کتاب اسلام و دنیای متجدد (دفتر سی و ششم)

اسلام و دنیای متجدد دفتر سی و ششم از مجموعه چلچراغ حکمت کانون اندیشه جوان است. این مجموعه، اندیشه‌ها و نظریات استاد شهید، مرتضی مطهری را برای نسل جوان مشتاق به اندیشه‌های این مرد بزرگ گردآوری کرده است.

علامه شهید مرتضی مطهری، به‌عنوان یک چارچوب فکری جامع، معتدل، سالم، عقلانی و قوام‌بخش، می‌تواند جوان امروز و فردای ما را به مسیری مطمئن رهنمون سازد. اصالت، خلاقیت، انصاف، اتقان، رسایی قلم، روانی متن، پاسخ به نیازهای زمانه، ارائهٔ یک منظومه فکری منسجم، نقد منصفانه و دفاع قاطعانه از یافته‌ها و مواضع فکری خویش، از شاخصه‌هایی است که اندیشه‌های علامهٔ شهید را دوام و جلا بخشیده است.

خلاصه مجموعه چلچراغ حکمت

در مجموعه چلچراغ حکمت که هر جلدش به یکی از اندیشه‌های استاد مطهری می‌پردازد کوشش شده است هر کتاب به تنهایی یک موضوع مستقل را دنبال کند؛ اصل بر به‌گزینی باشد و دیدگاه استاد به‌صورت موضوعی، از تمام آثار مکتوب و همچنین یادداشت‌های منتشر شده، چکیده‌سازی شود؛ دخل و تصرف نگارنده در حد گردآوری، اقتباس، تلخیص، تلفیق و تنظیم مطالب، در ساختاری مشخص و با یک فصل‌بندی نو و جذاب باشد؛ رعایت امانت و حفظ اصالت قلم و بیان استاد، محور تدوین هر اثر قرار بگیرد؛ برای اتقان و اعتبار اثر, همهٔ مطالب به آثار مکتوب شهید مطهری مستند شود و در پاورقی‌ها, خواننده بر حسب مورد به مجموعهٔ آثار، یادداشت‌ها و یا آثار مستقل استاد ارجاع داده شود؛ توضیحات نگارنده، جدای از متن و در مقدمه یا پس‌گفتار ارائه شود.

مجموعه کتاب‌های چلچراغ حکمت برای چه کسانی مناسب است

مخاطبان این مجموعه کتاب‌ها همان‌طور که در پیشگفتار این مجموعه آمده، نسل جوان حقیقت‌جو و پرسشگر امروزی است.

جملاتی از کتاب اسلام و دنیای متجدد (دفتر سی و ششم) در مجموعه چلچراغ حکمت

افراد و طبقاتی هستند که معتقدند «اسلام» و «مقتضیات زمان» دو پدیدهٔ ناسازگار و آشتی‌ناپذیرند و از این دو حتماً باید یکی را برگزید. آنها مسئلهٔ خود را به تعبیرهای مختلف بیان کرده‌اند:

گاه به گفتهٔ خود رنگ فلسفی می‌دهند و می‌گویند: اسلام پدیدهٔ ثابت و تغییرناپذیر است، اما طبیعت زمان اقتضای دگرگونی دارد و هر روز اوضاع و احوال و شرایط جدیدی را خلق می‌کند و ممکن نیست چیزی که در ذات خود ثابت و تغییرناپذیر است، با چیزی که ذاتاً متغیر و سیال است توافق و هماهنگی داشته باشد.

گاهی هم به گفتهٔ خود رنگ اجتماعی می‌دهند و می‌گویند: دین در زمانی که بشر به آن احتیاج داشته است نازل شده و احتیاج‌های اجتماعی بشر در تغییر است و هیچ احتیاجی برای همیشه باقی نمی‌ماند؛ از این‌رو به دینی که در آن زمان نازل شده است، احتیاجی نیست. آنها برای تأیید مطلب خود می‌گویند: اصلاً مسئلهٔ نسخ در ادیان به همین دلیل بوده است، زیرا می‌دانیم که نسخ، یعنی حکمی را وضع کنند، بعد آن حکم را بردارند و حکم دیگری به‌جای آن بگذارند. این برای بشر مانعی ندارد، زیرا بشر اشتباه می‌کند و سپس متوجه اشتباهش می‌شود، اما خداوند چطور؟ چرا پیامبری شریعتی می‌آورد و پیامبر دیگر آن را نسخ می‌کند. در اینجا باید گفت به دلیل مقتضیات زمان است. قانونی که به‌وسیلهٔ پیامبر سابق آمده، از اول به زمان معینی محدود بوده و مدتش که منقضی شد، لازم است شریعت دیگری بیاید، و علت اینکه خداوند دین و قانونی را برای همهٔ دوره‌ها قرار نداده، این است که احتیاج‌های بشر عوض می‌شود و هر زمان اقتضایی دارد، پس هیچ شریعتی نمی‌تواند شریعت خاتم باشد.

 فهرست کتاب اسلام و دنیای متجدد (دفتر سی و ششم)

پیشگفتار

درآمد

فصل اول: مبانی زمانه‌شناسی

عدم تغییر همه چیز در طول زمان

عدم ضرورت انطباق با همهٔ تغییرات زمانه

فصل دوم: مبانی اسلام‌شناسی

چگونگی ختم نبوت و تحقق شریعت جاودانه

مکانیسم انطباق اسلام با مقتضیات زمانه

پس‌گفتار

برای مطالعهٔ بیشتر

کتابنامه

یادداشت‌ها