کتاب توکنومیکس

کتاب توکنومیکس نوشتهٔ علی اصغر قائمی نیا است. راه پرداخت این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی حاوی گفتارهایی در زمینه‌ٔ اقتصاد و بلاکچین.

درباره کتاب توکنومیکس

علی اصغر قائمی نیا در کتاب توکنومیکس گفتارهایی در زمینهٔ اقتصاد و بلاکچین را بیان کرده‌ است. «سید ولی‌الله فاطمی اردکانی» مقدمهٔ این اثر را نگاشته است. برای مفهوم بلاکچین تعاریف متفاوتی ارائه شده که هرکدام از زوایا و جنبه‌های متفاوتی این موضوع را توصیف کرده‌اند، اما همهٔ این تعاریف از یک مفهوم کلی استفاده می‌کنند؛ بلاکچین یک دفتر کل توزیع‌شده است که قابلیت ذخیره‌سازی اطلاعات مربوط به تراکنش‌های مختلف به شکل «هش» (Hash) را در خود دارد و تمام این اطلاعات ذخیره‌شده را در دسترس تمام اعضای شبکه قرار می‌دهد. از سال ۲۰۰۸ که مفهوم بلاکچین توسط ایمیلی از سمت یک موجودیت ناشناس به نام «ساتوشی ناکاموتو» به‌عنوان مؤلفهٔ اصلی پشتیبانی از معاملات ارز دیجیتال (بیت‌کوین) بنا نهاده شد، این فناوری به‌عنوان دفتر عمومی برای مبادلات شناخته می‌شود که با تلفیق برخی از فناوری‌ها مشکل پرداخت مضاعف را با رمزنگاری کلید عمومی حل کرده است. 

خواندن کتاب توکنومیکس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران علم اقتصاد و علاقه‌مندان به حوزهٔ بلاکچین پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب توکنومیکس

«بلاکچین با هدف گذار از این وضعیت، اقدام به شناسایی گلوگاه فساد کرده و آن نیز حذف واسطه به جای تلاش برای اخلاقی‌کردن واسطه است. در واقع می‌توان اولین ویژگی اخلاقی بلاکچین را در فعالیت بدون نیاز به واسطه دانست. اگر سیستم‌های متمرکز با ابزارهای مختلف انسانی و فنی، همواره درصدد شناسایی و برخورد با قانون‌شکن هستند، بلاکچین راه‌حل را در حذف فرصت‌های تخلف می‌بیند. اگر اساساً بتوان فناوری را جایگزین انسان کرد، چه نیازی به نظارت و تربیت اخلاقیِ آن انسانی است که قرار است کارش را درست انجام دهد و معمولاً هم نتیجه عکس رخ می‌دهد. دستگاه‌های نوبت‌دهی در بانک یا بیمارستان را در نظر بگیرید. سابق بر این یک فرد مسئول نوبت‌دهی بود و معمولاً با جابه‌جا کردن نوبت به‌دنبال کسب منفعت می‌گشت، ولی با راه‌اندازی این دستگاه‌ها عملاً نوبت از آنِ کسی است که یک رسید از دستگاه گرفته باشد. مثال‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد که با جایگزین‌شدن یک فناوری به جای واسطه انسانی، عملاً زمینه بروز بی‌اخلاقی از بین رفته است که بلاکچین نیز جز آنهاست؛ البته با این تفاوت که آن دستگاه یا وب‌سایت نوبت‌دهی نسبت به یک سیستم پرداخت مبتنی بر بلاکچین، به‌راحتی هرچه تمام‌تر قابل هک و نفوذ است.

دومین ویژگی ذاتی بلاکچین که به تفسیر اخلاقی از آن منجر می‌شود، کارایی است. قطعاً حذف دستگاه عریض و طویل مالی و تبدیل آن به یک سیستم بعضاً خودمختار به کاهش هزینه و افزایش کارایی و جلوگیری از اتلاف منابع منجر می‌شود. بهترین مثال در این زمینه مقایسه آن چیزی است که در بورس و صرافی‌های رمزارز انجام می‌شود. بورس به‌عنوان نماد یک سیستم متمرکز، نه‌تنها به شکل شبانه‌روزی خدمات نمی‌دهد و فرایند تسویه آن حداقل یک روز کاری زمان لازم دارد، بلکه کارمزد بالایی را باید به شبکه‌ای متشکل از کارگزار فروشنده و خریدار، نهاد امین، سازمان تسویه مرکزی وجوه و بانک عامل بدهد تا مطمئن باشد تراکنش‌های بی‌نقصی دارد. این در حالی است که در صرافی‌های غیرمتمرکز عملاً قراردادهای هوشمند جای این واسطه‌های عریض و طویل را گرفته‌اند و کاربر می‌تواند در هر ساعت از شبانه‌روز و در کسری از ثانیه تراکنش مورد نظر خود را انجام داده و کیف پول خود را با دارایی دلخواه پر کند.

کارایی مفهومی است که هم از نظر رویکرد غایت‌گرایی اخلاقی است و هم از منظر وظیفه‌گرایی، زیرا هم در سازگاری با کسب سود و منفعت محاسباتی است و هم به خودی خود با جلوگیری از اتلاف و اسراف، فارغ از هر نتیجه‌ای اخلاقی خواهد بود. در چهارچوب فلسفه اجتماعی اسلامی، آن چیزی که مرحوم علامه طباطبایی (ره) تحت عنوان «انتخاب اخف و اسهل» در اعتباریات مابعدالاجتماع مطرح می‌کند، نشان‌دهنده گرایش طبیعی انسان به انتخاب مسیر کارا و کوتاه‌تر است. اگر سیستم پرداخت نظیربه‌نظیر مبتنی بر بلاکچین چنین موهبتی را در نسبت با سیستم پرداخت‌های متمرکز داشته باشد، طبیعی است که چنین گرایشی در جامعه به وجود بیاید.»