کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند
معرفی کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند
کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند نوشتهشده توسط گروه تاریخ ایران است و موسسه فرهنگی هنری قوی سفید کودکان آن را منتشر کرده است.
درباره کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند
کتاب حکایت هایی از زندگی کریمخان زند مشتمل بر ۳۸ داستان از جنبههای گوناگون زندگی کریمخان بنیانگذار سلسلۀ پادشاهی زند در ایران است و شما را با حکایتهایش به دوران جوانی و پیری او و روزگار جنگها و نبردهایش در پهنۀ ایران و صلح و آرامش فراگیری که در پی داشت آشنا میکند. این حکایتها رفتار او با بستگان و نزدیکانش را نشان میدهد و برخوردهای وی با رعایا و بیگانگان را به تصویر میکشد و شما را با شخصیت بسیار استثنایی این شهریار ایران آشنا میکند. خواندن این کتاب برای همۀ لایههای جامعۀ ایرانی مفید است از نوجوانانی که تازه سر در میان جامعه بالا میآورند تا پیران و سالخوردگانی که سری در میان سرها دارند و هر گروه یقیناً میتواند برداشتهای کوچک و بزرگ خود را داشته باشد و آن را چراغ راه سازندگی زندگی و یا آبادانی میهن عزیز کند.
کریمخان زند از معدود پادشاهانی است که در تاریخ ایران نام نیکی از خود به جای گذاشته است. اغلب حاکمان و زمامداران تاریخ ایران افراد خونریز و بیرحمی بودهاند که به محض رسیدن به حکومت قتل عام و کشتار را از اطرافیان خود آغاز میکردند و مردم عادی را هم بینصیب نمیگذاشتند. علت اصلی برجای ماندن چهرهای نیک از خان زند این است که در تاریخ ایران پس از سقوط آل بویه، او نخستین حاکم برخاسته از خاک پاک ایران بود که بر سراسر این خاک حکومت کرد چرا که در دوران های بین سقوط آل بویه تا ظهور کریمخان، حاکمان یا از اقوام بیگانۀ ترک بودند یا از اقوام وحشی مغول و بدون شک تبار ایرانی کریمخان در نشان دادن چهرهای مثبت از او تاثیر بسزایی داشته است و بیشتر این حُسن شهرت به ظلم و ستم کمتری که وی در مقایسه با پیشینیان و پسینیانش در حق مردم روا داشته است برمیگردد.
کریمخان از طایفۀ زند بود و این طایفه ایرانیانی بودند که در میانۀ زاگرس و دشتهای همدان از طریق دامداری میزیستند و آنان را اغلب به عنوان مردمانی لُر میشناسند، با این حال برخی به دلیل عدم شناخت این طایفه آنان را از مردمان لَک میدانند ولی به هر صورت خوانین زند و از جمله کریمخان خود را لُر معرفی میکردند.
کریمخان از نظر جسمانی مردی قویهیکل و خوشبُنیه با ریش و سبیلی انبوه و از نظر روحی فردی توانا و قدرتمند بود امّا با این حال به هنگام سخن گفتن با ملایمت و فروتنی عمل میکرد. آن چه باعث رونق و شکوه سلطنت کریمخان شد همبستگی و توجه وی نسبت به افراد زیردستش بود. او سپاهیان و رعیّت را مانند اولاد خود دوست میداشت و همۀ اهل ایران را خانواده خود میدانست. نیازهایشان را میشناخت و نسبت به همۀ طبقات مردم احساس گذشت، چشمپوشی و مهربانی داشت. این رفتار و نیز دوری وی از سختگیری و به ویژه پاک بودنش از خود بزرگبینی و استبداد او را از دیگران جدا میساخت.
خان زند فردی عاقل و فرزانه بود و به افسانهها گوش نمیداد و اغلب کارهای وی حکمتی در آن نهفته بود. او مانند دیگر خوانین زند بیباک و استوار و با استقامت و نیرومند بود و همواره در صف مقدّم سپاهیانش میجنگید. کریمخان مرد مُتظاهر و ریاکاری نبود و هرگز نکوشید تا با تظاهر به دینداری، بر میزان محبوبیت خود در بین مردم بیفزاید.
با وجود همۀ صفات مردمپسندی که گفته شد زندگی کریمخان نشان میدهد که جنایات بسیاری نیز از وی سر زده است و او از سنگدلی و بیرحمی نیز بهرهای کافی داشته و در وقت ضرورت خشونت و تندخویی را هم به کار میبسته است.
باری پادشاهی با این خصوصیات در طول عمر حدوداً هشتاد سالۀ خود با رویدادهای کوچک و بزرگ زیادی روبهرو شد که برخی از این رویدادها مورد توجه دوست و دشمن قرار گرفت و دستمایۀ حکایتهایی جالب و شنیدنی شد که به شناخت شخصیت و چهرۀ خان زند کمک میکند، چهرهای که ویلیام فرانکلین سَیّاح انگلیسی که از طرف حکومت انگلیسی هند مأمور مطالعه در بارۀ اوضاع و احوال ایران بود و چند سال پس از مرگ خان زند به ایران آمد در سفرنامهاش می نویسد: «اگر به پادشاهی بتوان لقب کبیر داد، آن پادشاه حتماً کریمخان است» و سیزده سال پس از او هموطنش، سِر جان َملکُلم می نویسد: «هنوز هم ایرانیان از نام کریمخان به نیکی یاد می-کنند».
با این حال هرچند ممکن است امروزه ایرانیان برای کریمخان ، احترامی بیش از آن زمان قائل باشند، اما به یقین او را به مراتب کمتر از آن زمان میشناسند و با شخصیت بسیار استثنائیش آشنایی کمی دارند و نگارندۀ این کتاب امیدوار است که حکایتهای این کتاب چهرۀ بنیانگذار دوران زند را آنطور که بوده است معرفی نماید.
ضمناً خوانندگان علاقهمند را برای آشنایی با دیگر شخصیتهای تاریخ ایران خصوصاً نادرشاه افشار، شاهعباس صفوی، و آقامحمدخان قاجار به کتابهای داستانی زیر که در موسسۀ فرهنگی هنری قوی سفید هم به صورت صوتی و هم به صورت متنی منتشر شده است ارجاع میدهیم:
کتاب حکایتهایی از زندگی نادرشاه افشار» در یک جلد
کتاب حکایتهایی از زندگی شاهعباس صفوی» در دو جلد
کتاب حکایتهایی از زندگی آقامحمدخان قاجار» در یک جلد
فهرست مطالب کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند از این قرار است:
پیش گفتار
مقدمه
حکایت اول: سرقت در کاروانسرا
حکایت دوم: قوش کریمخانی
حکایت سوم: قلیان جواهرنشان
حکایت چهارم: نفاق و دورویی
حکایت پنجم: «بانو شوکت» و انگشتر الماس
حکایت ششم: ظروف چینی و ظروف مسی
حکایت هفتم: شوخی با دُم شیر
حکایت هشتم: آسایش مُلک و رعیت
حکایت نهم: پادشاه بی تاج و کلاه
حکایت دهم: حکم سواد کریمخانی
حکایت یازدهم: شوخی با کجزبانها
حکایت دوازدهم: مرد حقهباز و ابوالوکیل
حکایت سیزدهم: خان زند و خان روستایی
حکایت چهاردهم: شاه میبخشد، شیخعلی خان نه
حکایت پانزدهم: عاقبت تملق و چاپلوسی
حکایت شانزدهم: علی محمد خان شیرکُش
حکایت هفدهم: درویش بنگی و بادهخوار
حکایت هجدهم: دختر قلعهدار
حکایت نوزدهم: مجازات خودیها
حکایت بیستم: سبزیفروش عاشق
حکایت بیستویکم: یوزباشی چشمچران
حکایت بیستودوم: شاخهنبات و عشق جوانی
حکایت بیستوسوم: رعیتپروری در قحطی
حکایت بیستوچهارم: کریمخان و ستایش نادرشاه
حکایت بیستوپنجم: عقوبت شیخعلی خان
حکایت بیستوششم: زغالفروشی که خان شد
حکایت بیستوهفتم: شریک دزد و رفیق قافله
حکایت بیستوهشتم: پایمردی و استواری
حکایت بیستونهم: لطایفالحیل انگلیسیها
حکایت سیام: قصاص قبل از جنایت
حکایت سیویکم: بستنشینی در اصطبل
حکایت سیودوم: شاه نمکبهحرام
حکایت سیوسوم: پیران ویسه
حکایت سیوچهارم: افغانها یا منافقان نقابپوش
حکایت سیوپنجم: شیراز پایتخت زندیان
حکایت سیوششم: ارگ پُرماجرای کریمخان
حکایت سیوهفتم: مرگ عبرتآموز کریمخان
حکایت سیوهشتم: آرامگاه غمانگیز کریمخان
مراجع
خواندن کتاب حکایت هایی از زندگی کریم خان زند را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
این کتاب را به دوستداران تاریخ ایران پیشنهاد میکنیم.
حجم
۱٫۱ مگابایت
سال انتشار
۱۴۰۲
تعداد صفحهها
۲۹۲ صفحه
حجم
۱٫۱ مگابایت
سال انتشار
۱۴۰۲
تعداد صفحهها
۲۹۲ صفحه