کتاب فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ

کتاب «فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ» نوشتۀ قادر فاضلی است و نشر مهاجر آن را منتشر کرده است. این کتاب، فرهنگ موضوعی دیوان حافظ به انضمام مقاله‌ای در حافظ‌شناسی و نقد و بررسی بعضی از اشعار حافظ را در برمی‌گیرد.

درباره کتاب فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ

شناخت حافظ جز از طریق دیوان اشعار وی ممکن نیست. اساساً نظر دادن دربارۀ چنین شخصیت‌هایی که نیات و اهدافشان پشت رموز و کنایه پنهان شده، با تمسک به چند بیت روش صحیحی نبود و نتیجه قابل‌اعتنا نخواهد بود. برای رسیدن به شناخت واقعی باید موضوعات مطرح شده در دیوان حافظ را بررسی کرده و با استفاده از علوم مختلف تاریخ، تفسیر، فقه، کلام و عرفان اسلامی دیدگاهی ارائه داد.

قادر فاضلی متن کامل دیوان حافظ را به همراه استخراج بیش از ۲۰۰۰ موضوع از دیوان حافظ گردآوری کرده است. او بر این موضوع تأکید دارد که اگر انسان تمام اشعار مربوط به جبر، اختیار، عشق و انسان را پیش رویش نداشته باشد نمی‌تواند با اطمینان ادعا کند که منظور حافظ از واژه یا موضوعی خاص چه بوده است و زمانی که تمام شعرهای مربوط به یک موضوع پیش چشمان محقق قرار بگیرد، می‌تواند واقع‌بینانه‌تر قضاوت کند. او در این اثر، تمام واژه‌هایی که در شعر حافظ حضور ویژه دارند، بررسی و تحلیل کرده است و بهترین منبع برای پژوهشگران و اهل فرهنگ و ادب در شناخت حافظ به‌حساب می‌آید. قادر فاضلی پیش‌ازاین هم روی فرهنگ موضوعی آثار شاعران دیگری مانند نظامی، جامی و عطار کارکرده بود.

فهرست مطالب کتاب فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ عبارت است از: «مقدمه»، «فهرست اشعار»، «متن دیوان»، «دلیل راه (حافظ‌شناسی شخصی و حافظ‌شناسی نوعی)»، «فرهنگ موضوعی دیوان حافظ»، «فهرست الفبایی فرهنگ موضوعی دیوان حافظ» و «فهرست آثار منتشره از مؤلف»

خواندن کتاب فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران حافظ، علاقه‌مندان به اشعار کهن و همچنین پژوهشگران ادب پارسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فرهنگ موضوعی ادب پارسی ویژه دیوان حافظ

«اَلا یا اَیُّهَا السّاقی اَدِرْ کَأسَاً و ناوِلْها

که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکل‌ها

به بویِ نافه‌ای کآخر صبا زان طُرّه بُگشاید

ز تابِ جَعدِ مُشکینش چه خون افتاد در دل‌ها

مرا در منزلِ جانان چه اَمنِ عیش، چون هر دَم

جَرَس فریاد می‌دارد که بَربندید مَحمِل‌ها

به مِی سجّاده رنگین کُن گَرَت پیرِ مُغان گوید

که سالِک بی‌خبر نَبْوَد ز راه‌ورسم منزل‌ها

شبِ تاریک و بیمِ موج و گِردابی چنین هایل

کجا دانند حالِ ما سبک‌باران ساحل‌ها؟

همه کارم ز خودکامی به بدنامی کشید آخر

نهان کِی مانَد آن رازی کَزو سازند مَحفِل‌ها؟

حضوری گر همی‌خواهی از او غایب مشو حافظ

مَتٰی ما تَلْقَ مَنْ تَهْویٰ دَعِ الدُّنْیا و اَهْمِلْها»