کتاب نخستین مرد

کتاب نخستین مرد، با عنوان انگلیسی The First Man، نوشته آلبر کامو و با ترجمه نسرین حیدری، اثری است که انتشارات نگاه در سال ۱۴۰۴ آن را منتشر کرده است. این کتاب اثری نیمه‌تمام از کامو، نویسنده‌ی سرشناس فرانسوی، است که پس از مرگش منتشر شد. کتاب نخستین مرد روایتی است از زندگی، خاطرات و جست‌وجوی هویت که در قالب داستانی زندگی‌نامه‌ای و با نگاهی عمیق به ریشه‌ها و گذشته‌ی نویسنده، به‌ویژه دوران کودکی و خانواده‌اش، شکل گرفته است. کامو در این اثر به بازخوانی خاطرات و تجربه‌های زیسته‌ی خود در الجزایر می‌پردازد و تلاش می‌کند از خلال روایت زندگی شخصیت اصلی، به پرسش‌هایی درباره‌ی هویت، ریشه‌ها و معنای زندگی پاسخ دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نخستین مرد اثر آلبر کامو

کتاب نخستین مرد اثری از آلبر کامو است که در قالب زندگی‌نامه‌، به بازخوانی خاطرات و تجربه‌های دوران کودکی و نوجوانی شخصیت اصلی، ژاک کورمری، می‌پردازد. این کتاب پس از مرگ کامو و به‌همت دخترش، کاترین کامو، منتشر شد و به‌دلیل ناتمام‌بودن، حال‌وهوایی خام و صمیمی دارد. ساختار کتاب بر پایه‌ی روایت‌های پیوسته و گاه پراکنده از زندگی ژاک شکل گرفته است؛ از تولد او در خانواده‌ای فقیر در الجزایر تا جست‌وجوی هویت و ریشه‌های خانوادگی‌اش.

آلبر کامو در این اثر، با نگاهی انتقادی و درعین‌حال عاطفی، به روابط خانوادگی، فقر، تأثیرات جنگ و نقش مادر و مادربزرگ در شکل‌گیری شخصیت ژاک می‌پردازد. کتاب میان گذشته و حال در حرکت است و از خلال سفر ژاک به فرانسه و دیدار با مزار پدرش، به موضوعات عمیق‌تری درباره‌ی معنای زندگی، مرگ و پیوندهای انسانی می‌رسد. کتاب نخستین مرد اثری است که هم به‌عنوان بازتابی از زندگی شخصی کامو و هم به‌عنوان تلاشی برای فهم ریشه‌ها و هویت انسانی، اهمیت دارد.

خلاصه داستان نخستین مرد

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از کتاب را فاش می‌کند!

کتاب نخستین مرد با صحنه‌ای از سفر خانواده‌ای فرانسوی به مزرعه‌ای دورافتاده در الجزایر آغاز می‌شود؛ جایی که مادر ژاک کورمری در آستانه‌ی زایمان است و پدرش برای آوردن دکتر به روستا می‌رود. این تولد نقطه‌ی شروع داستان زندگی ژاک است؛ کودکی که پدرش را در جنگ از دست می‌دهد و در فقر و سختی، زیر سایه‌ی مادری کم‌حرف و مادربزرگی مقتدر، بزرگ می‌شود. کتاب میان گذشته و حال در رفت‌وآمد است: ژاک در بزرگسالی به فرانسه سفر می‌کند تا مزار پدرش را بیابد و در این جست‌وجو، با احساسات متناقضی از بیگانگی و شفقت و پرسش درباره‌ی هویت خود روبه‌رو می‌شود.

بخش‌هایی از کتاب به خاطرات کودکی ژاک در الجزایر اختصاص دارد؛ بازی‌های خیابانی، دوستی‌ها، تجربه‌ی فقر و تأثیر عمیق مادر و مادربزرگ بر زندگی‌اش. کامو از خلال این روایت‌ها، به دغدغه‌هایی چون معنای زندگی، مرگ، نقش خانواده و جست‌وجوی ریشه‌ها می‌پردازد و تصویری زنده از جامعه‌ی چندفرهنگی الجزایر و تأثیرات جنگ بر سرنوشت انسان‌ها ارائه می‌دهد. کتاب نخستین مرد اثری است که هم‌زمان با روایت زندگی فردی، به پرسش‌های فلسفی و انسانی درباره‌ی هویت و تعلق نیز می‌پردازد.

چرا باید کتاب نخستین مرد را بخوانیم؟

کتاب نخستین مرد با نگاهی صمیمی و بی‌واسطه به زندگی، فقر، خانواده و جست‌وجوی هویت می‌پردازد و تصویری ملموس از دوران کودکی و نوجوانی در الجزایر ارائه می‌دهد. این کتاب به‌ویژه به‌خاطر روایت خام و ناتمامش، فرصتی کم‌نظیر برای آشنایی با جهان‌بینی و دغدغه‌های شخصی کامو فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، هم با زندگی و خاطرات نویسنده آشنا می‌شود، هم با پرسش‌هایی درباره‌ی معنای زندگی، مرگ، ریشه‌ها و پیوندهای انسانی روبه‌رو می‌شود. کتاب نخستین مرد همچنین تصویری از جامعه‌ی چندفرهنگی و تأثیرات جنگ بر سرنوشت انسان‌ها به نمایش می‌گذارد و به اهمیت روابط خانوادگی در شکل‌گیری شخصیت اشاره می‌کند. این کتاب برای کسانی که به زندگی‌نامه، تاریخ اجتماعی و دغدغه‌های فلسفی علاقه دارند، مناسب است.

خواندن کتاب نخستین مرد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن کتاب نخستین مرد به کسانی پیشنهاد می‌شود که به زندگی‌نامه‌، خاطرات خانوادگی، جست‌وجوی هویت، تاریخ اجتماعی الجزایر و تأثیرات جنگ بر زندگی انسان‌ها علاقه دارند. همچنین برای علاقه‌مندان به آثار آلبر کامو و کسانی که دغدغه‌ی فهم ریشه‌ها و پیوندهای انسانی را دارند، مناسب است.

درباره آلبر کامو

آلبر کامو (Albert Camus) در ۷ نوامبر سال ۱۹۱۳ در خانواده‌ای فقیر در الجزایر به دنیا آمد؛ زمانی که الجزایر تحت استعمار فرانسه قرار داشت. پدر او کارگری کم‌درآمد و مادرش خدمتکار بود. این خانواده دو فرزند به نام‌های لوسین و آلبر داشت. پدر کامو در جنگ کشته شد و پس از آن، مسئولیت نگهداری از دو کودک به‌طور کامل بر دوش مادر افتاد.

کامو به‌دلیل شرایط دشوار خانوادگی ناچار شد مدرسه را ترک کند و به کارگری بپردازد، اما معلمش به استعداد او پی برد و با تشویق و حمایت، زمینه‌ی ادامه‌ی تحصیل و دریافت بورسیه‌ی تحصیلی را برایش فراهم کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه الجزیره در رشته‌ی فلسفه ادامه داد و تحت‌تأثیر فلاسفه‌ی یونان باستان و نیچه، به مطالعه‌ی فلسفه و ادبیات روی آورد. کامو فعالیت سیاسی خود را نیز با عضویت کوتاه‌مدت در حزب کمونیست آغاز کرد و بعدها علیه هرگونه استبداد و تبعیض مبارزه کرد.

هرچند اغلب در زمره‌ی متفکران مکتب اگزیستانسیالیسم قرار داده می‌شود، خودش همواره این برچسب را رد می‌کرد. کامو در فلسفه به ابزوردیسم نیز شناخته می‌شد؛ او معتقد بود زندگی بی‌معنی است، اما این بی‌معنایی نباید انسان را به پوچی سوق دهد. او خودکشی را رد می‌کرد و به‌جایش پیشنهاد می‌داد انسان با آگاهی از بی‌معنایی، با آن زندگی کند. همچنین درباره‌ی شورش و قیام علیه ظلم و بی‌عدالتی تأمل می‌کرد و تفاوت شورش اخلاقی با انقلاب سیاسی را بررسی می‌کرد.

در دوران جنگ جهانی دوم، در مقاومت فرانسه شرکت داشت و سردبیری روزنامه‌ی ممنوعه‌ی Combat را بر عهده گرفت. پس از جنگ، به یکی از چهره‌های مشهور ادبی و سیاسی تبدیل شد و در سراسر جهان سخنرانی کرد.

او تا پیش از ابتلا به بیماری سل در سال ۱۹۳۰، دروازه‌بان تیم فوتبال دانشگاه بود. آلبر کامو در بعدازظهر چهارم ژانویه‌ی ۱۹۶۰، در ۴۷سالگی، در اثر سانحه‌ی تصادف در نزدیکی شهر سن و در ویل‌بلویل درگذشت. در جیب کت او بلیط قطاری استفاده‌نشده پیدا شد، چراکه ابتدا قصد داشت به همراه همسر و فرزندانش با قطار سفر کند، اما در آخرین لحظات پیشنهاد دوست و ناشرش را پذیرفت و با خودروی او راهی سفر شد. در این حادثه، راننده‌ی خودرو و میشل گالیمار، دوست نزدیک و ناشر آثار کامو، نیز جان خود را از دست دادند. کامو در گورستان لومارین در جنوب فرانسه به خاک سپرده شد.

پس از مرگ آلبر کامو، همسر و فرزندانش حق تکثیر آثار او را در اختیار گرفتند و دو اثر منتشرنشده‌ی او را به چاپ رساندند. نخستین آن‌ها کتاب مرگ خوش بود که در سال ۱۹۷۰ منتشر شد. دومین اثر رمان ناتمام نخستین مرد بود که در سال ۱۹۹۵ انتشار یافت؛ اثری خودزندگی‌نامه‌ای که به دوران کودکی نویسنده در الجزایر می‌پرداخت.

از دیگر آثار برجسته‌ی آلبر کامو می‌توان به رمان‌های بیگانه، سقوط و طاعون، نمایش‌نامه‌های کالیگولا، سوءتفاهم و حکومت نظامی و همچنین کتاب نظری افسانه‌ی سیزیف اشاره کرد.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

انتشارات نیلوفر با عنوان آدم اول و با ترجمه‌ی منوچهر بدیعی، انتشارت جامی با عنوان مرد اول و با ترجمه‌ی محمود بهفروزی و نشر به سخن با عنوان نخستین مرد و با ترجمه‌ی پرویز شهدی در سال‌های مختلف این کتاب را منتشر کرده‌اند.

بخشی از کتاب نخستین مرد

«زن نگاهی مهربان و چهره‌ای متناسب داشت. نگاهی گرم در چشمان قهوه‌ای‌اش بود، بینی کوچک و صافی داشت و موهای سیاه و موج‌دارش به زنان اسپانیایی می‌مانست. اما چیزی غریب در آن چهره بود. خستگی یا چیزی شبیه به آن نبود که لحظه‌ای اجزای چهره‌اش را بپوشاند؛ نه، حالتی عمیق‌تر بود. بیشتر شبیه نگاهی دوردست، نگاهی از جنسی شیرین و حواس‌پرت که همیشه در چهرهٔ برخی ساده‌دلان می‌بینیم، اما در اینجا تنها لحظه‌ای کوتاه بر زیبایی این چهره آشکار می‌شد. گاهی به مهربانی آن نگاه که بسیار به چشم می‌آمد، برقی از ترسی بی‌دلیل اضافه می‌شد و به همان سرعت ناپدید می‌گشت. زن با کف دستش، که از کار فرسوده و بند انگشتانش کمی زمخت شده بود، به پشت شوهرش زد و گفت: «چیزی نیست، چیزی نیست.» بلافاصله لبخندش محو شد و از زیر سقف برزنتی به جاده چشم دوخت؛ جایی که چاله‌های آب کم‌کم شروع به درخشیدن کرده بودند.»