کتاب حمله مغول یا اجرای نقشه جاسوسان پاپ؟

کتاب حمله مغول یا اجرای نقشه جاسوسان پاپ؟ نوشته طیبه حاجی‌عمو است. این کتاب اثری جذاب است که با تاریخ پس از انقلاب می‌پردازد.

درباره کتاب حمله مغول یا اجرای نقشه جاسوسان پاپ؟

جاسوس در لغت به معنای جستجو کننده احوال و خبررسان است. گماشتن جاسوس و نظام آن به قدرت فرمانروا و حاکم کمک می‌کند. استفاده از جاسوس در همه حکومت‌ها موردتوجه بوده و تمامی آن‌ها بدون استثناء برای کسب اطلاعات از داخل و خارج حکومت از جاسوسان استفاده می‌کردند، در کشور ما ایران با این حمله و حضور بیگانگان اتفاقاتی به وقوع پیوست که همیشه در اذهان مردم ایران باقی خواهند ماند.

این کتاب سیستم جاسوسی در ایران را بررسی می‌کند. این کتاب در سه فصل نوشته شده است. این کتاب به مباحثی مانند بررسی دیدگاه حکومت‌ها به جاسوس در ایران قبل از مغول، پیشینه نظام خبرگیری و جاسوسی در ایران، نظام خبرگیری و جاسوسی سامانیان، نظام خبرگیری و جاسوسی غزنویان، نظام خبرگیری و جاسوسی سلجوقیان،‌ نظام خبرگیری و جاسوسی خوارزمشاهیان، سیستم نظامی و دیوانی مغولان، فرهنگ و قوانین خانوادگی و آداب‌ورسوم قوم مغول، نظام خبرگیری در میان حاکمان مغول،‌ شیوه‌های خبرگیری و جاسوسی مغولان،‌ روابط مغولان (چنگیز و نوادگانش) با پاپ و در پایان به مساله مهم سفیران اعزامی پاپ به نزد خانان مغول می‌پردازد. 

در این کتاب می‌خوانید مغولان یک قوم بیابان‌گرد و ناشناخته نیستند که تنها به‌خاطر محل سکونت به ایران حمله کنند، بلکه هدفی بزرگ‌تر داشتند و برای نیل به این هدف به ابزارهای گوناگون (طبیعی، مالی، نظامی و....) نیاز داشتند.

خواندن کتاب حمله مغول یا اجرای نقشه جاسوسان پاپ؟ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به تاریخ پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب حمله مغول یا اجرای نقشه جاسوسان پاپ؟

چشم و گوش شاه: یکی از ابتکارات کوروش دوم (۵۵۹-۵۳۰ پ م) این است که از گوشه‌های بسیار دوردست مملکت خویش پیوسته آگاه بود و جزئیات وقایعی که در کلیه ایالات می‌گذشت بر او پوشیده نبود. کوروش از همان کودکی مقرر می‌داشت که چند تن «چشم شاه» باشند. زمانی که کوروش به حکومت رسید، «اشخاصی به‌عنوان چشم و گوش شاه در سراسر قلمرو پادشاهی خود گسیل داشته بود، این اشخاص موثق را از بین محارم خاصه انتخاب می‌نمود و در حقشان با اکرام بسیار رفتار می‌کرد». (چلکی، جلیلیان، ۱۳۹۴: ۹۴) نظام سیاسی مستقر به‌وسیله کوروش، ثبات و استحکام خود را تا حد زیادی مرهون همین دستگاه بازرسی و جاسوسی بود؛ اداره روان و ملایم با ارتباطاتی سریع و مقرراتی دقیق و رسیدگی مستقیم به امور ویژه به‌وسیله خود قدرت مرکزی این ثبات را تضمین می‌کرد. شاه هخامنشی نه‌تنها خود از سیستم جاسوسی بهره می‌گرفت، بلکه مواظب بود تا جاسوسان دشمن به سپاه او رخنه نکنند. شاید بشود گفت که این جاسوسان شاه تحت نظارت شخصی به نام هزار پتیش (فرمانده هزار نفر) سازمان می‌یافته‌اند. دفتر کار هزار پتیش بر سه بخش مجزای سپاه نظارت داشت: شهرب‌ها (والی‌ها)، گارد سلطنتی برگزیده و سپاهیان خارجی تحت نظر تیول‌داران هخامنشی که وظیفه چشم و گوش‌های شاه نیز جمع‌آوری اطلاعات از استان‌ها و قلمروهای بیگانه بود. درنهایت اخبار به دست هزار پتیش می‌رسید (چلکی، جلیلیان، همان: ۹۷).

دیوان اشراف: 

دیوان (السر) یا دیوان اسرار که همان دیوان اشراف است و امروزه با وزارت اطلاعات و امنیت کل کشور مطابقت دارد، دیوانی است که وظیفه بازرسی در امور دیوانی، به‌ویژه امور مالی، استیفا و در مواقعی هم جاسوسی را به عهده داشت. رئیس دیوان اشراف مشرف نام داشت که نمایندگانی را به بخش‌های مختلف می‌فرستاد؛ تا بازرسی را انجام دهند و خود نیز امور دربار را زیر نظر داشت. مشرفان علاوه بر بازرسی امر جاسوسی را نیز بر عهده داشتند، البته جاسوسی در مورد عمال و افراد حکومتی و خبررسانی کار نیکی شمرده نمی‌شد و افراد باشخصیت آن را قبول نمی‌کردند. در حکومت طاهریان دیوانی با عنوان دیوان اشراف و وظایفی که گفتیم وجود نداشت، بلکه دیوان برید به‌تنهایی هم کار چاپار، پست، انتقال اخبار، احکام و هم ارسال اخبار محرمانه را به عهده داشت. در لغت‌نامه دهخدا در مورد معنی مشرف و جاسوس چنین آمده: مشرف در لغت به معنی دیده‌ور، شنونده، خبردهنده و به کسی که بر اموری نظارت دارد اطلاق می‌شده است.