کتاب امپراتوری پنبه

کتاب امپراتوری پنبه؛ یک تاریخ جهانی، نوشته اسون بکرت به روند صنعتی شدن تولید پنبه و اثرات آن بر جهان و نظام سرمایه‌داری می‌پردازد. کتاب امپراتوری پنبه را هاتف خالدی به فارسی ترجمه کرده است.

درباره کتاب امپراتوری پنبه

اسون بکرت در کتاب امپراتوری پنبه، داستان صعود و سقوط امپراتوری پنبه را شرح می‌دهد. نگاه اسون بکرت که خود مورخ و استاد دانشگاه است در نوشتن این کتاب، توجه به اقشار کمتر دیده شده است. در کنار خواندن داستان امپراتوری پنبه و روند صنعتی شدن تولید آن، نگاهی هم به شکل‌گیری و بازشکل‌گیری سرمایه‌داری جهانی و جهان مدرن می‌اندازیم. در این اثر می‌بینیم که کارآفرینان قدرتمند و پرآوازه توانستند با استفاده از نیروی برده‌داری و با استفاده از ابزارآلات جدید و همچنین با در اختیار داشتن نیروی کار روزمزد، صنعت تولید پنبه را به دوران شکوه خود برسانند. همین موضوع سبب شد تا دنیای ازهم جداافتده‌ی پنبه نابود شود و در عوض روحی جدید به صنعت و کار خود بخشیدند. این صنعت پرسود به آن‌ها این امکان را می‌داد که از آن به عنوان اهرمی برای دگرگونی جهان استفاده کنند.

کتاب امپراتوری پنبه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

علاقه‌مندان به کتاب‌های تاریخی، اقتصادی و اجتماعی، کتاب امپراتوری پنبه را کتابی جذاب می‌یابند.

بخشی از کتاب امپراتوری پنبه

پس از طلوع ارتش آزتک و اقتصاد امپراتوری آن‌ها پس از ۱۳۵۰، پوشیدن لباس پنبه‌ای از میان خواص به مردم عادی گسترش یافت و همین باعث افزایش تولید پنبه شد. از وقتی مردم بیشتری لباس‌های پنبه‌ای پوشیدند، فرآیند تولید آن بیشتر از هر زمانی اهمیت یافت. شیوه‌های بافندگی و رنگ‌آمیزی به‌ویژه برای به رخ کشیدن تفاوت‌های اجتماعی با لباس‌های متمایز، به‌طور روزافزونی بهبود یافتند.

تولید بومی پس از فتح آمریکای مرکزی توسط استعمارگران اسپانیایی در قرن شانزدهم ادامه یافت. یکی از حاکمان اسپانیای استعماری قرن هفدهم به نام دون خوان دویلوگاتیرر سوتو مایور در ستایش زنان بومی متعلق به قلمرو سابق مایاها گفت: «آن‌ها با شور و حرارت پنبه‌ها را می‌ریسند و پارچه‌ها را می‌بافند و بعد به آن‌ها رنگ‌های فوق‌العاده‌ای می‌زنند».

علاوه بر پوشاک،‌ پنبه در پیشکشی‌های مذهبی، در هدیه دادن، در مبادله کالابه‌کالا، برای آویزهای تزئینی، پیچیدن مومیایی، به‌عنوان زره‌پوش یا حتی مصارف طبی کاربرد داشت. سالانه نزدیک ۵۳ میلیون کیلوگرم پنبه در دوران پیشاکلمبی (دوران پیش از کشف آمریکا به دست اروپاییان) در مکزیک، که به‌اندازه تولید ایالات متحده در سال ۱۸۱۶ بود،‌ تولید می‌شد. وقتی حاکمان تئوتیهوکان قلمروی قدرت خود را گسترش دادند، از مناطقی که در آن‌ها پنبه کشت می‌شد، خراج دریافت کردند. آزتکی‌ها به سرزمین‌هایی که در آن پنبه کشت می‌شد نام‌های ناهوآتل (نام‌های آزتکی) می‌دادند، نام‌هایی هم‌چون «در معبد پنبه»، «در رودخانه پنبه» یا «روی تپه پنبه».

مکزیک و پرو مراکز پیشاکلمبی صنعت پنبه بودند اما تولیدات پارچه‌های پنبه‌ای به دیگر مناطق قاره هم کشیده شد. در جایی که امروز برزیل نامیده می‌شود،‌ الیاف پنبه از گیاهان وحشی جمع و در تولید پارچه استفاده می‌شد. علاوه بر این در مناطق جنوب غربی آمریکای امروز، نزدیک سال‌های سیصد قبل از میلاد، بومیان آمریکایی به‌خصوص ناواجوها و هوپی‌ها با حرص و اشتیاق به کار کاشت پنبه مشغول شدند. دانش پنبه از آمریکای مرکزی تا سواحل غربی مکزیک هم رفته بود. وقتی مهاجرین سکنی گزیدهٔ اسپانیایی با سرخ‌پوستان شمال ریوگرانده برخورد کردند، متوجه شدند که «سرخپوستان پنبه را می‌ریسند و از آن پارچه می‌بافند و روپوش‌هایی از جنس پنبه بر تن می‌کنند.» برای بعضی از بومیان آمریکا پنبه همچنین مصارف مذهبی مهم هم داشت: هوپی‌ها از پنبه به‌عنوان نماد ابر در مراسم دعای باران استفاده می‌کردند. آن‌ها همین طور پنبه را «به‌مثابه یک نور جسمانی معنوی شبیه ابر» بالای صورت مردگان قرار می‌دادند. علاوه بر این در سرزمین‌های کارائیب هم کاشت پنبه به‌طور گسترده رواج داشت. وقتی کریستف کلمب به کارائیب رسید با دیدن مزارع وسیع پنبه خیال کرد که به هند رسیده است. او جزایر کارائیب را این‌گونه توصیف کرده است: «پر از... پنبه».

کاشت و تولید پنبه هم‌چنین، تاریخی طولانی در آفریقا دارد. احتمالاً اولین‌بار نوبی‌ها در شرق سودان امروزی پنبه کاشتند. بعضی‌ها بر این عقیده‌اند که در این سرزمین پنبه از پنج‌هزار سال قبل از میلاد مسیح کاشته،‌ ریسیده و بافته می‌شده است.‌ با این وجود یافته‌های باستان‌شناسی در مروئه در ساحل شرقی رود نیل، وجود پارچه‌های پنبه‌ای را تنها بین پانصد تا سیصد سال قبل از مسیح تأیید می‌کند. از سودان پنبه به شمال و مصر کشیده شد. پارچه پنبه‌ای هیچ نقشی در تمدن مصر باستان ایفا نمی‌کرد، اما می‌دانیم که دانه‌های پنبه به‌عنوان خوراک حیوانات از ۲۶۰۰ تا ۲۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح استفاده می‌شد.