کتاب نظریه پردازی رفاه

کتاب نظریه پردازی رفاه نوشته مارتین ابراین و سو پنا است که با ترجمه رضا سفری شالی و فرهاد بذرافکن منتشر شده است.  کتاب نظریه پردازی رفاه به روشنگری و جامعه مدرن می‌پردازد. 

درباره کتاب نظریه پردازی رفاه

هر یک از بخش‌های این کتاب با پیش‏گفتاری آغاز می‏‌شود که در آن جایگاه مباحث نظری را در بافت پرسش‏‌آفرینی‌های گسترده‌تر فلسفی و سیاسی و بالاخص در بافت مباحث مربوط به فلسفه روشنگری ترسیم می‌‏کند. سپس هر یک از فصل‌ها با تفسیر مختصری از فرایندهای مهم اجتماعی و سیاسی و تضادهایی که نظریه‌های خاص بر آن متمرکز هستند، شروع می‌شود. هدف از این تفسیرها این است که دانشجویان، تاحدی، زمینه‌های اجتماعی و تاریخی که رویکردهای نظری به رفاه اجتماعی در آن‌ها شکل گرفته و توسعه یافته‌اند را درک کنند: چرا بعضی از نظریه‌های مشخص بر پرسش‌هایی که طرح می‌‏کنند تأکید دارند، چه شرایط و فرایندهایی برای چشم‌‏اندازهای مختلف نظری بنیادی هستند؟

رفاه در جوامع سرمایه‌داری دارای سازماندهی پیچیده و چندبُعدی است. افراد در جامعه، از رهگذر نهادها و مکان‌های مختلفی، به طور فردی یا دسته جمعی، به رفاه دست پیدا می‏‌کنند، به گونه‏‌ای که سازماندهی رفاه، بازارهای کار، خانواده، دوستان، مؤسسات داوطلبانه و دولتی، مؤسسات خیریه، فعالیت‌های تفریحی و غیره را شامل می‌شود. بنابراین هر نوع تلاش برای نظریه‌‏پردازی درباره رفاه مستلزم توجه به دامنه وسیعی از فرایند و فعالیت‌های اجتماعی است. در این کتاب، روش‌هایی مورد بررسی قرار می‌‏گیرند که از طریق آن‌ها روابط پیچیده رفاه مفهوم‌‏سازی می‌‏شود: ما هفت چشم‏‌انداز نظری مهم برای شناسایی تغییرات تاریخی و معاصر در نظام‌های رفاه اجتماعی و همچنین کشمکش‌های پیرامون آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌‏دهیم. بالاخص، نشان می‌‏دهیم چگونه برداشت‌ها از رفاه اجتماعی در نظریه‌های گسترده‌تر جامعه ریشه دارند، به عبارتی دیگر، چگونه این برداشت‌ها مبتنی بر چشم‌‏اندازهای نظری گسترده‌تر در باب نهادها، روابط و تقسیمات مختص جوامع مدرن قرار دارند. به همین قیاس، ظهور و دغدغه‌های عمده چشم‏‌اندازهای نظری متفاوت را از نقطه‌‏نظر کشمکش‌های تاریخی و معاصر ویژه بر سر طرد و شمولیت اجتماعی، اقتدار سیاسی و بازنمایی فرهنگی در زمینه خود تحلیل می‏‌کنیم. هدف ما از این کار این است که مقدمه‌ای از چارچوب‌های نظری که در آن چشم‌‏اندازهای جامعه‌شناختی در باب رفاه شکل گرفته‌اند، ارائه کنیم و همزمان برخی بافت‌ها و شرایط سیاسی و اجتماعی‏ای را برجسته نماییم که این مفاهیم، مقولات و منطق آن نظریه‌ها در این بافت‌ها قرار دارند. این کتاب قصد ندارد نظریه‌ای را تولید یا از نظریه‌‏ای حمایت کند، بلکه، در عوض، تمرینی است برای نظریه‌پردازی. این کتاب «نمایشی» است از این‌که چگونه نظریه‌های اجتماعی، روابطی را میان دولت، جامعه، اقتصاد، فرهنگ، امپراطوری، تولید، مصرف و دیگر اشکال کنش و تجربه فردی و جمعی برقرار می‌کنند. 

خواندن کتاب نظریه پردازی رفاه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام دانشجویان جامعه‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب نظریه پردازی رفاه

تأکید ما بر روابط اجتماعی رفاه بر این ادعا استوار است که نظریه‌پردازی درباره رفاه به طور همزمان و الزاماً مستلزم نظریه‌پردازی درباره حیات اجتماعی است: لازمه این نوع نظریه‏‌پردازی، قرار دادن ابعاد نهادی و تجربی یک نظام رفاهی در بافت روابط گسترده‌تر اجتماعی و کشمکش‌های سیاسی است. این فرایند بافت‌‏مندسازی نهادها و تجارب رفاهی، یک کار مفهومی پیچیده است. بخشی از این پیچیدگی را می‏‌توان از طریق ایجاد تمایز میان دو مؤلفه به هم پیوسته نظریه رفاه درک کرد. یکی از این مؤلفه‌ها‌، نظریه رفاه اجتماعی است - این نظریه توضیح می‌دهد چگونه توزیع منابع و فرصت‌ها و الگوهای اجتماعی دسترسی، مشارکت، حمایت از شمولیت و طرد به رفاه فردی و جمعی کمک یا آن را تضعیف می‏‌کند. به طور خلاصه، نظریه رفاه اجتماعی، نظری‌ه‏ای است برای سازمان‏دهی روابط اجتماعی و اثرات این سازماندهی بر بهزیستی فردی و جمعی. مؤلفه دوم این نظریه، نظریه اجتماعی رفاه است – نظریه‌‏ای درباره این‏که چگونه سازمان روابط اجتماعی (طردها، مرکزیت‏‌گرایی‌ها و حاشیه‌‏ای‌‏شدن‌ها، آزادسازی‌ها و سرکوب‌ها)، به صورت الگوهای خاصی ظاهر می‏‌شود، و این‏که چه نیروها و کشمکش‌های اجتماعی از این توزیع‌های خاص، شمولیت‌ها و طردها پشتیبانی می‌‏کنند.

تفاوت میان این دو نوع نظریه رفاه بیانگر تمایزی میان نظریه «هنجاری» و نظریه «اجتماعی» است. نوع اول نظریه اساساً نظریه‌ای است که برای سیاست‌گذاری اجتماعی است.  به عبارت دیگر، این نظریه‏‌ای است در باب حیات اجتماعی و اقتصادی بشر که در چارچوب‌های رفاهی و سیاست‌گذاری عمل می‌‏کند تا آن‌ها را «مؤثر»تر، «منطقی»‌تر، «عادلانه»‌تر یا «مناسب»تر سازد. از این حیث، نظریه‌ها به این موضوع می‌پردازند که افراد چگونه رفتار می‏کنند، چگونه یاد می‌‏گیرند، چگونه با هم تعامل دارند، چگونه نگرش‌هایشان شکل می‏‌گیرد و تغییر می‌کند، چگونه منابع خود را تولید و آن‌ها را به اشتراک می‏‌گذارند.