کتاب بودجه ریزی

کتاب بودجه ریزی از دانشکدهٔ کسب‌وکار هاروارد و ترجمهٔ محمد احمدی است و انتشارات آریانا قلم آن را منتشر کرده است. این کتاب دربارهٔ طبقه‌بندی هزینه‌ها، پیش‌بینی درآمد و شناسایی انحراف‌هاست و راه‌حل‌های حرفه‌ای برای چالش‌های روزانه ارائه می‌دهد.

درباره کتاب بودجه ریزی

به نظرتان با پول چه کارها می‌توان کرد؟ ممکن است از شما خواسته شود که برای شرکت و یا یک واحد آن، بودجه‌ای آماده کنید. اما بودجه چیست، کاربرد آن چیست و چرا آماده‌سازی بودجه مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است؟ کتاب بودجه ریزی به تمام این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.

در این کتاب شما با فرآیند آماده‌سازی بودجه آشنا خواهید شد، مزایای بودجه‌ریزی را خواهید شناخت، با انواع بودجه و روش‌های بودجه‌ریزی آشنا می‌شوید و روش‌های تقسیم‌بندی هزینه‌ها را که جزء مهمی در فرآیند بودجه‌ریزی است، فرا خواهید گرفت. پس از آن، مراحل اجرایی آماده‌سازی بودجه‌های عملیاتی و سرمایه‌ای به شما معرفی و در مورد نحوهٔ مواجهه با انحراف از بودجه نیز صحبت خواهد شد.

آشنایی با نحوهٔ آماده‌سازی بودجه، یک مسئولیت کلیدی برای هر مدیری است. هدف این کتاب ایجاد تسلط بر این فرآیند است.

ازآنجایی‌‌که بیش از یک نوع بودجه وجود دارد و علاوه بر آن روش‌های مختلفی برای تهیهٔ بودجه وجود دارد، شما باید از مناسب‌بودن بودجه برای واحد و یا شرکت خود اطمینان حاصل کنید. بودجه‌ای که به روش مناسبی آماده شده باشد، می‌تواند به عنوان ابزاری قوی جهت ارزیابی کارایی مدیران از یک سو و ابزاری جهت کسب اهداف استراتژیک از سوی دیگر باشد.

خواندن کتاب بودجه ریزی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام مدیرانی که می‌خواهند برای سازمان خود بودجه‌ریزی کنند پیشنهاد می‌کنیم.

درباره نارایانان

نارایانان از مدرسان دروه‌های مقدماتی و پیشرفتهٔ حسابداری و مالی در دوره‌های MBA و دکتری دانشگاه هاروارد است. او معتقد است که بودجه می‌تواند فراتر از یک ابزار کنترلی صرف برای سازمان‌ها باشد. او مشاور سازمان‌های متعددی است و علاقهٔ ویژه‌ای به حسابداری مدیریت دارد. او مقالات زیادی در مجلات حسابداری به چاپ رسانده و برای دانشگاه‌های مختلف نیز مطالعه موردی تهیه کرده است.

او فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در رشته‌های آمار و اقتصاد و دکترای مدیریت از دانشگاه استنفورد است. توانایی او در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده در کتاب بودجه‌ریزی مشهود است؛ کتابی که با رویکردی کاربردی به نگارش درآمده است.

بخشی از کتاب بودجه ریزی

«در تهیه بودجه، باید بین هزینه‌های ثابت و متغیر تمایز قایل شد، هزینه‌های ثابت به هزینه‌هایی اطلاق می‌شود که در بازه مشخصی از تولید و یا فروش، ثابت (تقریباً ثابت) می‌مانند. موارد زیر مثال‌هایی از هزینه ثابت هستند:

-هزینه اجاره

-قبوض آب، برق، گاز و تلفن

-هزینه استهلاک

-هزینه اجاره تجهیزات

-هزینه بهره

-هزینه‌های اداری

-هزینه بازاریابی و تبلیغات

- هزینه‌های نیروهای ستادی

اما هزینه‌های متغیر به دسته‌ای از هزینه‌ها اطلاق می‌شود که نسبت مستقیم با میزان فعالیت‌ها دارند:

-مواد اولیه

-نیروهای صف

- هزینه‌های بسته‌بندی

- استهلاک تجهیزات

- هزینه گاز و برق بخش‌های تولیدی

- هزینه‌های حمل‌ونقل

-مالیات بردرآمد

محاسبه هزینه‌های متغیری که در دوره بودجه‌ریزی محقق می‌شوند به میزان تولید پیش‌بینی شده برای واحد سازمانی مورد نظر بستگی دارد. در نگاه اول ممکن است بسیاری از هزینه‌ها، هزینه‌های ثابت به شمار روند ولی در واقع هزینه‌هایی باشند که در بلندمدت ماهیت متغیر آن‌ها معلوم می‌شود. به عنوان مثال هزینه اجاره سالن برای تولید محصول ممکن است ثابت به نظر بیاید ولی در طول زمان و با افزایش قابل توجه میزان تولید، مجبور به اجاره فضای جدید می‌شویم و این هزینه نیز افزایش می‌یابد.

بودجه عملیاتی شرکت، ممکن است شامل هزینه‌های تخصیصی شود. این هزینه‌ها دقیقاً به محصول یا واحد خاص مرتبط نمی‌شود. رایج‌ترین مثال در این زمینه، هزینه‌های سربار است. این هزینه معمولا شامل اجاره ساختمان توسط دفتر مرکزی و هزینه‌های مربوط به حقوق مدیران شرکت مادر می‌گردد. چگونگی تخصیص این هزینه‌ها به هر واحد در شرکت‌ها متفاوت است. ممکن است بعضی از شرکت‌ها سربار را فقط به واحدهای تولیدی تخصیص دهند.

شما چه می‌کردید؟

اِلک به تازگی مدیر واحد تولید کفش یک مجموعه ورزشی به نام لایف‌اسپورت شده است. او به همراه سایر مدیران لایف‌اسپورت در جلسه‌ای با حضور احمد، مدیر لایف‌اسپورت شرکت نموده و قصد دارند تا بودجه سال بعد شرکت را تعیین نمایند. در خلال جلسه احمد به بیان اهداف استراتژیک شرکت می‌پردازد. «صنعت ما تا حد زیادی به ثبات رسیده است»، «آیا مدیران واحدها می‌توانند سود عملیاتی واحدها را، بدون افزایش بیش از حد نیاز هزینه‌ها، به میزان ۱۰درصد افزایش دهند؟». وی در ادامه مدیران را به استفاده از بودجه به عنوان ابزاری جهت درک بهتر واقعیت‌های بازار، تشویق می‌کند.

اِلک به شرکت خود بازگشته و به دنبال راهی است تا بودجه‌ای متناسب با اهداف استراتژیک تعیین شده، تهیه نماید. آیا او باید با افزایش ده درصدی عملکرد سال قبل به اهداف خواسته شده برسد؟ آیا تهیه بودجه‌ای ماهانه که قابل انعطاف بوده و می‌تواند خود را با واقعیت‌های بازار منطبق سازد می‌تواند مفید باشد؟ آیا بهتر نیست از مدیران شرکت در مورد پیش‌بینی آن‌ها از روند بازار در سال بعد بپرسد؟ مساله برای او بسیار پیچیده به نظر می‌رسید.

شما بودید چه می‌کردید؟ مشاور راه‌حل پیشنهادی را در قسمت «چه باید کرد» ارایه داده است.»