کتاب نادرشاه در فتح قندهار
معرفی کتاب نادرشاه در فتح قندهار
کتاب نادرشاه در فتح قندهار اثری اکبر احمدی است که در انتشارات قوی سفید کودکان به چاپ رسیده است.
درباره کتاب نادرشاه در فتح قندهار
کتاب نادرشاه در فتح قندهار به اوضاع سیاسی و نظامی ایران در زمانی نزدیکِ به قدرت رسیدن نادرشاه در ایران میپردازد، زمانی که افغانهای ساکن ایالت قندهار در اواخر دوران صفوی به ایران حمله کردند و با روی کار آمدن نادرشاه، چندین شکست خفتبار خوردند و با تلفات زیادی دوباره به قندهار برگشتند اما باز هم دست از شورش و سرکشی برنداشتند تا اینکه نادرشاه به قندهار لشکر کشید و با فتح و تسخیر این منطقه، افغانها را برای همیشه بر جای خود نشاند.
خواندن کتاب نادرشاه در فتح قندهار را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
نوجوانان علاقهمند به تاریخ ایران مخاطبان این کتاباند.
بخشی از کتاب نادرشاه در فتح قندهار
گیورگی یازدهم یا گرگینخان از سرداران گرجی تبار دورهٔ صفوی بود که حکومت کارتلی در گرجستان را بر عهده داشت و در سال ۱۰۹۹ ق توسط شاه سلیمان صفوی برکنار شد، اما در سال ۱۱۰۲ ق مجددا در مقام خود ابقا گردید. چهار سال بعد یعنی در سال ۱۱۰۶ ق و در اوایل دورهٔ شاه سلطان حسین باز هم بر اثر دسیسهای سمت خود را از دست داد و شاه وی را به دربار صفوی فرا خواند. ناگفته نماند که کارتلی قلب سرزمین گرجستان است که قسمت مرکزی دامنههای قفقاز جنوبی را در طول دره رود تشکیل میدهد و خود به دو قسمت اصلی شیدا کارتلی و کومو کارتلی تقسیم میشود. گرگین خان در مقایسه با افراد بیفایده و بی کفایتی که در دربار ایران جمع شده بودند همان کسی بود که میتوانست در صورت بروز شورش در روزگار پرآشوب شاه سلطان حسین موفق به فرو نشاندن آن گردد و طولی نکشید که دربار صفوی نیازمند تواین انایی وی شد. در سال ۱۱۰۹ ق عدهای از بلوچها به کرمان حمله کردند و پس از غارت آنجا به سوی یزد پیشروی کردند و بندرعباس را نیز مورد تهدید قرار دادند. این بود که شاه سلطان حسین با اصرار در برابر بزرگان صفوی، گرگینخان را به دفع آنها فرستاد. گرگینخان که اکنون ملقب به شاهنواز دوم شده بود، ابتدا برادرش لوان را پیشاپیش فرستاد. لوان بیست روزه خود را به کرمان رسانید و بلوچها را به سختی شکست داد. اندکی بعد گرگینخان خود نیز به دنبال برادر روانه گشت و بلوچهای شورشی را تار و مار نمود و به حکومت کرمان منصوب شد. انتصاب به این مقام نشان از موفقیت وی در سرکوب شورش بلوچها و جلب اعتماد شاه داشت و این در کوتاه مدت کار درستی مینمود زیرا حضور گرگینخان در کرمان باعث شد بلوچها به دلیل اقدامات موثر دفاعی و حفاظتی وی در کرمان، مسیر حملات خود را از نواحی جنوب ایران به سمت قندهار تغییر دهند. با تغییر مسیر حملات بلوچها و با توجه به اهمیت اقتصادی و راهبردی قندهار پس از چندی در سال ۱۱۱۹ ق شاه سلطان حسین با مشورت بزرگان صفوی گرگینخان را برای حکومت قندهار برگزید، مقامی که از قدرت زیاد و اختیارات گستردهٔ مالی و نظامی برخوردار بود. در این دوره گورکانیان هند با استفاده از آشفتگی دربار صفویان تقاضای بازپسگیری قندهار را کرده بودند ولی با انتصاب گرگینخان که خود را سرداری بالیاقت نشان داده بود و اقدامات دفاعی که وی پس از استقرار در قلعهٔ قندهار انجام داده بود گورکانیان از فکر قندهار بیرون آمدند. با این وجود در این انتصاب به مسائل و اختلافات مذهبی و نژادی بین گرجیهای سپاه گرگینخان و افغانهای ساکن قندهار توجه کافی نشده بود.
در واقع اگرچه افغانهای قندهار در تشکیل و تثبیت حکومت صفوی نقشی نداشتند ولی به عنوان گروهی که در قلمرو صفویان میزیستند و عملکرد سیاسی و تمایلات مذهبی آنان بر مناسبات گورکانیان و صفویان تاثیر میگذاشت با اهمیت بودند. ناگفته نماند که بنا بر روایات تاریخی افغانها یا پشتونها گروهی از مردمان ایرانیتبار هستند که به زبان پشتو سخن میگویند. آنها در ابتدا در سواحل دریای خزر در اطراف شیروان و داغستان زندگی میکردند و امرار معاش آنها بر غارتگری استوار بود ولی در زمان تیموریان در جستجوی منابع جدید برای تامین معاش به هند و قندهار مهاجرت کردند و در تعامل با مردم منطقه به اسلام گرویدند. افغانها امروزه در شمال پاکستان امروزی، اکثراً شرق و جنوب افغانستان و بهطور پراکنده در دیگر نقاط افغانستان زندگی میکنند.
فهرست کتاب نادرشاه در فتح قندهار
مقدمه
فصل اول- قندهار، شهر قلعه¬های مستحکم
اهمیت اقتصادی قندهار
اهمیت نظامی قندهار
فصل دوم- قندهار در دوران صفوی
قندهار در دوره شاه اسماعیل اول
قندهار در دوره شاه تهماسب اول
قندهار در دوره شاه عباس اول
قندهار در دوره شاه صفی
قندهار در دوره شاه عباس دوم
اتحاد قدرتهای منطقه بر سر قندهار
فصل سوم- قندهار در دوره شاه سلطان حسین
گرگینخان حاکم قندهار
رویارویی گرگینخان و افغانها
افغانهای قندهار و تسخیر اصفهان
چهارم- نادر و شکست افغانها در ایران
نبرد مهماندوست در اطراف دامغان
نبرد تنگه خوار در اطراف ورامین
نبرد مورچه خورت در اطراف اصفهان
نبرد زرقان در اطراف شیراز
پیشینه شورش افغانها و نگرانیهای نادر
فصل پنجم- قندهار در دوره نادرشاه
لشکرکشی به قندهار
محاصره قندهار
تسخیر قندهار
تصرف افغانستان و بلوچستان
مراجع
حجم
۶۰٫۷ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۹
تعداد صفحهها
۱۴۶ صفحه
حجم
۶۰٫۷ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۹
تعداد صفحهها
۱۴۶ صفحه