کتاب شرک

کتاب شرک نوشتهٔ محمدرضا پورحقانی در انتشارات نوآوران سینا چاپ شده است. این کتاب به نقد نظریات فلسفی قبلی می‌پردازد و شرک را از راه وحی و با شناخت توحید بررسی می‌کند.

برای اولین بار در تاریخ اسلام، با تحقیق در قرآن بر مبنای متدولوژی، تئوری جامعی تدوین می‌شود که اندیشه پنهان شده‌ی وحی را رازگشایی می‌کند. این تئوری که از متن قرآن استخراج شده، فلسفه را به نقد می‌کشاند و ردی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا است. حاصل آن، شناخت مبانی ایدئولوژی «شرک» در نظر وحی است تا بتوان ضد آن یعنی توحید را شناخت. انسان خالق شرک است و شرک همیشه وجود داشته و رسوایی آن در جدال فکری است. باید از بیرون به اعتقادات خویش نگریست تا بتوان آن را بهبود بخشید. این کتاب، خواننده را از جغرافیای اعتقادی‌اش خارج می‌کند و به اعماق تاریخ می‌برد و سر از انسان امروز در می‌آورد. نمادهای شرک در ملل و ادیان را ریشه‌یابی می‌کند و راه‌حل وحی را برای دوری از باتلاق شرک ارائه می‌دهد.

درباره کتاب شرک

تفکر مسلمانان به شرک، به بت پرستی برمی گردد. در حالی که در قرآن، بت پرستی یکی از نمونه های شرک است. بحث شرک در آیات قرآن بسیار عمیق تر از آن است که با یک نمونه تاریخی یعنی بت پرستی که به زمان پیامبر می رسد، کنار گذارده شود. شرک بایستی به لحاظ تاریخی، چه در ادیان و ملل و چه در اسلام تحقیق شود و علت مراجعه به نمادهای شرک، ریشه یابی شود. در بررسی های علم ادیان، ریشۀ فکری اعتقاد به خدایان متعدد با آن چه در تاریخ مذاهب تحلیل می شود متفاوت است. مذاهب این اعتقاد را ناشی از جهل مشرکان می دانند در حالی که در علم ادیان با تحلیل روان شناسی و جامعه شناسی، ریشۀ این اعتقاد را در خود انسان می جویند

کتاب شرک را به چه کسانی پیشنهاد می‌ کنیم

خواندن این کتاب برای افرادی که به بررسی عمیق و زمینه‌ای مفاهیم دینی علاقه دارند، جذاب خواهد بود.

بخشی از کتاب شرک

"توحید را نمی توان شناخت مگر ضد آن یعنی شرک را شناسایی کرد"

هدف توحید است ولی بینش و عمل شرک آلود چون موریانه توحید را پوچ و بی محتوا می کند. زیرا شرک گناهی نابخشودنی است. انسان همیشه در تلاش بوده که فقط یک خدا را بپرستد که خالق است اما پدیده خواب که همواره با بشر است با اشتباه بزرگ او، وارد اعتقاداتش می شود و باعث می گردد که پیام خداوند با ارسال پیامبران هم نتواند پایدار بماند. پنداری ساده لوحانه است که بشر اشیاء چوبی و سنگی و فلزی را می پرستیده است، بلکه او اشیاء را نمود حلول ارواح مقدس اجداد دینی، ملی یا قبیله ای می دانسته و از اجداد و پدرانش آموخته که در مقابل آن نمودها دعا کرده و حاجت بطلبد. او برای برقراری ارتباط با خدا به منظور مقابله با ترس و رفع نیاز دنیایی یا بخشش آخرتی، ارواحی را به وساطت می کشاند. تصور وجود روح در بت و قبر و مراجعه به منظور واسطه او با خالق و جمع کردن نادیده هایی غیر از خدا در دعا و طلب حاجات، همواره با انسان بوده است. هدف بشر تقرب به خالق یکتا بوده ولی در عمل، روح پرست شده و اعمال پرستش آمیز او پدیده شرک را آشکار کرده است:

وَ یعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللهِ ما لایضُرُّهُمْ وَ لاینْفَعَهُمْ وَ یقُولُونَ هؤُلآءِ شُفَعآؤُنا عِنْدَ اللهِ قُلْ اَتُنَبِّؤُنَ اللهَ بِما لایعْلَمُ فِی السَّمواتِ وَ لا فِی الْاَرْضِ سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمّا یشْرِکوُنَ. (یونس ۱۸)

و جز خدا می پرستند آن چه را که نه زیانشان می رساند و نه سودشان می دهد و می گویند اینان شفیعان ما نزد خدا هستند، بگو آیا خدا را آگهی می دهید به چیزی که در آسمان ها و زمین نمی داند، او منزه و برتر است از آن چه شرک می ورزید.

اَلا ِللهِ الدّینُ الْخالِصُ وَ الَّذینَ اتَّخَذوُا مِنْ دُونِهِ اَوْلیآءَ مانَعْبُدُهُمْ اِلّا لِیقَرِّبوُنا اِلَی اللهِ زُلفُی اِنَّ اللهَ یحْکمُ بَینَهُمْ فی ما هُمْ فیهِ یخْتَلِفوُنَ اِنَّ اللهَ لایهْدی مَنْ هُوَ کاذِبٌ کفّارٌ. (زمر ۳)

آگاه باشید که برای خدا دین خالص است، و آنان که جز وی سرپرستانی بگرفته اند این ها را نمی پرستیم مگر برای این که ما را به سوی خدا به مقام مقربی نزدیک گردانند، همانا خدا میان ایشان حکم می کند در آن چه در آن اختلاف می کنند همانا خدا کسی را که او دروغگوی ناسپاس است هدایت نمی کند.