کتاب شازده کوچولو

کتاب شازده کوچولو نوشتهٔ آنتوان دوسنت اگزوپری و ترجمهٔ محمد قاضی است. انتشارات امیرکبیر این اثر مشهور را منتشر کرده است.

درباره کتاب شازده کوچولو

کتاب شازده کوچولو (Le Petit Prince) به‌عنوان یکی از نمادین‌ترین کتاب‌ها در جهان شناخته می‌شود که نویسنده در آن به شیوه‌ای سورئالیستی از فلسفه‌ٔ خود از دوست‌داشتن، عشق و هستی سخن گفته است. طی این داستان نویسنده از دیدگاه یک کودک - که از سیارکی به نام «ب۶۱۲» آمده - پرسشگر مسائل بسیاری از آدم‌ها و کارهایشان است؛ مسائل اساسی و مهمی که جای خالی آن در جوامع امروزی مایه‌ٔ هلاک، دوری و برخورد ماشینی انسان‌ها با یکدیگر شده است. نام این کودک شازده کوچولو است. پرسش‌هایی که شازده کوچولو مطرح می‌کند باعث می‌شود کودکانی که مخاطب او هستند، خود را در موقعیتی مشابه موقعیت او قرار داده و ناخودآگاه وارد گفت‌وگو و بحثی فلسفی شوند. از طرفی دیگر، پاسخ‌هایی که دریافت می‌کند نیز جواب‌هایی است که بزرگ‌سالان یا «آدم بزرگ‌ها» پیش روی او قرار می‌دهند. شیوه‌ای که اگزوپری در بیان پیام خود به کار می‌برد، روش تربیت و تعلیم از راه غیرمستقیم است، که از دیدگاه روان‌شناسان، برترین روش برای تأثیر و دریافت نتیجهٔ مطلوب است.

درباره آنتوان دوسنت ‌اگزوپری

آنتوان دوسنت اگزوپری یکی از مشهورترین نویسندگان تاریخ جهان است که با نوشتن کتاب شازده کوچولو، محبوبیتی جاودان برای خود خرید. این نویسنده هرگز اصراری برای اینکه یک اثر ادبی بیافریند نداشت، بلکه همیشه در تلاش بود تا روایت شخصی خود را بیان کند و مسائل را از دیدگاه خاص خودش ببیند و احتمالاً این موضوعْ رمزی از موفقیت او است؛ چراکه او به‌واسطهٔ پروازکردن، یک حس ناب و متفاوت را تجربه و حضورش در سرزمین‌های دیگر، افق‌های دیدش را باز و گسترده کرده بود.

آنتوان دوسنت اگزوپری ۲۹ ژوئن ۱۹۰۰ در لیون، یکی از شهرهای فرانسه به دنیا آمد. او پدرش را در ۴سالگی از دست داد. از همان دوران تحصیل عشق به نوشتن در او جوانه زد و در سال ۱۹۲۵ یکی از داستان‌هایش به نام «مانون» را در یک نشریهٔ ادبی منتشر کرد، اما آنچه جوانهٔ عشق او به نوشتن را به درختی پربار بدل کرد، تجربهٔ پرواز و سفرکردن به سرزمین‌های دیگر بود. با سفرکردن بود که او با مردم و فرهنگ‌های مختلف آشنا شد و در کتاب‌هایش از آن تجربیات هم یاد کرد. اگزوپری در سال ۱۹۳۱ با زنی به نام کانسوئلو ازدواج کرد؛ بانویی تندمزاج و مبتلا به آسم که بعدا به شکل گل، در داستان شازده کوچولو سر برآورد؛ گلی که سرفه هم می‌کرد.

اگزوپری به‌عنوان یک خلبان تجاری موفق کار می‌کرد. هواپیمای او در خطوط پست تجاری میان اروپا، آفریقا و آمریکای جنوبی در رفت‌وآمد بود. هنگامی که جنگ آغاز شد، او در شرایط سنی و وضعیت سلامتی مناسبی نبود که بتواند به ارتش بپیوندد؛ بااین‌حال به نیروی هوایی آزاد فرانسه در شمال آفریقا پیوست. هواپیمای او در ۳۱ ژوئیه ۱۹۴۴ در پروازی اکتشافی بر فراز دریای مدیترانه دچار سانحه شد. هرچند در گذشته حدس می‌زدند که او در حملهٔ آلمان‌ها جان خود را از دست داده است، اما در نهایت و با پیداشدن لاشهٔ هواپیمای او، این فرضیه منتفی شد. احتمالاً هواپیما دچار نقص فنی شده بود. به‌هرحال اگزوپری عمر کوتاهی داشت، اما توانست با خلق کتاب‌های ارزشمند، به یکی از قهرمانان ملی فرانسه تبدیل شود.

معروف‌ترین اثری که از آنتوان دوسنت اگزوپری به جا مانده است، داستان مشهور شاهزاده کوچولو است. او نوشتن این داستان را در سال ۱۹۴۱ آغاز کرد، با مداد و آبرنگ تصویرهای زیبایی برای آن آفرید و آن را در ۱۹۴۳ منتشر کرد. این کتاب مهم در سدهٔ بیستم عنوان سومین کتاب پرفروش جهان را از آن خود کرد. این کتاب حالا بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه فروخته و به ۱۰۰ زبان نیز ترجمه شده است. حال حساب اینکه چندبار مورد اقتباس‌های سینمایی و انیمیشنی نیز قرار گرفته است با خودتان!

«هوانورد» داستان کوتاهی است که در سال ۱۹۲۶ در یک نشریه منتشر شد و بعد پایه و اساس کتاب «پیک جنوب» او را شکل داد. اگزوپری کتاب «زمین انسان‌ها» را در سال ۱۹۳۹ منتشر کرد. «خلبان جنگ» هم نام کتابی است که در سال ۱۹۴۲ منتشر شد و شرح مأموریتی است که او در طول دوران جنگ در سال ۱۹۴۰ از سر گذرانده بود. «نامه به یک گروگان» کتاب دیگری است که در سال ۱۹۴۳ منتشر شد. از اگزوپری پس از مرگش نیز کتاب‌های بسیاری منتشر شد؛ کتاب‌هایی مانند قلعه (۱۹۴۸)، نامه‌های جوانی و دفترچه‌ها (۱۹۵۳)، نامه‌ها به مادر (۱۹۵۵)، نوشته‌های جنگ (۱۹۸۸) و مانون رقاص که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد.

آنتوان دوسنت اگزوپری جوایز و افتخارات زیادی را هم از آن خود کرد. او نشان لژیون دونور و جایزهٔ فمینا را در سال ۱۹۲۹ از آن خود کرد و ۱۰ سال بعد جایزهٔ بزرگ رمان فرهنگستان فرانسه را در سال ۱۹۳۹ گرفت. جایزهٔ کتاب ملی آمریکا در سال ۱۹۴۰ و ۲ نشان صلیب جنگ یکی در سال‌های ۱۹۴۰ و دیگر در ۱۹۴۴ پس از مرگش دریافت کرد که به پاس زحمات او در جنگ جهانی و حضورش در نیروهای متفقین به او اهدا شد. در سال ۲۰۰۸ بنیاد اگزوپری با حمایت بنیاد فرانسه و همچنین اعضای خانواده و دوستداران او تأسیس شد. اهداف این بنیاد، اجرای پروژه‌های مختلف در سراسر جهان برای کمک به جوانان برای دستیابی به آینده‌ای بهتر بوده است؛ جوان‌هایی که در محیط‌های خشن و با شرایطی نامطلوب زندگی می‌کنند.

درباره محمد قاضی

محمد قاضی در ۱۲ مرداد ۱۲۹۲ در شهر مهاباد در استان آذربایجان غربی و در ایران به دنیا آمد. او از ابتدای دههٔ ۱۳۲۰ با ترجمهٔ اثری کوچک از «ویکتور هوگو» به نام «کلود ولگرد»، نخستین قدم را در راه ترجمه برداشت و پس از آن ۱۰ سال ترجمه را کنار گذاشت. در سال ۱۳۲۹ پس از صرف یک‌سال‌ونیم وقت برای ترجمهٔ «جزیرهٔ پنگوئن‌ها» نوشتهٔ «آناتول فرانس»، به‌زحمت توانست ناشری برای این کتاب پیدا کند، اما ۳ سال بعد که این اثر انتشار یافت، به‌دلیل شیوایی و روانی و موضوع متفاوت کتاب، آناتول فرانس از ردیف نویسندگان بی‌بازار که کتابشان را در انبار کتاب‌فروشان در ایران خاک می‌خورد به درآمد. در این‌باره «نجف دریابندری» در روزنامهٔ اطلاعات مطلبی با عنوان «مترجمی که آناتول فرانس را نجات داد» نوشت.

محمد قاضی در سال ۱۳۳۳ کتاب «شازده کوچولو» نوشتهٔ آنتوان دوسنت اگزوپری را ترجمه کرد که بارها تجدیدچاپ شد. او با ترجمهٔ دورهٔ کامل «دن کیشوت» اثر سروانتس در سال‌های ۱۳۳۶ تا ۱۳۳۷ جایزهٔ بهترین ترجمهٔ سال را از دانشگاه تهران دریافت کرد. محمد قاضی در ۱۳۵۴ به بیماری سرطان حنجره دچار شد. هنگامی که برای معالجه به آلمان رفت، بیماری تارهای صوتی و نای او را گرفته بود و پس از جراحی، به‌علت از دست‌دادن تارهای صوتی، دیگر نمی توانست سخن بگوید و از دستگاهی استفاده می کرد که صدایی ویژه تولید می‌کرد؛ بااین‌حال کار ترجمه را ادامه داد و ترجمه‌های جدیدی از او تا آخرین سال حیاتش انتشار یافت. او ۵۰ سال ترجمه کرد و نوشت. نتیجهٔ تلاش او ۶۸ اثر اعم از ترجمهٔ ادبی و آثار خود او به زبان پارسی است.

محمد قاضی در سحرگاه چهارشنبه ۲۴ دی ۱۳۷۶ در ۸۴سالگی در تهران درگذشت و در مهاباد به خاک سپرده شد. فروردین ۱۳۸۶ خورشیدی در کوی دانشگاه مهاباد از مجسمهٔ ۴متریِ این مترجم نامدار ایرانی ساختهٔ «هادی ضیاءالدینی» پرده‌برداری شد.

کتاب شازده کوچولو را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب از معروف‌ترین و پرفروش‌ترین‌ کتاب‌های جهان است. خواندن آن را به همه پیشنهاد می‌کنیم.