کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی

کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی اثری از رنه ولک، منتقد ادبی، است که با ترجمه سعید رفیعی خضری به چاپ رسیده است. این کتاب مجموعه یادداشت‌ها و مقالات ادبی است که درباره ادبیات تطبیقی نوشته شده‌اند و مخاطبان را با تمام زوایای این مبحث آشنا می‌کند.

درباره کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی

ادبیات تطبیقی که ممکن است به نام هم‌سنجشی شناخته شده باشد، شاخه‌ای از نقد ادبی است که از روابط ادبی ملت‌ها و زبان‌های مختلف سخن می‌گوید و تعامل میان ادبیات ملت‌ها با یکدیگر را بررسی می‌کند. در حقیقت ادبیات تطبیقی به بررسی و تجزیه و تحلیل ارتباط‌ها و شباهت‌های بین ادبیات، زبان‌ها و ملیت‌های مختلف می‌پردازد. 

تأثیرات زبانی و حوزه‌های پژوهش در ادبیات فارسی، به دو بخش تقسیم می‌شود:

در یکی از آن‌ها اثرگذاریِ ادبیات ایران بر دیگر ملت‌ها بررسی می‌شود و در دیگری تأثیر ادبیات دیگر ملت‌ها بر ادبیات فارسی را مورد کاوش قرار می‌دهیم. 

بنا به اعتقاد رنه ولک: «در ادبیات تطبیقی باید به دنبال چشم انداز ، ماهیت و روش شناسی دیگری بود. ادبیات را باید در چشم اندازی جهانی و عمومی مطالعه کرد، نه در چشم اندازی ملی یا در قال آثاری پراکنده. مطالعه ادبیات تطبیقی را نیز ، هم پای ادبیات عمومی و ادبیات ملی باید بسیار مهم شمرد. در ادبیات تطبیقی، بی تردید باید بر تعصبات ملی و نگرش‌های بسته غلبه کرد، اما حیات و ارزش های سنت های ملی را نباید نادیده یا دست کم گرفت...»

روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی، اثری جذاب است که مخاطبان را ادبیات تطبیقی و جنبه‌های گوناگون آن آشنا می‌کند و کمک می‌کند تا در نهایت دیدگاهی واضح و روشن درباره این موضوع به دست بیاورید. 

کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

خواندن کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی را به تمام دانشجویان و پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد می‌کنیم. 

درباره رنه ولک 

رنه وِلِک، استاد ادبیات تطبیقی و منتقدر ادبی چکی - آمریکایی، ۲۲ اگوست ۱۹۰۳ در وین چشم به جهان گشود و ۱۱ نوامبر ۱۹۹۵ در همدن از دنیا رفت. ادبیات را در دانشگاه چارلز در پراگ تحصیل کرد و در بین زبان شناسان مدرسه پراگ نیز فعال بود. همچنین به زبان‌های چک و آلمانی مسلط بود.

او به همراه همکارش آستین وارن کتاب تاریخ نقد جدید را نوشت و منتشر کرد که مجموعه هشت جلدی است.

بخشی از کتاب روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی

عجیب‌ترین کج‌فهمی‌ها در روسیه اتفاق افتاد، جایی که «ادبیات تطبیقی» در زمان استالین به‌سادگی موضوعی ممنوع بود. با عادی شدن اوضاع ضرورت ادبیات تطبیقی دوباره مطرح شد و در ژانویه ۱۹۶۰، گردهمایی مسکو رسماً وضعیت را به حالت اول برگرداند. روس‌ها به خود می‌بالیدند که تمام مسائل را بر پایه مارکسیسم حل کرده‌اند و سخنرانان در آن گردهمایی با ما به گونه‌ای بحث می‌کردند انگار ما گوسفندان بیچاره گمراهی هستیم که نور حقیقت را درنیافته‌ایم. فریدریش، در مقام سازمان‌دهنده همایش چپل هیل در نگاه آن‌ها نقش «رهبر» ی را پیدا کرد که احتمالاً برای تبدیل کردن همایش به «بنگاه سیاسی» سزاوار مقادیر زیادی ناسزا بود (ص ۱۰۶) و این آشکارا به دلیل این بود که گلپ استرووی در اتحاد جماهیر شرحی مبتنی بر اطلاعات دقیق از اوضاع به دست داده بود. 

زمانی که به نظر می‌رسید مقاله من در مجادله‌ها سلاحی بر ضد کل دانش‌پژوهی غربی است، بدان ارجاع می‌شد اما من برای دو گناه، صورت‌گرایی و جهان‌وطن‌گرایی، به‌سختی سرزنش می‌شدم. در تمام مقاله‌ها فرض می‌شد که من هرگز بویی از معانی تاریخی و اجتماعی ادبیات نبرده‌ام، و این‌که من بر صورت‌گرایی انتزاعی صحه می‌گذارم و مخالفت‌های من با تاریخ ادبی ملی، طرف‌داری از پایان دادن به ادبیات‌های ملی به نفع یک فوقِ ادبیاتِ بی‌روح در جهت اهداف سرمایه‌داری امریکایی است. 

من با خشکی جهان‌بینی کمونیستی خو گرفته‌ام، اما اغلب از فقدان کامل چشم‌انداز و درک مسائل شخصی و اوضاع تشکیلاتی در این کشور متعجب می‌شوم. آن‌ها فرض می‌کنند که برای مثال یک مؤسسه ادبیات تطبیقی در کارولینای شمالی وجود دارد، فرض می‌کنند که در یِیل من با هم‌دستانم حرکت‌ها را در جنگِ سردِ فرهنگی طراحی، موضوعات را تعیین و کارها را هماهنگ می‌کنیم. فرض می‌کنند که اهداف عمیقی در پس گزینش‌ها یا دسته‌بندی‌های اتفاقیِ مقالاتِ همایشِ چپل هیل یا مجله ادبیات تطبیقی دیده می‌شود. حتی این واقعیت که مقاله «بحران ادبیات تطبیقی» را سیگورد بورکهارت به آلمانی ترجمه و در فصلنامه ویرکندِز وورت آلمان غربی چاپ کرده است، از منظر پاولوا بسیار نامیمون می‌نماید. در تلاش برای روشن کردن آن‌ها بیان این نکته فایده‌ای ندارد که سیگورد بورکهارت، کسی که شخصاً او را نمی‌شناسم، احتمالاً تحت‌تأثیر مقالهٔ من قرار گرفته و احساس کرده است باید آن را ترجمه کند.