کتاب کلیات دانش سیاسی

کتاب کلیات دانش سیاسی (با تأکید بر سیاست و حکومت در ایران) نوشته‌ی حسین شیخ‌زاده، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، اثری جامع برای آشنایی با مفاهیم بنیادین علم سیاست است. این کتاب به‌ویژه برای دانشجویان و علاقه‌مندان به سیاست و حکومت در ایران تدوین شده و تلاش کرده است تا مباحث نظری و کاربردی علم سیاست را با مثال‌ها و نمونه‌هایی از تاریخ و ساختار سیاسی ایران پیوند بزند. ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که هم مقدمات و مفاهیم پایه‌ای علم سیاست را پوشش دهد و هم به بررسی تطبیقی و بومی‌سازی این مفاهیم در بستر ایران بپردازد. انتشارات دانشگاه خوارزمی آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کلیات دانش سیاسی

کلیات دانش سیاسی اثری است که با هدف آموزش مبانی علم سیاست، به‌ویژه برای دانشجویان دوره کارشناسی و علاقه‌مندان به سیاست، نگاشته شده است. حسین شیخ‌زاده در این کتاب، ضمن ارائه‌ی مفاهیم کلیدی سیاست، دولت، قدرت، حکومت و ساختارهای سیاسی، تلاش کرده است تا این مفاهیم را با نمونه‌ها و تحولات تاریخی ایران پیوند دهد. کتاب در شش فصل تنظیم شده و هر فصل به یکی از موضوعات اساسی علم سیاست می‌پردازد: ماهیت سیاست، دولت و اجزای آن، انواع حکومت‌ها، قدرت و روش‌های دستیابی به آن، رویه‌ها و تحولات سیاسی، و ایدئولوژی‌های سیاسی. در هر بخش، علاوه‌بر مباحث نظری، نمونه‌هایی از تاریخ و ساختار سیاسی ایران ارائه شده تا خواننده بتواند مفاهیم را در بستر بومی بهتر درک کند. این کتاب نه‌تنها برای دانشجویان علوم سیاسی، بلکه برای هر فردی که به دنبال فهم بهتر سیاست و تأثیر آن بر زندگی روزمره است، قابل استفاده است. نویسنده با زبانی روشن و ساختاری منظم، تلاش کرده است تا پیچیدگی‌های علم سیاست را ساده‌سازی کند و ارتباط آن را با مسائل عینی جامعه ایران نشان دهد.

خلاصه کتاب کلیات دانش سیاسی

کلیات دانش سیاسی با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که اهمیت علم سیاست را در زندگی فردی و اجتماعی شهروندان امروز برجسته می‌کند. نویسنده تأکید کرده است که سیاست دیگر امری محدود به نخبگان نیست و هر شهروندی، حتی بدون علاقه‌مندی خاص، ناگزیر با پیامدهای سیاست درگیر است. کتاب در فصل نخست، به تعریف سیاست و بررسی رویکردهای مختلف به این مفهوم می‌پردازد؛ از سیاست به‌عنوان قدرت و حکومت تا دیدگاه‌هایی که سیاست را فراتر از این دو می‌دانند. نمونه‌هایی از اندیشمندان غربی و اسلامی، مانند فارابی، عبدالرحمن عالم و ریمون آرون، برای تبیین این مفاهیم آورده شده است. در ادامه، منشأ و موضوع سیاست، رابطه سیاست و اخلاق، و شاخه‌های علوم سیاسی بررسی شده‌اند. نویسنده به تفاوت‌های سیاست در ایران و غرب اشاره کرده و روند تاریخی گسترش سیاست از حوزه حکومت به سایر عرصه‌های اجتماعی را توضیح داده است. فصل دوم به دولت و اجزای آن اختصاص دارد و مفاهیم دولت، حکومت و قوه مجریه را با رویکردهای مختلف تحلیل می‌کند. نظریه‌های مربوط به منشأ دولت، مانند قرارداد اجتماعی، دولت به‌عنوان پدیده اخلاقی یا ضرورت اقتصادی، به‌تفصیل شرح داده شده‌اند. در فصل‌های بعدی، انواع حکومت‌ها (دیکتاتوری، دموکراسی، نظام‌های پارلمانی و ریاستی، فدرال و تک‌ساخت)، قدرت و منابع آن، اقتدار، مشروعیت، نقش رسانه‌ها و احزاب، و تحولات سیاسی مورد بحث قرار گرفته‌اند. نویسنده با مثال‌هایی از تاریخ ایران، مانند دوره قاجار، پهلوی و تحولات معاصر، تلاش کرده است تا مفاهیم نظری را به واقعیت‌های عینی پیوند بزند. فصل‌های پایانی به ایدئولوژی‌های سیاسی، از جمله اومانیسم، لیبرالیسم، سوسیالیسم و نقش دین در سیاست اختصاص یافته است. در سراسر کتاب، تأکید بر بومی‌سازی مفاهیم و تطبیق آن‌ها با شرایط ایران، رویکرد اصلی نویسنده بوده است.

چرا باید کتاب کلیات دانش سیاسی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی آموزشی و تحلیلی، مفاهیم بنیادین علم سیاست را به‌گونه‌ای ارائه کرده است که هم برای دانشجویان و هم برای علاقه‌مندان غیرمتخصص قابل فهم باشد. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، پیوند دادن نظریه‌های سیاسی با نمونه‌ها و تحولات تاریخی ایران است؛ به‌طوری‌که خواننده می‌تواند مفاهیم انتزاعی را در بستر واقعی جامعه ایران مشاهده کند. همچنین، کتاب به نقد و بررسی ساختار آموزش علوم سیاسی در ایران پرداخته و نقاط ضعف و قوت آن را مطرح کرده است. ساختار منظم، پوشش جامع موضوعات و توجه به بومی‌سازی مفاهیم، این اثر را به منبعی مناسب برای آشنایی مقدماتی با علم سیاست و درک بهتر نقش سیاست در زندگی روزمره تبدیل کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان علوم سیاسی، علاقه‌مندان به مسائل سیاسی و اجتماعی، معلمان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی و افرادی که به دنبال درک بهتر ساختار و تحولات سیاسی ایران هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که نیاز دارند با مفاهیم پایه‌ای سیاست و حکومت آشنا شوند یا قصد ورود به رشته علوم سیاسی را دارند، مناسب است.