کتاب تاملی بر هویت و تجربه زنان نابارور

کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور، اثر فرزانه نقیب و الهه حجازی، سیری در دیدگاه‌ های روانشناسی اجتماعی، مشاوره و رواندرمانی پیرامون موضوع ناباروری است. 

درباره کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور

یکی از عمیق‌ترین نیازهای هر انسانی، اطمینان از حفظ نسل از طریق فرزندانش است. از طرف دیگر، فشارهای اجتماعی و مذهبی نیز در بسیاری از جوامع بر موضوع فرزندآوری تاکید می‌کنند و تعریف خانواده کامل را خانواده‌ای می‌دانند که فرزند دارد. اما این موضوع برای زنان نابارور چگونه است؟ 

بافت فرهنگی ایران، زن را به عنوان عنصر اصلی خانواده می‌شناسد و نقش او را در فرزندآوری و مادری نقش محوری می‌داند که در شکل گیری هویت و جایگاه اجتماعی او تاثیر دارد. زن غالباً تولد کودک را تثبیت کننده هویت خود می داند و زمانی خود را کامل می پندارد که قدرت به دنیا آوردن فرزند را دارد. البته این موضوع را می‌توان در بسیاری از فرهنگ‌ها مشاهده کرد که مادر شدن جنبه کلیدی نقش زن است و زنان در تعریف هویت خود و معنای زندگی جایی را به عنوان مادر شدن خالی می گذارند.

مراجعه روزافزون زنان نابارور به مراکز درمانی، نشان می‌دهد که ناتوانی در فرزندآوری تجربه متفاوتی را برای زنان رقم زده است. فرزانه نقیب و الهه حجازی در این اثر تلاش کرده‌اند تا به این موضوع از دیدگاه متفاوتی نگاه کنند. کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور، گذری بر دیدگاه‌ های روانشناسی اجتماعی، مشاوره و رواندرمانی می‌کند و این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد. 

کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

خواندن کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور را به تمام علاقه‌مندان به مطالعات روانشناسی پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب تأملی بر هویت و تجربه زنان نابارور

ناباروری: خاموشی مادری

بسیاری از نقش های گذشته مادران، امروزه تخصص هایی هستند که نیازمند به سال ها تحصیل و کارآموزی است، از قبیل مراقبت و پرستاری، مشاوره و راهنمایی و .... ولی در دو مورد نقش مادر بدیل ناپذیر است؛ یکی بارداری و زایمان و دیگری عشق نامشروط مادر به فرزند، بر این اساس می توان گفت:‌' مادر کسی است که زندگی می بخشد. '.

آدامز۱۲۹ (۱۹۹۰)، مادری را به معنای توجه و مراقبت از کودکان، ارضای نیازهای مادی، عاطفی و روانی آن ها و احساس مسئولیت در قبال آن ها تعریف می‌کند. در طول تاریخ مقام و منزلت زن با توان وی برای باروری سنجیده شده و مادر شدن انتظاری است که جامعه و فرهنگ از زن در بستر خانواده دارد. برناردز (۱۳۸۴) بیان می‌کند اهمیت بازتولید نیروی انسانی تا حدی بوده است که زن به خاطر توان فرزندآوریش از جهت معنوی به مقام مادر – خدایی دست یافته و به لحاظ اجتماعی مؤسس نهاد های مادر سالاری گشته است.

برای زنان مادر شدن مهمترین نقش تلقی می‌شود. لیپس۱۳۰ (۲۰۰۳) دریافت در بسیاری از جوامع، مادر شدن جنبهٔ کلیدی نقش زن است و ناباروری از لحاظ شخصیتی، اجتماعی و اقتصادی مخرب است. چودرو (۱۹۷۸) معتقد است مراقبت از کودکان که توسط زنان به عمل می آید، تجارب کاملاً متفاوتی را برای دختران در مقایسه با پسران ایجاد می کند. مراقبت از کودک که توسط مادران صورت می گیرد، دخترانی را تربیت می‌کند که می خواهند مادر شوند و بنابراین مادری خود را باز تولید می کنند.

بر طبق نظریهٔ سیستمی خانواده در طول چرخهٔ زندگی یک سری مراحل قابل انتظاری وجود دارد که بیشتر مردم آن را به طریق قابل پیش بینی طی می‌کنند. ناباروری باعث می‌شود تا زوجین به مرحلهٔ پیش بینی شدهٔ پدر مادری نرسند و همین امر باعث می‌شود نظم فعالیت های زندگی و نقش افراد بهم بریزد و کارکرد خانواده آسیب ببیند. از آنجاییکه مادری اصلی ترین تصویری است که دختران در دورهٔ کودکی با آن آشنا می‌شوند و مادر شدن بخش اصلی دیدگاه زن را در مورد خودش تشکیل می‌دهد نرسیدن به این مرحله می‌تواند تجربه احساسی مخربی را برای زن بوجود آورد.

از آنجاییکه زنان در تعریف هویت خود و معنای زندگی جایی را به عنوان مادر شدن خالی می گذارند و اغلب آمادگی دارند تا موقعیت های خود را قربانی فرزند پروری کنند، یکی از دلایلی که برای زنان نابارور ایجاد فشار روانی می‌کند نقش مادری است که در اغلب جوامع به عنوان مهمترین نقش زنان در بزرگسالی به حساب می‌آید. احساس محروم شدن و عدم تجربهٔ حس مادری یکی از موارد شایع گزارش شده زنان نابارور در مصاحبه ها بود که به وضوح می توان به تأثیر جامعه و فرهنگ، آموزه های مذهبی و نقش آموزی از والدین در اشتیاق تجربه مادری در زنان نابارور پی برد.