کتاب شکست اردوی آهنین

کتاب شکست اردوی آهنین نوشتهٔ سیروان خسروزاده است. انتشارات شیرازه کتاب ما این کتاب تاریخ را منتشر کرده است؛ گزارشی دربردارندهٔ یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ شمال غرب ایران در سال‌های پس از جنگ جهانی اول.

درباره کتاب شکست اردوی آهنین

«کاوه بیات» در مقدمهٔ این کتاب توضیح داده است که در یک دورهٔ کم‌وبیش ده‌ساله از تاریخ آذربایجان و از سال‌های پایانی جنگ اول جهانی تا اواخر دههٔ ۱۳۰۰ شمسی، ماجرای شورش «اسمعیل‌آقا شکاک» معروف به «سمکو» یکی از مهم‌ترین مضامینی است که تحولات آن حوزه را چه به صورت مستقیم در سرحدات شمال غرب ایران و چه به یک صورت کلی در کل کشور تحت‌الشعاعِ خود داشت. کتاب شکست اردوی آهنین، گزارشی از حملهٔ سمکو به مهاباد و انهدام هنگ چهارم ژاندارمری در مهر ۱۳۰۰ شمسی را در بر گرفته است. این کتاب تاریخی به چگونگی حملهٔ سمکو به مهاباد و انهدام هنگ پرداخته است. سمکو در این لشکرکشی در عین واردآوردن شکستی سخت بر قوای دولتی، بی‌آنکه چشم‌اندازی مبنی بر الحاق دیگر عشایر کرد به او وجود داشته باشد، از پایگاه اصلی‌اش در بخش‌های غربی دریاچهٔ ارومیه به‌مراتب دور شده بود. در این میان با وجود تداوم این فرادستی کوتاه‌مدت تا اوایل تابستان سال بعد، با فراغت قوای دولتی از سرکوب نیروهای جنگلی در گیلان و تمهیداتی همچون متقاعدساختن ملّیون ترک به قطع حمایت از سمکو، مقدمات شکست نهایی او در تیرماه ۱۳۰۱ فراهم آمد. در این باره بیشتر بدانید با مطالعهٔ کتاب حاضر به قلم سیروان خسروزاده.

خواندن کتاب شکست اردوی آهنین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه در باب تاریخ معاصر ایران و قالب گزارش پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب شکست اردوی آهنین

«اگرچه در درجهٔ نخست چنین به‌نظر می‌رسد که بایستی بررسی این مسئله را با ملک‌زاده آغاز کرد اما از آنجا که مخبرالسلطنه مافوق او بود مناسب است ارزیابی عملکرد مخبرالسلطنه در اولویت قرار گیرد. مخبرالسلطنه که در گرماگرم شورش شیخ محمد خیابانی وارد تبریز شده بود در نتیجهٔ کشته شدن ناگهانی و بی‌دردسر او جایگاه خود را تثبیت کرد و در اندیشهٔ سروسامان دادن به امور کل آذربایجان شد. تا آن‌زمان نگرانی اصلی حکومت مرکزی به‌ویژه در آذربایجان حول مسئلهٔ خیابانی بود و تا قبل از برقراری اقتدار تهران در تبریز امکان توجه به مسائل ارومیه و پیرامون آن وجود نداشت. بنابراین حل‌وفصل مسئلهٔ خیابانی سرآغاز توجه جدی حکومت تبریز به وقایع ارومیه و سلماس بود. چنین بود که مخبرالسلطنه توانست ظفرالدوله و ملک‌زاده را به مناطق واقع در شمال و جنوب دریاچهٔ ارومیه اعزام نماید. مخبرالسلطنه در اشاره به واقعهٔ مهاباد قبل از هر چیز آقایان این شهر را مورد حمله قرار می‌دهد و می‌نویسد آقایان ساوجبلاغ که همه خائن و دروغگو هستند گفتند: «ما خودمان دفاع می‌کنیم و[ فقط]از تبریز برای نمایش عده‌ای نظامی بفرستید که قوهٔ رسمی باشد. ملک‌زاده را فرستادم هم آقایان تخلف کردند هم او بی‌اندازه غافل نشست و وهن بزرگ واقع شد، خودش را هم اسمعیل‌آقا اسیر کرده به قطور برد.... به ملک‌زاده تلگراف کردم که هوشیار باشد. سیم را اکراد خائن پاره کرده بودند و تلگراف به او نرسید در هر حال نهایت غفلت را کرده بود و اسمعیل‌آقا غفلتاً او و جمعیتش را محاصره کرد و اگر به این اندازه بی‌مبالاتی نکرده بود می‌توانست به میاندوآب عقب بکشد. فریب اکراد را خورده بود متأسفانه در این دوره مرد کار تربیت نشده است...»»