مهرداد صدقی
زندگینامه و معرفی کتابهای مهرداد صدقی
مهرداد صدقی (Mehrdad Sedghi) نویسنده و طنزپرداز اهل بجنورد است که با قلمی شیرین و داستانهایی پر از حس زندگی، توانسته مخاطبان بسیاری را به دنیای آثارش جذب کند. او با مجموعهی پرفروش «آبنبات» و دیگر آثار برجستهاش، نهتنها لحظاتی شاد و پرنشاط را رقم زده، بلکه با نگاهی عمیق به مسائل اجتماعی و انسانی، قصههایی بهیادماندنی خلق کرده است.
بیوگرافی مهرداد صدقی
مهرداد صدقی در سال ۱۳۵۶ در بجنورد و در خانوادهای پرجمعیت متولد شد. خودش میگوید پدری شوخطبع و طناز داشته که بسیار در شکلگیری ذهن او و تمایل وی به طنزنویسی مؤثر بوده است. سالها زندگی با پدری که طبعی شوخ و ذوقی ذاتی دارد باعث شد مهرداد صدقی نیز به سمت طنزنویسی کشش پیدا کند. این روحیهی سرزنده و طناز در شخصیتهای داستانهایش به طور مشخص پیداست.
مهرداد صدقی مقاطع مختلف تحصیلی را تا دیپلم در بجنورد گذراند و پس از اخذ دیپلم راهی دانشگاه گرگان شد. صدقی در سال ۱۳۷۵ در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، در رشتهی صنایع چوب و کاغذ به تحصیل پرداخت و پس از اتمام لیسانس، در مقطع فوقلیسانس و سپس دکتری ادامه تحصیل داد. اکنون نیز عضو هیئتعلمی دانشگاه گنبدکاووس است.
شروع طنزنویسی مهرداد صدقی و ورود به راهی که شاید خودش هم تصور نمیکرد روزی به اینجا برسد، از جشنوارهی طنز دانشجویی آغاز شد. او اولین اثر خودش را در سال ۱۳۷۹ به جشنوارهی طنز دانشجویی فرستاد و کار وی بهعنوان یک طنزنویس آغاز شد. او در چند هفتهنامه و همچنین مجلهی گلآقا نیز مطالب طنز نوشت و کمکم در این راه کسب تجربه کرد.
مروی بر رمانها و آثار مهرداد صدقی
اولین کتابی که از وی چاپ شد «نقطه ته خط» بود. این اثر، گزیدهی طنزهایی است که وی در نشریههای «گلآقا» هفتهنامهی «سلامت» و «سپید» نوشته است. این کتاب در سال ۱۳۹۰ توسط انتشارات سورهی مهر به چاپ رسید.
صدقی طی سالها توانست جوایز متعددی را در جشنوارههای مختلف کسب کند که آخرین آن مربوط است به چهارمین جایزهی داستان حماسی که در آرامگاه فردوسی برگزار شد و او در بخش رمان، مقام سوم را برای کتاب «لعبتکان» کسب کرد. این کتاب هنوز روانهی بازار نشده است.
مجموعه کتابهای آبنبات
مهرداد صدقی مجموعهای چندجلدی با نام آبنباتهای مختلف دارد که بسیار مورد اقبال عمومی قرار گرفته است و هر کدام از کتابها بارهاوبارها تجدید چاپ شدهاند. این مجموعه با «آبنبات هلدار» شروع میشود و در ادامه کتابها به ترتیب معرفی خواهد شد.
آبنبات هلدار
این کتاب اولین مجموعه از آبنباتهاست و مهرداد صدقی خوانندگان را با شخصیتهایی آشنا میکند که قرار است مسیری طولانی را در کنارشان باشند و زندگی و رشدشان را ببینند. مخاطب، داستان را از زبان کودکی بازیگوش و اهل بجنورد به نام «محسن» میخواند. فضای داستان مربوط به یکی از محلههای قدیمی بجنورد است و محسن، که کودکی بازیگوش و سر به هواست، در خانوادهای پنجنفره به همراه مادربزرگ پیرش زندگی میکند. داستان، روزگار مردم در دههی شصت و بحبوحهی جنگ را روایت میکند و بهخوبی نشان میدهد که حتی در آن روزگار هم زندگی در شهرها جریان داشت. خندهها، ترسها، شادیها و اضطرابها، همگی در این کتاب بهخوبی و با زبانی خودمانی و طنازانه نشاندادهشده است. انتشارات سورهی مهر در سال ۱۳۹۷ این اثر را منتشر کرد. آبنبات هلدار از جمله کتابهایی بود که در سری دوم مسابقهی کتابخوانی «بخون و ببر» در برنامهی تلویزیونی خندوانه به مردم معرفی و بیشتر شناخته شد.
آبنبات پستهای
این کتاب، دومین جلد از مجموعه است و در ادامهی آبنبات هلدار زندگی شخصیتهای داستان را روایت میکند. باز هم راوی محسن است که حالا نوجوان شده، ولی هنوز هم بازیگوش است و چالشهای جدیدی به وجود میآورد. فضای داستان بین سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۲ میگذرد و باز هم همان حس نوستالژی و خاطرهبازی را برای بسیاری از خوانندهها به وجود میآورد. محسن با لهجهی شیرین و زیبای بجنوردی داستان را روایت میکند و از خانواده و دوستانش میگوید؛ از خواهرش ملیحه که دم بخت است و چالشها و اتفاقات خندهداری که او با خواستگارهای خواهرش دارد. با خواندن داستان این حقیقت روشن میشود که محسن بزرگتر شده اما عاقلتر، نه. کتاب آبنبات پستهای را انتشارات چرخوفلک در سال ۱۳۹۸ به چاپ رسانده است.
آبنبات دارچینی
سومین جلد از این مجموعه عطر دارچین میدهد. این کتاب در ادامهی داستان قبلی به روایت ماجرای محسن و زندگیاش در بازهی سالهای ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۴ میپردازد. او در این سالها درگیر ماجرای پیشبینینشدهای میشود که چالشی برای خود و اطرافیانش ایجاد میکند و در دل این ماجرا موقعیتهای طنزآمیز جذابی به وجود میآید که لحن و لهجهی محسن و روایت او، این ماجراها را جذابتر و شیرینتر هم میکند. این کتاب در زمینهی پردازش قصه نسبت به دو کتاب قبلی در سطح بالاتری قرار گرفته است و کاملاً میتوان روند پیشرفت داستان و رسیدن به پختگی مطلوب را در آن حس کرد. این اثر با استقبال زیادی از جانب مخاطبان همراه بود و به چاپهای متعددی رسید. آبنبات دارچینی را انتشارات سوره مهر در سال ۱۳۹۹ منتشر کرده است.
آبنبات نارگیلی
چهارمین جلد از مجموعهی آبنباتها، نارگیلی است. در این کتاب محسن دانشجو شده است و خواننده تا بزرگشدن کودکی پرشور و بازیگوش پابهپا آمده است. محسن حالا ۲۰ساله شده و دانشجوی دانشگاه گرگان است. او نامهای به دوستش امین مینویسد و جویای حال تکتک اعضای خانوادهاش میشود، اما همهی اینها بهانه بود و سر آخر محسن در نامه اعتراف میکند که فقط میخواست سر صحبت را راجع به خواهر امین، دریا، باز کند. او عاشق شده و راهی سخت در پیش دارد. کتاب آبنبات نارگیلی را نیز انتشارات سوره مهر در سال ۱۴۰۲ منتشر کرده است.
آبنبات لیمویی
آخرین و تازهترین جلد از این مجموعه، لیمویی است. مهرداد صدقی در سال ۱۴۰۲ شروع به نوشتن این کتاب کرد و در اسفند همان سال کار نگارش تمام شد و داستان را برای چاپ به نشر سوره مهر تحویل داد. رمانهای قبلی این مجموعه که در انتشارات سوره مهر به چاپ رسیدند، با مجموع ۸۶ نوبت چاپ، از محبوبترین و پرفروشترین کتابهای این نشر بهحساب میآیند و این روند بهاحتمال زیاد در آبنبات لیمویی هم اتفاق خواهد افتاد. مردم با این مجموعه ارتباط خوبی برقرار کردند و با محسن داستان، زندگی کردند. در این کتاب محسن که چند سالی است از بجنورد و محل زندگیاش دور شده خود را گرفتار عشقی میبیند که برای رسیدن به آن حاضر است هر کاری کند. او به کرمان و نزد خانوادهی دوستش میرود و بالاخره عشق خود را به دریا ابراز میکند، اما همه چیز آنطور که میخواست پیش نمیرود و او به مشکل برمیخورد. آبنبات لیمویی را نیز انتشارات سوره مهر در سال ۱۴۰۳ منتشر کرد.
کتاب آخرین نشان مردی
غیر از مجموعهی چندجلدی آبنباتهای شیرین، کتابهای دیگری مثل «آخرین نشان مردی» و «دومین نشان مردی» نیز از مهرداد صدقی به چاپ رسیده است. سریال تلویزیونی «پدر پسری» که در رمضان ۱۳۹۹ از شبکهی پنج سیما پخش شد برداشتی پررنگ از کتاب آخرین نشان مردی مهرداد صدقی بود.
سایر آثار مهرداد صدقی
رمان دژاوو، نخستین اثر جدی مهرداد صدقی در قالب رمان، در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات کاشی منتشر شد. صدقی تاکنون چندین کتاب دیگر نیز منتشر کرده که برخی از آنها توسط انتشارات سپیده باوران به بازار عرضه شدهاند. از جمله این آثار میتوان به رقص با گربهها (۱۳۹۸)، میرزا ربات (۱۳۹۶) و مغز نوشتههای یک جنین (۱۴۰۱) اشاره کرد. کتاب اخیر با مضمونی فانتزی و جذاب مورد توجه قرار گرفته است. همچنین نشر چرخوفلک علاوه بر انتشار کتاب پرطرفدار آبنبات پستهای، کتاب تعلیمات غیراجتماعی را نیز در سال ۱۳۹۵ منتشر کرده است. علاوه بر این، انتشارات کتاب کوچه نیز در سال ۱۴۰۱ با انتشار کتاب سال سیل به مجموعه آثار مهرداد صدقی افزوده است.
غریزه وصلی، یکی دیگر از آثار مهرداد صدقی، داستانی طنزآمیز و جذاب است که محسن، شخصیت اصلی آن را در دل موقعیتهای پیشبینینشده و خندهداری قرار میدهد. این داستان در فضای ممنوعیت ویدئو در اوایل دهه هفتاد روایت میشود و همان راوی کتابهای محبوب آبنبات هلدار، آبنبات پستهای و آبنبات دارچینی روایتگر ماجراست.
ماجرا از یک فیلم ویدیویی شروع میشود و بدشانسی محسن او را درگیر رخدادهای غافلگیرکنندهای میکند. در این میان، آشنایی محسن با دختری به نام زلیخا که به نحوی به آن فیلم ویدئویی هم ارتباط دارد، داستان را پیچیدهتر و بامزهتر میکند. پرسشهای محسن دربارهی زلیخا و تلاش برای یافتن پاسخها، موقعیتهای طنز و راهحلهای عجیبی را به دنبال دارد که نه تنها زندگی او، بلکه اطرافیانش را هم تحت تأثیر قرار میدهد.