کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

معرفی کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

کتاب الکترونیکی «اندیشنامه اقتصاد مقاومتی (روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی): تحلیل و ارزیابی روند نماگرهای مقاومت اقتصادی ایران در سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷» نوشتهٔ «محمدجواد اخوان» و منتشرشده توسط انتشارات اندیشکده یقین، به بررسی روند شاخص‌های کلان اقتصاد مقاومتی در ایران می‌پردازد. این اثر با تکیه بر داده‌های رسمی و تحلیل‌های آماری، وضعیت اقتصاد ایران را در حوزه‌هایی مانند بودجه، تولید ملی، صادرات، امنیت غذایی و دانش‌بنیان بودن اقتصاد ارزیابی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

این کتاب به بررسی روند تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در ایران طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ می‌پردازد و تلاش می‌کند با تحلیل داده‌های آماری و شاخص‌های کلیدی، تصویری از میزان پیشرفت یا عقب‌ماندگی کشور در این حوزه ارائه دهد. نویسنده با استناد به سیاست‌های ابلاغی و سخنان رهبر انقلاب، اهمیت رصد و پایش مستمر شاخص‌های اقتصادی را یادآور می‌شود و نشان می‌دهد که تحقق اقتصاد مقاومتی تنها در شعار و گزارش‌های رسمی باقی نمانده و نیازمند ارزیابی دقیق و علمی است. کتاب در قالب ۹ گفتار و یک جمع‌بندی نهایی، حوزه‌هایی مانند بودجه و اقتصاد کلان، اقتصاد دانش‌بنیان، امنیت غذایی، تولید ملی، خام‌فروشی، صادرات و واردات، و مشارکت مردم در اقتصاد را بررسی می‌کند. نویسنده با استفاده از داده‌های ملی و بین‌المللی، نقاط قوت و ضعف اقتصاد ایران را در این بازه زمانی تحلیل می‌کند و به چالش‌های موجود در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی می‌پردازد.

خلاصه کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

این کتاب با تمرکز بر شاخص‌های کلیدی اقتصاد مقاومتی، روندهای اصلی اقتصاد ایران را در بازه زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ بررسی می‌کند. نویسنده ابتدا به وابستگی بودجه به نفت و عدم رشد قابل توجه درآمدهای مالیاتی اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که اندازه دولت و هزینه‌های آن کاهش نیافته است. در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، رشد تولید علم کاهش یافته اما سهم ایران در تولید علم جهانی همچنان افزایشی است. شاخص شدت تحقیق و توسعه رشد چندانی نداشته و صادرات خدمات فنی و مهندسی روندی نزولی داشته است. در بخش تولید ملی، سهم صنعت و کشاورزی از اقتصاد منهای نفت کمتر از یک‌چهارم است و شاخص تولید صنعتی پس از یک دوره نزولی، مجدداً رشد یافته است. واردات کالاهای مصرفی افزایش یافته و سهم صنعت در اشتغال کاهش یافته است. در حوزه صادرات، میل به خام‌فروشی افزایش یافته و سهم صادرات کالاهای صنعتی از کل صادرات غیرنفتی کاهش داشته است. همچنین، ضریب خودکفایی کشاورزی ابتدا کاهش و سپس افزایش یافته و شاخص ذخایر غذایی روندی افزایشی داشته است. نویسنده با تحلیل این روندها، چالش‌های اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی را در ضعف ساختارهای درآمدزایی، وابستگی به نفت، عدم تنوع صادراتی و ناکارآمدی در حوزه‌های دانش‌بنیان و تولید ملی می‌داند.

چرا باید کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی را خواند؟

این کتاب با ارائه تحلیل‌های آماری و داده‌محور، امکان ارزیابی واقع‌بینانه‌ای از وضعیت اقتصاد مقاومتی در ایران را فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه این اثر می‌تواند با نقاط قوت و ضعف اقتصاد ایران در حوزه‌های مختلف آشنا شود و روندهای کلان اقتصادی را درک کند. همچنین، کتاب به شفاف‌سازی چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی اقتصاد ایران در مسیر تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی کمک می‌کند.

خواندن کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان اقتصاد، سیاست‌گذاران، مدیران اجرایی و علاقه‌مندان به مسائل کلان اقتصادی ایران مفید است. همچنین، برای کسانی که دغدغه توسعه پایدار، کاهش وابستگی به نفت و ارتقای اقتصاد دانش‌بنیان را دارند، این اثر می‌تواند راهگشا باشد.

فهرست کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

- بودجه و اقتصاد کلان: بررسی وابستگی بودجه به نفت، درآمدهای مالیاتی و سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی.- اقتصاد دانش‌بنیان: تحلیل روند تولید علم، تعداد پژوهشگران، شدت تحقیق و توسعه، شاخص نوآوری و صادرات دانش‌بنیان.- امنیت غذایی: ارزیابی خودکفایی در محصولات اساسی کشاورزی، ذخایر راهبردی غذا و واردات دارو.- تولید ملی: بررسی سهم صنعت و کشاورزی در اقتصاد، وضعیت تولید صنعتی، واردات کالاهای مصرفی و سهم صنعت در اشتغال.- اقتصاد منهای خام‌فروشی: تحلیل روند خام‌فروشی نفت، ظرفیت پالایشگاه‌ها و سهم ایران در پالایش نفت جهان.- صادرات و واردات: بررسی سهم صادرات غیرنفتی، صادرات کالاهای صنعتی و بازارهای صادراتی ایران.- مشارکت مردم در اقتصاد: ارزیابی نقش بخش خصوصی و مشارکت مردم در توسعه صنعتی.- جمع‌بندی نهایی: تحلیل کلی روند شاخص‌های اقتصاد مقاومتی و ارائه پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت.

بخشی از کتاب روندپژوهی پیشرفت اقتصاد مقاومتی

«اکنون ۵ سال از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌گذرد و به‌نظر می‌رسد زمان لازم برای ارزیابی از میزان پیشرفت کار در مجاری ذی‌ربط فرارسیده است. یک ارزیابی ساده نشان می‌دهد که بخشی از تحقق اقتصاد مقاومتی صرفاً در ادبیات و شعار مدیران اجرایی متوقف مانده است و در مرحله ارائه گزارش نیز دستگاه‌های اجرایی گاه گزارش اقدامات دیگر و معمول خود را که مرتبط به این سیاست‌ها نبوده و قبلا هم جاری و ساری بوده است، به‌عنوان «بیلان کاری اقتصاد مقاومتی» ارائه می‌نمایند. مع‌الاسف در کمال شگفتی مشاهده می‌شود که برخی مدیران حتی برخی اقداماتی را که در تعارض جدی با این سیاست‌ها است، به‌عنوان گزارش کار پیشرفت اقتصاد مقاومتی به جامعه عرضه می‌کنند. این انتظار کاملاً طبیعی است که هر طرح و اقدام ریزودرشتی که در حوزه‌های اقتصادی و سایر حوزه‌ها می‌افتد، رابطه مشخصی با این سیاست کلان داشته باشد حتی انتظار می‌رود بر اساس این سیاست‌ها کلیه اقدامات و برنامه‌ها اولویت‌بندی شود تا برنامه‌هایی که در انطباق کمتر - و نه در تضاد- با اقتصاد مقاومتی هستند فعلاً مسکوت گذارده شوند. بااین‌حال گاه مشاهده‌شده است که به نام اقتصاد مقاومتی اقداماتی گزارش می‌شود که یا در تضاد کامل با این سیاست‌ها هستند یا انطباق حداقلی با آن دارند.»