کتاب امر به معروف و نهی از منکر

کتاب امر به معروف و نهی از منکر نوشته‌ی محی‌الدین حائری شیرازی اثری پژوهشی و تربیتی درباره‌ی یکی از مهم‌ترین آموزه‌های اجتماعی و اخلاقی در فرهنگ اسلامی است. این کتاب با همکاری حمیدرضا باقری و محمدرضا قادری تدوین شده و نشر معارف آن را منتشر کرده است. نویسنده با تکیه‌بر تجربه‌های میدانی و مطالعات عمیق قرآنی و روایی، به بررسی ابعاد مختلف این فریضه پرداخته و تلاش کرده است تا هم جنبه‌های نظری و هم کاربردی آن را برای مخاطبان روشن سازد. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هم برای پژوهشگران و هم برای علاقه‌مندان عمومی قابل استفاده باشد و موضوعاتی چون چیستی، حکمت، آثار فردی و اجتماعی، روش‌ها، موانع و چالش‌های امر به معروف و نهی از منکر را دربرمی‌گیرد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب امر به معروف و نهی از منکر

کتاب امر به معروف و نهی از منکر به قلم محی‌الدین حائری شیرازی، اثری جامع درباره‌ی یکی از ارکان مهم اخلاق اجتماعی در اسلام است. نویسنده با بهره‌گیری از منابع قرآنی، روایی و تجربه‌های شخصی، به تحلیل و تبیین جایگاه و اهمیت این فریضه در زندگی فردی و جمعی پرداخته است. ساختار کتاب بر پایه‌ی موضوعات کلیدی مانند ماهیت‌شناسی، آثار و پیامدها، مصادیق و موضوعات، ویژگی‌های آمران و ناهیان، روش‌ها و موانع تدوین شده است. هر فصل با مثال‌ها و توضیحات ملموس، تلاش دارد تا ابعاد مختلف امر به معروف و نهی از منکر را از منظر تربیتی، اجتماعی و حتی سیاسی بررسی کند. این کتاب نه‌تنها به جنبه‌های نظری بسنده نکرده، بلکه راهکارها و چالش‌های عملی اجرای این فریضه را نیز به بحث گذاشته است. محی‌الدین حائری شیرازی با زبانی صریح و استدلالی، سعی کرده است تا مخاطب را با ضرورت و کارکردهای این آموزه در جامعه‌ی معاصر آشنا کند و نشان دهد که این اصل، صرفاً یک دستور دینی نیست، بلکه نقشی بنیادین در سلامت و پویایی جامعه دارد.

خلاصه کتاب امر به معروف و نهی از منکر

کتاب امر به معروف و نهی از منکر با طرح پرسش‌هایی بنیادین درباره‌ی چیستی و چرایی این فریضه آغاز می‌شود و در ادامه، با بهره‌گیری از مثال‌های روزمره و تشبیه‌های قابل لمس، اهمیت و ضرورت آن را در زندگی فردی و اجتماعی شرح داده است. نویسنده، امر به معروف را به چرخ‌دنده‌هایی تشبیه کرده که اگر یکی از آن‌ها از کار بیفتد، کل سیستم اجتماعی دچار اختلال می‌شود. در بخش‌های ابتدایی، به نقش این فریضه در جلوگیری از بی‌تفاوتی و غفلت اجتماعی اشاره شده و توضیح داده شده است که امر به معروف و نهی از منکر، نشانه‌ی زنده بودن وجدان و عصب جامعه است. در ادامه، آثار فردی و اجتماعی این اصل بررسی شده است؛ از جمله اینکه چگونه امر به معروف موجب رشد شخصیت، بصیرت دینی و تقویت قدرت تشخیص خوب و بد در افراد می‌شود. همچنین، پیامدهای ترک این فریضه، مانند سلب عزت و شجاعت فردی و اجتماعی، و گسترش منکرات در جامعه، به‌تفصیل بیان شده است. نویسنده با ذکر نمونه‌هایی از تاریخ و زندگی روزمره، نشان داده است که بی‌توجهی به این اصل، می‌تواند به تضعیف بنیان‌های اخلاقی و اجتماعی منجر شود. در فصل‌های بعدی، مصادیق و موضوعات مهم امر به معروف و نهی از منکر، مانند حجاب، مقابله با فساد اقتصادی، حفظ محیط زیست و نقش رسانه‌ها، مورد بحث قرار گرفته‌اند. نویسنده تأکید کرده است که اجرای این فریضه نیازمند شناخت اولویت‌ها و روش‌های مناسب است و نباید به برخوردهای تند و غیرمنطقی منجر شود. همچنین، ویژگی‌های آمران و ناهیان، مانند مهربانی، وقار، علم و قدرت تشخیص موقعیت، به‌عنوان شروط لازم برای اثربخشی این فریضه مطرح شده‌اند. در بخش روش‌ها، به مراتب و شیوه‌های مختلف امر به معروف و نهی از منکر، از تذکر قلبی تا اقدام عملی، اشاره شده و بر اهمیت کار گروهی، استفاده از ابزارهای روز و توجه به ظرافت‌های رفتاری تأکید شده است. در نهایت، موانع و چالش‌هایی مانند ترس، بی‌اعتمادی، فشارهای اجتماعی و سوءاستفاده از آزادی، به‌عنوان عوامل بازدارنده معرفی شده‌اند و راهکارهایی برای غلبه بر آن‌ها ارائه شده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی و تربیتی، تلاش دارد تا امر به معروف و نهی از منکر را از یک وظیفه‌ی صرف دینی به یک مسئولیت اجتماعی و انسانی ارتقا دهد.

چرا باید کتاب امر به معروف و نهی از منکر را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تربیتی، به موضوعی می‌پردازد که همواره در جامعه‌ی ایرانی و اسلامی محل بحث و چالش بوده است. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، استفاده از مثال‌ها و تشبیه‌های ملموس برای توضیح مفاهیم پیچیده است؛ به‌گونه‌ای که حتی مخاطبان غیرمتخصص نیز می‌توانند با موضوع ارتباط برقرار کنند. نویسنده تلاش کرده است تا امر به معروف و نهی از منکر را نه‌تنها به‌عنوان یک وظیفه‌ی دینی، بلکه به‌عنوان یک اصل اجتماعی و اخلاقی معرفی کند که می‌تواند به سلامت و پویایی جامعه کمک کند. همچنین، کتاب با بررسی موانع و چالش‌های عملی، راهکارهایی برای اجرای مؤثر این فریضه ارائه داده و به اهمیت روش‌های صحیح و پرهیز از افراط و تفریط پرداخته است. مطالعه‌ی این اثر می‌تواند دیدگاه تازه‌ای درباره‌ی مسئولیت اجتماعی و نقش فرد در اصلاح جامعه ارائه دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان مباحث دینی و اجتماعی، پژوهشگران حوزه اخلاق اسلامی، فعالان فرهنگی و کسانی که دغدغه‌ی اصلاح فردی و اجتماعی دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای دانشجویان رشته‌های علوم انسانی و کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه هستند، مفید است.

بخشی از کتاب امر به معروف و نهی از منکر

«امربه معروف یعنی دردنده بودن امربه معروف و نهی از منکر چیست؟ به ساعتتان نگاه کنید! این چرخ‌دنده‌های ساعت در هم دنده شده‌اند و دنده‌هایشان داخل هم است؛ یکی که می‌چرخد، دیگری را هم می‌چرخاند. امربه معروف یعنی اینکه دنده‌ی یکی، در دنده‌ی دیگری بیفتد. امر به معروف دنده است و ترک امر به معروف، خلاص کردن. خلاص کردن یعنی اینکه یکی بچرخد و دیگری نچرخد. وقتی امر به معروف و نهی از منکر ترک می‌شود، یعنی این چرخ و آن چرخ از هم دور شده‌اند و دنده را زده‌ای توی خلاص؛ این می‌چرخد و آن دیگری نمی‌چرخد؛ دنده‌ی فرد به دنده‌ی جمع نمی‌خورد؛ یعنی خوبی فرد به دیگری سرایت نمی‌کند. وقتی که خوبی‌ها شخصی شد و امر به معروف تعطیل شد، یعنی این دارد برای خودش می‌چرخد و آن دیگری هم بر خلاف آن می‌چرخد و منکرش را انجام می‌دهد. نتیجه‌اش این است که مجموعه‌ای از انسان‌ها به وجود می‌آید که هرکدام راه خودشان را می‌روند و جامعه از هم گسسته می‌شود. هنر این است که انسان در عین اینکه نمازش را سر وقت می‌خواند، دردنده هم بزند.»