‌توان به «آتیشک‌خانه»، «اعترافات نات ترنر»، «ظلمت آشکار: خاطراتی از افسردگی» و «انتخاب سوفی» اشاره کرد.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

کتاب «انتخاب سوفی» شش هفته جزو لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز قرار داشته، جزو فهرست ۱۰۰ کتاب قرن از نظر روزنامهٔ «لوموند» بوده و برندهٔ جایزهٔ ملی کتاب آمریکا در سال ۱۹۸۰ میلادی شده است.

نظر افراد یا مجله‌ها درباره این کتاب چیست؟

- واشنگتن پست رمان «انتخاب سوفی» را سفری در دنیای تاریک جنگ و رنج انسانی دانسته و از نویسنده به‌دلیل توانایی خلق یک روایت عمیق و تکان‌دهنده قدردانی کرده است.

- روزنامهٔ تایمز رمان حاضر را شاهکاری دانسته که آثار مشهورتر دربارهٔ هولوکاست مانند «فهرست شیندلر» را مبهم و احساساتی به نظرمان می‌رساند.

- ساندی تلگراف این کتاب را نقطهٔ عطفی بر ادبیات داستانی آمریکا در اواسط قرن بیستم دانسته است.

بخشی از کتاب انتخاب سوفی

«زیرزمین خانهٔ هِس که سوفی در آن می‌خوابید، در عمق زمین فرو رفته و با دیوارهای ضخیمی احاطه شده بود. یکی از معدود مکان‌های اردوگاه بود که بوی گوشت سوختهٔ انسان به آن نفوذ نمی‌کرد و این یکی از دلایلی بود که سوفی آن سرپناه را اغلب به جاهای دیگر ترجیح می‌داد، اما در عین حال بخشی از زیرزمین که تشک کاهی او در آن قرار داشت، مرطوب و کمنور بود و بوی نا و کپک می‌داد. جایی پشت دیوارها آب مدام از لوله‌ها و توالت‌های طبقهٔ بالا چکه می‌کرد و گاهی شب‌ها سایهٔ موش پشمالویی اضطراب در دلش می‌انداخت. ولی رویهمرفته این جهنم کمنور بهتر از خوابگاه بود ــ حتی از خوابگاهی که شش ماه گذشته را در آن گذرانده و با ده‌ها نفر از زنان زندانی خوش‌شانسی که در دفاتر اردوگاه کار می‌کردند، هماتاق شده بود. با اینکه در آن خوابگاه‌ها از وحشیگری و محرومیت رایج در دیگر زندان‌های اردوگاه خبری نبود، سروصدای مدام، بی‌خوابی و شلوغی همیشه سوفی را آزار می‌داد. به علاوه، در آن خوابگاه‌ها نمی‌توانست همیشه خودش را نظافت کند. اما در اینجا فقط با تعدادی از زندانیان سروکار داشت. و از دیگر نعمات الهی متعدد زیرزمین، یکی هم نزدیکی‌اش به رختشورخانه بود.‌ از این امکانات استفاده می‌کرد و شاکر بود. در واقع از او می‌خواستند که استفاده کند چون بانوی خانه، هِتویش هِس، مثل زنان وستفالیا وسواس داشت و مواظب بود که همهٔ زندانیانِ زیر سقف خانهٔ او، لباس به تن کنند، تمیز باشند و بهداشت را هم رعایت کنند: ضدعفونی کننده های قوی را باید توی تشت‌های لباس می‌ریختند و زندانیانی که در خانهٔ هِس زندگی می‌کردند، همیشه بوی مواد گندزدا می‌دادند.»