کتاب هوش محیط زیستی

کتاب هوش محیط زیستی نوشته دانیل گلمن است و با ترجمه حمیدرضا بلوچ و کورش اکبری در انتشارات پندار تابان منتشر شده است. این کتاب نشان می‌دهد که اکثر ما به عنوان مصرف کننده، دلمان می‌خواهد در موقع خرید انتخاب صحیحی داشته باشیم. اما انتخاب صحیح چیست؟

درباره کتاب هوش محیط زیستی

انبوه اجناس دنیای ما دارای قیمت‌های پنهان هستند؛ یعنی ما نمی‌توانیم بفهمیم چیزهایی که روزانه می‌خریم و استفاده می‌کنیم تا چه اندازه هزینه‌های دیگری را با خود دارند، و چه خسارت‌هایی به زمین، سلامت مصرف‌کنندگان و افرادی که با کار خود رفاه و ملزومات ما را فراهم می‌کنند، وارد می‌آورند. دنیای روزمرهٔ ما دریایی لبریز از چیزهایی است که می‌خریم، مصرف می‌کنیم، هدر می‌دهیم و یا نگه می‌داریم. هر یک از این اجناس، تاریخ و آیندهٔ خود، همچنین گذشته و پایانی دارد که از چشمان ما کاملاً پنهان است. و از زمان استخراج و ترکیب اجزای اولیه‌اش، ساخت و حمل آن، همچنین استفاده‌اش در خانه یا محل کار و بالاخره زمانی که آن را دور می‌اندازیم تأثیراتی را برجای می‌گذارد. و از قضا این آثار پنهان ممکن است مهم‌ترین ویژگی آن جنس باشد.

چه مصرف‌کننده باشیم، چه مأمور خرید یک مؤسسه یا مدیری که یک محصول را مدیریت می‌کند، اگر با دقتی که یک اکولوژیست صنعتی دارد بدانیم آنچه که می‌خریم، می‌فروشیم یا می‌سازیم چه اثرات پنهانی دارند، آن‌گاه می‌توانیم با تصمیم‌گیری‌های ارزشمندتر آیندهٔ بهتری را رقم بزنیم. این کتاب می‌خواهد به شما کمک کند انتخاب صحیحی در زمینه حفظ محیط زیست داشته باشید. 

خواندن کتاب هوش محیط زیستی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به یک زندگی منطقی پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب هوش محیط زیستی

پاسخ این است: « هیچ کجا. واژهٔ ارابه، به نظم و ترتیب موقتی اجزای تشکیل‌دهندهٔ آن اشاره دارد، یعنی چیزی مبهم. »

این نوشتهٔ باستانی از این معما برای نشان دادن طبیعت گریزان نفس که نه در خاطرات، نه در افکار و نه در ادراک و احساسات ما وجود دارد استفاده می‌کند، اما این بینش را برای چیزهای دیگر هم می‌توان به کار برد، مثلاً برای یک اسباب‌بازی الکترونیک، یک مخلوط‌کن یا هر شیء مصنوع دیگر. هر شیء این‌چنینی به اجزا و فرایندهای تشکیل‌دهندهٔ آن بخش‌پذیر است.

مهندسین صنایع، تجزیهٔ اجسام به این اجزا را « برآورد چرخهٔ حیات » یا LCA می‌نامند، روشی که به ما اجازه می‌دهد هر وسیلهٔ ساخته‌شده را به اجزا و فرایندهای اولیه‌اش تجزیه کنیم و با دقت بسیار بالا، تأثیر آن‌ها را از لحظهٔ شروع ساخت تا پایان عمرشان بر طبیعت اندازه‌گیری نماییم.

یکی از اولین برآوردهای چرخهٔ حیات توسط شرکت کوکاکولا خیلی سال‌ها پیش در دههٔ شصت میلادی برای تعیین معیارهای نسبی بطری‌های پلاستیکی و شیشه‌یی و اندازه‌گیری مزایای بازیافت آن‌ها انجام پذیرفت. این روش به تدریج برای دیگر ابهامات موجود در صنعت به کار گرفته شد و در حال حاضر گروه عظیمی از شرکت‌ها با مارک‌های ملی و بین‌المللی از این روش در جاهای مختلف به منظور انتخاب طراحی محصول یا انتخاب چگونگی ساخت آن استفاده می‌کنند و بسیاری دولت‌ها برآورد چرخهٔ حیات را به منظور تنظیم و کنترل آن صنایع به کار می‌گیرند.

برآورد چرخهٔ حیات توسط اتحادیه‌ای تازه‌تأسیس از فیزیکدان‌ها و مهندسین شیمی و صنایع به وجود آمد که کارشان مستندسازی جزئیات دقیق تولید، مثل این‌که چه مواد زائدی استفاده می‌شوند و چه میزان انرژی مصرف می‌کنند و چه نوع آلودگی، چه مواد سمّی و به چه مقدار وارد محیط می‌کنند می‌بود. این محاسبه بر اساس آحاد اصلی و در طول زنجیره‌ای بسیار طولانی انجام می‌گرفت. در آن نوشتهٔ قدیمی هندی، معمای ارابه تعدادی اجزا را نام می‌برد، اما امروزه برآورد چرخهٔ حیات برای یک خودرو مینی‌کوپر به هزاران جزء تجزیه می‌شود، از جمله اجزای الکترونیک که سیستم‌های الکتریکی را تنظیم و کنترل می‌کنند. این اجزای الکترونیک خود به اجزای متعدد دیگری خرد می‌شوند (همانند آن ارابه در نوشتهٔ هندی)، مثلاً به بردهای چاپی، انواع کابل‌ها، پلاستیک‌ها و فلزات. زنجیرهٔ منتهی به هر یک از این اجزا به نوبهٔ خود به مسیری از استخراج، تولید، حمل و غیره منتهی می‌شود. این اجزا (مدول‌ها) سیستم‌های داشبورد را به کار می‌اندازند، پروانهٔ رادیاتور را کنترل می‌کنند، برف‌پاک‌کن‌ها، چراغ‌ها و سیستم روشن شدن و موتور را مدیریت می‌کنند، برای هر یک از این اجزا باز به نوبهٔ خود با هزاران فرایند گسستهٔ صنعتی مواجه هستیم و در کل برآورد چرخهٔ حیات این خودرو کوچک شامل صدها هزار واحد مجزا می‌شود.