کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

معرفی کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

کتاب الکترونیکی «دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)» نوشتهٔ ریحانه درودی و منتشرشده توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، جلد چهل‌وپنجم از مجموعهٔ «دانستنی‌های انقلاب اسلامی برای جوانان» است. این کتاب به بررسی ابعاد فساد مالی و اقتصادی در ساختار حکومت پهلوی می‌پردازد و با استناد به خاطرات و روایت‌های افراد نزدیک به دربار، تصویری از مناسبات قدرت و ثروت در آن دوره ارائه می‌دهد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

این کتاب با تمرکز بر فساد مالی و اقتصادی در دوران پهلوی، به ویژه عصر محمدرضا شاه، تلاش می‌کند با استفاده از خاطرات و روایت‌های اعضای دربار و نزدیکان خاندان سلطنتی، ابعاد مختلف سوءاستفاده از قدرت و ثروت را به تصویر بکشد. دورهٔ مورد بررسی عمدتاً سال‌های سلطنت محمدرضا پهلوی است؛ زمانی که درآمدهای نفتی افزایش یافت و ادعای توسعه و رفاه اقتصادی از سوی حکومت مطرح می‌شد. با این حال، کتاب نشان می‌دهد که این ثروت عظیم چگونه به جای توزیع عادلانه، صرف هزینه‌های شخصی، بذل و بخشش‌های بی‌حساب، خرید املاک و جواهرات، و جلب حمایت سیاسی بیگانگان شد. نویسنده با استناد به منابعی چون خاطرات «فریده دیبا»، «مینو صمیمی»، «اردشیر زاهدی»، «پرویز راجی» و دیگران، فضای اقتصادی و اجتماعی ایران را در آستانهٔ انقلاب اسلامی ترسیم می‌کند. کتاب همچنین به سیاست‌های اقتصادی ناکارآمد، شکاف طبقاتی، و تأثیرات این فساد بر زندگی مردم عادی می‌پردازد و تصویری از چرایی نارضایتی عمومی و زمینه‌های شکل‌گیری انقلاب ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

پیام اصلی کتاب «دربار به روایت دربار» بررسی ریشه‌ها و ابعاد فساد مالی و اقتصادی در ساختار حکومت پهلوی است. نویسنده با استناد به خاطرات و روایت‌های اعضای دربار و نزدیکان خاندان سلطنتی، نشان می‌دهد که چگونه قدرت سیاسی در این دوره به ابزاری برای انباشت ثروت شخصی تبدیل شد. کتاب به مواردی مانند انتقال مبالغ هنگفت ارز و جواهرات به خارج از کشور، خرید املاک و کاخ‌های مجلل در اروپا و آمریکا، بذل و بخشش‌های بی‌حساب به سیاستمداران و روزنامه‌نگاران خارجی، و هزینه‌های سرسام‌آور جشن‌ها و سفرهای تفریحی می‌پردازد. همچنین، نقش بنیاد پهلوی و شرکت‌های وابسته به خاندان سلطنتی در انحصار فعالیت‌های اقتصادی و کسب سودهای کلان بررسی می‌شود. کتاب به تأثیر این فساد بر وضعیت معیشتی مردم، گسترش فقر و نابرابری، و شکل‌گیری نارضایتی عمومی اشاره دارد و نشان می‌دهد که چگونه این روندها به یکی از دلایل اصلی سقوط رژیم پهلوی و وقوع انقلاب اسلامی تبدیل شد.

چرا باید کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی) را خواند؟

این کتاب با تکیه بر روایت‌های دست‌اول و خاطرات افراد نزدیک به قدرت، فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با جزئیات و پشت‌پرده‌های فساد مالی و اقتصادی دربار پهلوی آشنا شود. بررسی مستند و جزئی مناسبات قدرت و ثروت، و تأثیر آن بر ساختار اجتماعی و اقتصادی ایران، به درک بهتر زمینه‌های تاریخی انقلاب اسلامی کمک می‌کند. همچنین، کتاب نشان می‌دهد که چگونه سیاست‌های غلط و سوءاستفاده از منابع ملی می‌تواند به بحران‌های اجتماعی و سیاسی منجر شود.

خواندن کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، پژوهشگران حوزهٔ انقلاب اسلامی، دانشجویان علوم سیاسی و اجتماعی، و کسانی که به دنبال شناخت ریشه‌های فساد ساختاری و پیامدهای آن هستند، مفید است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ عدالت اجتماعی و بررسی چرایی وقوع انقلاب را دارند، این کتاب اطلاعات ارزشمندی ارائه می‌دهد.

فهرست کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

فصل‌های اصلی کتاب به شرح زیر است: - قله‌های ثروت یا رأس هرم فساد: بررسی نحوهٔ انباشت ثروت توسط شاه و خانواده‌اش، منابع درآمد و شیوه‌های هزینه‌کرد ثروت، از جمله خرید املاک، جواهرات و بذل و بخشش‌های سیاسی. - شاخه‌های درخت فساد: پرداختن به نقش برادران، خواهران و سایر اعضای خاندان سلطنتی در سوءاستفاده‌های مالی، معاملات غیرقانونی، قاچاق، و انحصار اقتصادی. - مگسانی گرد ثروت: معرفی چهره‌های شاخص دربار و کارگزاران حکومت که در فساد مالی نقش داشتند، از جمله وزرا، نخست‌وزیران، و مدیران رده‌بالا. - دولت شریک دزد و نارفیق با مردم: تحلیل عملکرد دولت‌های عصر پهلوی در مواجهه با فساد، سیاست‌های ناکارآمد اقتصادی و نقش دولت در گسترش نابرابری. - ساختارهای اقتصادی، رفیع اما بی‌بنیان: بررسی سیاست‌های اقتصادی غلط، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن، و نقش درآمدهای نفتی در تشدید شکاف طبقاتی و بحران‌های اقتصادی.

بخشی از کتاب دربار به روایت دربار (فساد مالی اقتصادی)

«بدون تردید منافع اقتصادی از جمله پیامدهای اولیهٔ قدرت سیاسی در طول تاریخ بشر به شمار رفته و اکثر فرمانروایان و صاحبان قدرت سیاسی، کسب منافع روزافزون اقتصادی را به منزلهٔ یکی از اهداف اساسی حکومت خود محسوب نموده و در عمل به آن پایبند بوده‌اند. این ویژگی در میان حکومت‌های تمامیت‌خواه و فرمانروایان دیکتاتور، بیش از سایرین به چشم می‌خورد و ثروت‌اندوزی و انباشت سرمایه‌های افسانه‌ای و هزینهٔ آن در اشکال غیرمتعارف و مقادیر سرسام‌آور، جزء لاینفک تاریخ کشورها و از جمله کشور ما ایران بوده است. حاکمان سلسلهٔ پهلوی و به‌خصوص پهلوی دوم در کنار مفاسد سیاسی و اخلاقی، به مفاسد مالی و اقتصادی نیز آلوده بوده و در این مسیر، گوی سبقت را از بسیاری از حاکمان مستبد و فاسد جهان ربودند. در این میان محمدرضا پهلوی و همسرش فرح دیبا به عنوان رأس هرم قدرت، در مسیر کسب ثروت و هزینهٔ آن، از موقعیتی کاملاً ممتاز برخوردار بوده و علی‌رغم پرده‌پوشی‌ها و تلاش‌های فراوان برای مخفی نگه‌داشتن میزان ثروت، منابع کسب و همچنین محل‌های هزینهٔ آن، قادر به پنهان ساختن کلیهٔ حقایق نشدند. برای نمونه، فریدون هویدا دربارهٔ میزان ثروت شاه چنین نوشته است: «دربارهٔ این‌که محمدرضا چقدر ثروت داشت، باید بگویم که در مورد میزان ثروت او همیشه ارقامی نجومی در مطبوعات انتشار یافته است. به‌طور مثال، روزنامهٔ نیویورک تایمز در شمارهٔ مورخ ۱۰ ژانویه ۱۹۷۹ خود با استناد به گفتهٔ منابع بانکی جهان ادعا کرد که فقط اوراق بهادار متعلق به شاه بیش از یک میلیارد دلار قیمت دارد و نیز مبلغی بین ۲ تا ۴ میلیارد دلار تنها در طول این دو سال آخر (۱۳۵۷ و ۱۳۵۶) از سوی خانوادهٔ سلطنتی ایران به آمریکا منتقل شده است...»