دانیل گلمن
درباره زندگی و کتاب‌های دانیل گلمن
دانیل گلمن Daniel Goleman نویسنده کتاب‌های پرفروش «هوش عاطفی، کار با هوش هیجانی وچرا هوش هیجانی مهم است،…»، در ۷ مارس ۱۹۴۶ در یک خانواده‌ی یهودی در استاکتون کالیفرنیا به‌دنیا آمد. مادرش فی گلمن (۲۰۱۰- ۱۹۱۰) استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه پاسیفیک Pacific و پدرش ایروینگ‌گلمن (۱۹۶۱- ۱۸۹۸) استاد کالج استاکتون Stockton در زمینه‌ی علوم انسانی بود.
گلمن در هند تحصیل کرد و زمانی را با معلمین معنوی هند گذراند. او اولین کتاب خود را براساس سفر به هند و سریلانکا نوشت. خود او در این باره می‌نویسد: «بنیاد فورد آن‌قدر سخاوتمند بود که به من بورسیه تحصیلی در هاروارد را داد، جایی که در رشته روانشناسی بالینی در بخش روابط اجتماعی آن زمان ثبت‌نام کردم. من به ایده مطالعه‌ی ذهن انسان از دیدگاه بین رشته‌ای کشیده شدم. این گروه شامل انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی به‌همراه روانشناسی بود. مرشد اصلی من در آنجا دیویدسی مک‌کالند بود که بیشتر به‌خاطر نظریه‌اش در مورد انگیزه دستیابی شهرت داشت. با کمک مک‌کالند و کمک هزینه تحصیلی پیش از دکترا در هاروارد، توانستم در هند تحصیل کنم، جایی که تمرکز من بر سیستم‌های باستانی روانشناسی و تمرین‌های مدیتیشن همراه ادیان آسیایی بود.» اولین کتاب دنیل گلمن به نام ذهن مراقبه حاصل این دوران بود. او سپس به عنوان استاد مدعو به هاروارد بازگشت. دیوید مک‌کالند او را برای کار در بخش روانشناسی امروز نیویورک‌تایمز توصیه کرد.
پس از چندی متوجه شد که ایده‌های تاثیر‌گذارش بخصوص گنجینه‌ی غنی از تحقیقاتش در مورد احساسات و مغز به قالبی بزرگتر و شایسته‌تر از یک خبر در نیویورک تایمز نیاز دارد، پس آن را با عنوان هوش هیجانی در قالب یک کتاب ارائه داد. و در کمال تعجب این کتاب به موفقیت بزرگی در جهان دست یافت. نشریه Harvard Business Review هوش هیجانی را « ایده‌ای انقلابی و ساختارشکن» نامید.
اصطلاح هوش هیجانی اولین بار در سال ۱۹۹۰ توسط محققین -جان مایر و پیتر سالوی- ابداع شد، و سپس بعدها توسط دنیل گلمن رایج شد.
هوش احساسی، هوش عاطفی یا هوش هیجانی (به انگلیسی: Emotional intelligence | EI) شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان‌های خود و دیگران است. در واقع هوش اجتماعی به این معناست که بتوانیم انگیزه رفتارهای خود و دیگران را به خوبی درک کرده و از این اطلاعات در تعاملات اجتماعی استفاده کنیم. به بیان ساده‌تر؛ هوش هیجانی توانایی همدلی با دیگران است.
بعدها گلمن ترجیح داد برای انتقال پیام کتاب خود، وارد عرصه‌های آموزشی کودکان و سازمان‌های جهانی بشود. در این راستا جنبشی را در مرکز مطالعات کودکان ییل به نام SEL به راه انداخت؛ با هدف آموزش سواد عاطفی (هوش هیجانی) و مهارت‌های زندگی در کنار آموزش آکادمیک در هزاران مدرسه در سراسر جهان. تحقیقات نشان می‌دهد که این جنبش نه‌تنها توانایی‌های اجتماعی و عاطفی کودکان را بهبود می‌بخشد، بلکه خطراتی مانند خشونت، سوء‌مصرف مواد و حاملگی‌های ناخواسته نوجوانان را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود بچه‌ها رفتار بهتری داشته‌باشند و در یادگیری بهتر باشند.
سپس او متوجه شد که علاقه‌ی زیادی نسبت به هوش هیجانی در جامعه‌ی تجاری وجود دارد. این باعث شد که کتاب کار با هوش هیجانی را در سال ۱۹۹۸ منتشر کند.
دنیل گلمن همچنین در اثر مطالعه در مورد مجریان برجسته در طیف وسیعی از سازمان‌ها در ایالات متحده، مقاله‌ای برای Harvard Business Review نوشت؛ به نام «چه‌‌چیزی یک رهبر را می‌سازد؟» این مقاله بارها تجدید چاپ شد که نشان‌دهنده اشتیاق به این مفهوم در میان افراد در سپهر سازمانی بود.
او مجموعه‌ای از گفتگوها بین دالایی لاما و دانشمندان را نیز سازمان‌دهی کرده‌است که نتیجه آن کتاب‌های «احساسات سالم» و «احساسات مخرب» است.
دانیل گلمن اکنون با همسرش تارا در نیویورک زندگی می کند. او خود در این باره می‌نویسد: «لذت‌های ساده زندگی -پیاده‌روی در ساحل، بازی با نوه‌ها، گفتگوی خوب با یک دوست- بیشتر از افتخارات یا جاه‌طلبی‌های حرفه‌ای برای من جذابیت دارد. همان‌طور که در هوش اجتماعی نوشتم؛ نشاط از تماس خالص انسانی، به ویژه از ارتباطات محبت‌آمیز ناشی می شود. این باعث می‌شود افرادی که بیشتر به آنها اهمیت می‌دهیم به نوعی اکسیر، منبع انرژی همیشه تجدیدشونده تبدیل شوند. تبادل عصبی بین یک پدربزرگ و مادربزرگ و یک کودک نوپا، بین عاشقان یا یک زوج راضی، یا در میان دوستان خوب، فضایل قابل لمسی دارد... درس عملی برای همه ما به این خلاصه می‌شود که ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کنیم».
برخی از آثار دانیل گلمن در ایران
تمرکز، ترجمه رضا اردلان، نشر شنیدار
خودآگاهی، نویسندگان: دنیل گلمن و تاشا یوریچ، مترجمان: نجیبه اکبرزاده امیردهی-نسیم براتی- مرتضی وجدانی امیری، نشر برگ و باد(۱۴۰۱)
مغز و هوش عاطفی، ترجمه حمیدرضابلوچ، نشرپندار تابان(۱۳۹۵)
هوش محیط‌زیستی، ترجمه حمیدرضابلوچ، نشر پندار تابان(۱۳۹۱)
نگاه علمی به ذهن‌آگاهی، نویسندگان: دنیل گلمن و ریچاردجی. دیویدسون، ترجمه کوروش اکبری، انتشارات بذرخرد(۱۴۰۰)
هوش اجتماعی، ترجمه هوشیار رزم‌آزما، انتشارات لیوسا(۱۳۹۹)
هوش اجتماعی- علم جدید، ترجمه حمیدرضا بلوچ، نشر جیحون(۱۳۸۹)
هوش عاطفی، ترجمه حمیدرضابلوچ، انتشارات اژدهای طلایی(۱۳۹۳)
هوش هیجانی، ترجمه غلامحسین خانقایی، انتشارات نسل نواندیش(۱۳۹۲)
تمرکز، ترجمه حمیدرضا بلوچ، نشر پندارتابان(۱۳۹۵)
رهبران نوین(قدرت هوشهیجانی در رهبری)، نویسندگان :دنیل گلمن- ریچارد بویاتزیس- آنی مک‌کی، ترجمه امیرمحمدقدس شریفی، انتشارات گرایش تازه(۱۳۹۴)
قدرت هوشهیجانی، ترجمه سیامک دولتی، انتشارات دنیای اقتصاد(۱۳۹۳)
