کتاب تعبیر خواب (جلد اول)

کتاب تعبیر خواب (جلد اول) نوشتهٔ کرامت موللی توسط نشر نی منتشر شده است. فروید دریافته است که ناخودآگاه، بخش پنهان دنیای ظاهری است و دنیای درون و بیرون انسان از هم جدا نیستند. این موضوع در این کتاب بررسی می‌شود. این کتاب ما را با تفکرات مردم باستان هم از نظر گذر زمان و هم از نظر پرسش‌های مربوط به خواب و رؤیا که از هزاران سال پیش وجود داشته، آشنا می‌کند. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تعبیر خواب (جلد اول)

رؤیا، نوعی بیان است که در قالب تصاویر شکل می‌گیرد. این تصاویر در طول زمان به وجود می‌آیند و درنهایت از بین می‌روند، اما دوباره با شکلی دیگر ظاهر می‌شوند. رؤیا، وسیله‌ای برای آرزوهای انسان در طول زمان است، چه آرزوهای مربوط به واقعیت‌های تلخ و چه شیرین. رؤیا، یک گام مهم در مسیر ناخودآگاه ماست و راهی برای ارتباط با دنیایی فراتر از آن. رؤیا، گفت‌وگویی نزدیک با چیزی غیر از خودمان است، فضایی که هم حضور دارد و هم غایب است، مانند زمان. زمان، مفهومی نیست که بتوان آن را به سادگی در هندسه جای داد. زمان، حرکتی یکنواخت نیست که به فراموشی سپرده شود. زمان بیرونی به زمان درونی انسان وابسته است و زمان درونی نیز به زمان بیرونی وابسته است. بنابراین، جدا کردن این دو از هم یک اشتباه است که امروزه مبنای علوم قرار گرفته است. در مفهوم رایج زمان، فراموشی یعنی نابود شدن، اما در واقع ابزاری برای نشان دادن کشمکش بین بودن و نبودن است. انسان خاطرات گذشته را در خود دارد، اما نمی‌تواند همه‌ٔ آن‌ها را به یاد بیاورد. اگر چیزی از ذهن پاک شود، آیا می‌توان آن را خاطره دانست؟ درست است که نمی‌توان تمام رویدادهای گذشته را به خاطر آورد، اما ما همیشه تحت‌تأثیر آن رویدادها هستیم.

 فروید معتقد است که ناخودآگاه، لایه‌ٔ پنهان واقعیت آشکار است و دنیای درونی انسان با دنیای بیرونی او ارتباط تنگاتنگی دارد. کتاب تعبیر خواب (جلد اول) این ایده را بررسی می‌کند، هم از دیدگاه گذر زمان و هم با توجه به پرسش‌هایی که انسان‌ها هزاران سال است درباره‌ٔ خواب و رؤیا داشته‌اند. به این ترتیب، ما با طرز فکر و دغدغه‌های انسان‌های باستان آشنا می‌شویم، انگار که گذر زمان نتوانسته است سؤالات اساسی بشر را تغییر دهد. در جلد دوم کتاب، انواع فراموشی بررسی می‌شوند و نشان داده می‌شود که چگونه خاطرات از دسترس خارج شده و فراموش می‌شوند، حتی نام‌های ساده. در این حالت، نفس در یک فضای مبهم گرفتار می‌شود. به‌یادآوردن، به توانایی فراموش کردن نیز بستگی دارد. وقتی فعالیت ذهنی کم می‌شود، از بین نمی‌رویم، بلکه پس از مدتی دوباره با وضوح بیشتری به یاد می‌آوریم. فروید در مورد وضوح تصاویر در رؤیا صحبت کرده است. کتاب «ذهن و زمان» که آن هم نوشتهٔ کرامت موللی است، سعی دارد از نظر زمان به این موضوع پاسخ دهد. گاهی اوقات، کابوس‌ها باعث ناراحتی ما می‌شوند و افکار ترسناک بر خواب ما مسلط می‌شوند. کتاب حاضر در ادامهٔ کتاب ذهن و زمان نگاشته شده است. جلد اول کتاب تعبیر خواب به بررسی پرسش‌های مربوط به زمان می‌پردازد، از آینده شروع شده و به گذشته‌ای می‌رود که تمدن بشری در آن شکل گرفته است. این کتاب با بررسی مفهوم زمان، رؤیا را به عنوان نشانه‌ای از تاریخ هزاران ساله معرفی می‌کند. آنچه از این بررسی به دست می‌آید، مانند یک داستان طولانی است که زمان مهم‌ترین بخش آن است. نویسنده در این کتاب خواننده را به سفر در زمان دعوت می‌کند تا ترس و امید موجود در رؤیا را در افسانه‌ها و نوشته‌های باستانی بیابد. این نشان می‌دهد که رؤیا از ابتدای تمدن به چیزی فراتر از تصویر وابسته بوده و ریشه در زبان و گفتار اقوام داشته است. این کتاب به بررسی سکوت و فراموشی می‌پردازد و دیدگاه فروید درباره‌ٔ سومر را دوباره مطرح می‌کند. در نتیجه، خواننده درک عمیق‌تری از مفاهیم مربوط به رؤیا در طول زمان پیدا می‌کند. زبان کتاب، دیدگاه تازه‌ای به روان‌کاوی در ایران می‌بخشد و ساختار روانی انسان را به شیوه‌ای جدید نشان می‌دهد. مفاهیم ناخودآگاه با زبانی ساده و دقیق بررسی می‌شوند و دیدگاه‌های جدیدی در زبان فارسی ارائه می‌شوند.

چرا باید کتاب تعبیر خواب (جلد اول) را بخوانیم؟

دقت نویسنده، درک مسائل پیچیده را آسان‌تر کرده و ما را به سفری علمی و تاریخی دعوت می‌کند. نویسنده با سبک خاص خود، خواننده را به تفکر و دیدگاهی انتقادی دعوت می‌کند. او سعی دارد با استفاده از زبان و مفاهیم جدید، ساختاری منسجم برای درک یافته‌های فروید و لکان ایجاد کند. آثار او نشان‌دهنده‌ٔ درک عمیق او از فلسفه و تاریخ شرق و غرب است. امید است این کتاب می‌تواند به روان‌کاوان جوان کمک کند تا دیدگاه بهتری نسبت به وضعیت فعلی روان‌کاوی پیدا کنند و از آن فاصله بگیرند و حرفه‌ٔ خود را وسیله‌ای برای کسب قدرت و ثروت قرار ندهند.

خواندن کتاب تعبیر خواب (جلد اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند بدانند در طول تاریخ و در فرهنگ‌های مختلف، از جمله تمدن‌های باستانی مانند سومر، چه دیدگاهی نسبت به رؤیا وجود داشته است، پیشنهاد می‌کنیم. همچنین افرادی که علاقه‌مند به درک این موضوع هستند که چگونه نظریه‌های مدرن تعبیر خواب، به ویژه نظریات فروید، شکل گرفته و چه تاثیری از دیدگاه‌های پیشین پذیرفته‌اند و کسانی که می‌خواهند با مفهوم ناخودآگاه از دیدگاه روانکاوی آشنا شده و نحوه‌ٔ ارتباط آن با رویاها را بررسی کنند، می‌توانند از محتوای این کتاب استفاده کنند. علاقه‌مندان به آشنایی با دیدگاه‌های روان‌کاوان برجسته‌ای مانند لکان در زمینه‌ٔ رؤیا و تعبیر آن نیز مخاطب این کتاب هستند.

نظر افراد درباره کتاب تعبیر خواب (جلد اول)

سوسن حاجی‌زادهٔ شاهسوار که روان‌کاو و نویسندهٔ پیشگفتار کتاب حاضر است، دربارهٔ این کتاب چنین گفته است: «ناگفته پیداست که نویسندهٔ کتاب متفکّر و روان‌کاوی است پرکار که با سبک کتابتِ منحصربه‌فرد خود خواننده را به اندیشیدن خوانده او را پیوسته به اخذ نوعی طرز تلقّی انتقادی و خالی از پیش‌داوری دعوت می‌نماید. روش کتابتی که مبتنی بر احیاء زبان و حاوی سیاقی پیشگام جهت ایجاد نظامی است منسجم به لحاظ یافته‌های فروید و تعلیمات لکان. آثارش به‌درستی حاکی از طیّ طریقی است استوار در تعمیق مبانی فلسفی و ناشناختهٔ روانکاوی که همگی از احاطهٔ او به تاریخ و مسائل فلسفی و عرفانی شرق و غرب حکایت دارند.»

درباره کرامت موللی

کرامت موللی، متولد سال ۱۳۲۷ در شیراز، روان‌کاو، مترجم و نویسنده است. او به‌عنوان نویسنده‌ٔ کتاب‌های «مبانی روانکاوی فروید-لکان» و «واژگان لکان» شناخته می‌شود. موللی عضو انجمن روانکاویِ Le» Mouvement du Coût Freudien» بوده و در کارنامه‌ٔ خود، سوابق متعددی در زمینه‌ٔ روان‌‎کاوی در بیمارستان‌ها و انجمن‌های روان‌کاوی کشور فرانسه دارد. از او چندین اثر ترجمه‌شده و همچنین تألیفاتی به زبان فرانسوی نیز منتشر کرده‌اند.

فهرست کتاب تعبیر خواب (جلد اول)

بخش نخست: تعبیر خواب در شرق

نویسنده در این بخش از مباحثی همچون تعبیر خواب نزد حکمای اسلام، عالم مثال و حکمت اشراقی، قول به نفوس فلکی و منشاء و مبداء آن، تعبیر خواب در ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد، سومر و سومریان، کیهان و کائنات نزد اقوام بین‌النّهرین، خوابنامه‌های به‌دست‌آمده از بین‌النّهرین، خوف و رجاء، مضمون رؤیاها، خواب‌های تَرمیزی، ترمیزْ تمثیل و تشبیه نیست، خواب، انتظاری سرشار از خوف و رجاء، مدخلیّت تعبیر خواب در زندگی روزمره، وجوه اشتراک و افتراق تمدن باستان با عصر جدید و بخت‌واقبال سخن گفته است.

بخش دوم: تعبیر خواب در غرب

این بخش دربردارندهٔ مباحثی در باب خوابنامه‌های معتبر و معبران آن‌ها، اَرتِمیدُور، معبری میان شرق و غرب، چهار قسم متفاوت ازخودشیفتگی، مکانیسم‌های نفسانیِ دخیل در رؤیا، نظری اجمالی به سوابق تعبیر خواب فروید، سهم تعبیر خواب فروید در تکوین روان‌کاوی، لکان و مسئلهٔ رؤیا، گذشت از سنت تأویلی، ابهام در مواضع نظری فروید، رؤیا به چه کار می‌آید (فروید ـ لکان) و مغبون‌نشدگان سرگردانند/ نام‌های پدر است.

بخشی از کتاب تعبیر خواب (جلد اول)

«در بین‌النّهرین خواب کمتر جنبهٔ واقعاً فردی و شخصی داشته بخصوص موقعیّتی مناسب برای تجلّی و ظهور نیروهای فوق طبیعی و صدور احکام آن‌ها بوده‌است. لذا به‌ندرت بتوان رؤیایی یافت حاکی از افراد حیّ وحاضر در زندگیِ شخص خواب‌بیننده. به نظر اُپِنهایم تجلّی خدایان و قدّیسان در رؤیا وجه مشخّصهٔ این اقوام است. چنان که همین خصوصیّت را نزد فیلسوفان مسلمان نیز می‌توان یافت. بعداً به این نکته بیشتر خواهیم پرداخت. رؤیاها غالباً حاکی از احساس رعب و وحشت خواب‌بینندگان هستند که دفعتاً در بستر و یا در ضریحی که به منظور ادای حاجاتش در آن خفته‌اند از خواب پریده شاهد حضور پُراُبّهت موجودی می‌باشند فوق طبیعی، موجودی که در هیئتی عظیم و غول‌آسا ظاهر می‌شود. مع‌الوصف به‌ندرت مردگان در خواب حضور پیدا می‌کنند. مگر به صورت استثنایی در خواب‌های نابُونید پادشاه کَلدونی (۵۳۹-۵۵۶ ق‌م) که خدایان اِحداث بناهای مذهبی را به او محوّل کرده بودند. در کتیبه‌های به‌دست‌آمده خواب‌بیننده اساساً موضعی منفعل داشته در حدوث رؤیا مدخلیّتی ندارد. خواب نیز به‌عنوان فرایندی فی‌البداهه توصیف شده بخشی است جدایی‌ناپذیر از زندگی معمولی افراد در بیداری. به لحاظ لغوی نیز خواب غالباً به معنی «بیداری» آمده و یا با این کلمه هم‌ریشه می‌باشد.»