کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم)

کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم) نوشتهٔ پی یر برویه و ترجمهٔ حسن مرتضوی است. نشر چرخ این کتاب را منتشر کرده است. این اثر از مجموعهٔ «تاریخ انقلاب‌‌ها» در این نشر است. نویسنده برای نگارش این اثر به اسناد سری بایگانی‌های احزاب کمونیست بلوک‌ شرق دسترسی نداشته، اما از امکانات موجود بهترین بهره را برده و توانسته بخشی از تاریخ آلمان را شرح دهد.

درباره کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم)

کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم) به بررسی و تحلیل دقیق عوامل شکست انقلاب آلمان در بازه‌ای ۶ساله می‌پردازد. پی یر بروئه اقتصاد و جامعه‌ٔ آلمان را در آن دوران واکاوی می‌کند و تأثیراتی را که جنگ جهانی اول بر این سرزمین گذاشته از نظر می‌گذراند. این کتاب که دنباله‌ٔ جلد نخست آن است، به دلیل حجم بالا در دو جلد منتشر شده و ازآنجاکه مطالب آن از میانه آغاز می‌شود، مطالعه‌ٔ جلد اول ضروری به نظر می‌رسد. پی یر بروئه در جلد دوم، نقش گروه‌های سیاسی مختلف در ناکامی انقلاب آلمان را بررسی و تحلیل می‌کند. این گروه‌ها شامل حزب سوسیال‌دموکرات آلمان، حزب کمونیست توده‌ای، حزب کارگران کمونیست آلمان، حزب کمونیست روسیه، حزب سوسیالیست ایتالیا و... می‌شوند. نویسنده در این اثر تاریخچه‌ای مفصل از حزب کمونیست آلمان همراه با گسست‌ها و انشعابات آن به دست می‌دهد؛ پی یر بروئه همچنین پیمان «راپالو» را که میان آلمان و روسیه منعقد شد، از نظر می‌گذراند و این عهدنامه را دررابطه‌با انقلاب آلمان بررسی می‌کند. برخی مورخان عقیده دارند راپالو به‌دلیل پیامدهای آن برای رهبران کمونیست مانع قطعی در راه انقلاب آلمان به شمار می‌آمد، اما آن‌ها از موضع ضعیفی استدلال می‌کنند؛ در واقع، این مورخان بر ادعای «روث فیشر» تکیه می‌کنند که سیاست راپالو متضمن عقب‌نشینی در آلمان و در نتیجه چرخش بزرگی در سیاست‌های بین‌الملل کمونیستی بود. فیشر، واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی را که به‌مثابهٔ بار مضاعفی بر دوش طبقه‌ٔ کارگر آلمان در نظر گرفته شده، نادیده می‌گیرد؛ واقعیت‌هایی که هم با انباشت سرمایه‌داری در آلمان و هم با پرداخت غرامت کنار بیاید.

این کتاب در واقع به یکی از انقلاب‌های بزرگِ شکست‌خورده می‌پردازد که اگر به پیروزی می‌رسید، سرنوشت تمام جهان را تغییر می‌داد و می‌توانست حتی از جنگ جهانی دوم و به قدرت رسیدن آلفرد هیتلر و ژوزف استالین جلوگیری کند. نویسنده‌ٔ این اثر در وهله‌ٔ اول عناصری را که سبب بروز چنین جنبش‌هایی در آلمان شدند، بررسی کرده و در وهله‌ٔ دوم، عواملی را که از به‌ثمرنشستن آن جلوگیری کردند، واکاوی کرده است. پی یر برویه تأثیر انقلاب اکتبر در روسیه را بر انقلاب نوامبر در آلمان به‌دقت موشکافی کرده است.  

خواندن کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران تاریخ جهان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره پی‌ یر برویه

پی‌ یر بروئه مورخ فرانسوی و مبارز انقلابی تروتسکیست بود که آثارش تاریخ حزب بلشویک، انقلاب اسپانیا و زندگی‌نامهٔ لئون تروتسکی را در بر می‌گیرد. او در سال ۱۹۲۶ در پریواس در استان آردش به دنیا آمد. در ۱۹۳۶ از اعتصاب عمومی فرانسه و همچنین جمهوری اسپانیا حمایت کرد. در ۱۹۴۰ در مخالفت با پیمان عدم تجاوز آلمان نازی و اتحاد جماهیر شوروی به سازمان‌دهی محفلی مخالف در حزب کمونیست فرانسه کمک کرد و بعدها همراه با حزب کمونیست در طول جنگ جهانی دوم در مقاومت فرانسه، علیه اشغالگران آلمانی جنگید. هنگامی که استالین، کمینترن را در سال ۱۹۴۳ منحل کرد، بروئه به یکی از منتقدان استالینیسم بدل شد و در نتیجه از حزب استعفا کرد. این نویسنده در سال ۱۹۴۴ تروتسکیست شد و به بین‌الملل چهارم پیوست و تا پایان عمر تروتسکیست باقی ماند. او در ۱۹۶۵ معلم دبیرستان شد و سپس در کسوت مدرس و استاد تاریخ در دانشگاه گرنوبل به تدریس پرداخت. از جمله آثار او می‌توان به «انقلاب و جنگ داخلی در اسپانیا»، «بلشویک‌ها: تاریخ حزب کمونیست اتحاد شوروی»، کتاب دوجلدی «انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷» و «دادگاه‌های مسکو» اشاره کرد.

درباره حسن مرتضوی

حسن مرتضوی زادهٔ ۱۳۴۰ و مترجم ایرانی در حوزه‌های فلسفه و اقتصاد است. از جمله مهم‌ترین ترجمه‌های مرتضوی می‌توان به ترجمهٔ جلد اول، دوم و سوم از مجموعهٔ «سرمایه: نقدی بر اقتصاد سیاسی»، «دست‌نوشته‌های اقتصادی - فلسفی ۱۸۴۴» و «گروندریسه: مبانی نقد اقتصاد سیاسی» به قلم کارل مارکس، بخشی تحت عنوان «منطق» از «دایرةالمعارف علوم» به قلم فردریش هگل و آثاری از «پری اندرسون»، «آنتونیو گرامشی» و «رزا لوگزامبورگ» اشاره کرد. گفته شده است که حسن مرتضوی می‌تواند یکی از مهم‌ترین مترجم‌های آثار کارل مارکس به زبان فارسی به شمار رود؛ او آثار کلاسیک اصلی اندیشه‌وران چپ را هم ترجمه کرده است و از این جهت مترجمی پرکار در این عرصه به حساب می‌آید.

بخشی از کتاب انقلاب آلمان ۱۹۲۳-۱۹۱۷ (جلد دوم)

«کسانی مانند لیونل کوچانِ مورخ، که فکر می‌کنند راپالو به دلیل پیامدهای آن برای رهبران کمونیست مانع قطعی در راه انقلاب آلمان به شمار می‌آمد، از موضع ضعیفی استدلال می‌کنند. ورنر آنگرس بر این واقعیت تأکید می‌کند که گویا موضع رادک در کنگرهٔ چهارم کمینترن «نه‌تنها از سیاست ملی ـ بلشویستی‌اش در یک سال بعد گواهی می‌داد»، بلکه او در ادامه پیمان راپالو را بسان اتحادی بین روسیهٔ شوروی و آلمان تفسیر کرد که بر مبنای آن هر دو کشور می‌خواستند پیمان ورسای را مورد «بازبینی» قرار دهند و با آنتانت مخالفت کنند. حتی اگر این موضوع را در نظر نگیریم که رادک در آن کنگره به این معنا سخن نگفت، اظهاراتی که از او نقل می‌شود، مبنی بر این‌که روسیه فقط تا زمانی می‌تواند ایستادگی کند که با «وجود آلمان، پادوَزنی را در مقابل برتری متفقین» داشته باشد، متقاعدکننده نیست.

در واقع، این مورخان بر ادعای روث فیشر تکیه می‌کنند که سیاست راپالو متضمن «عقب‌نشینی» در آلمان و در نتیجه چرخش بزرگی در سیاست‌های بین‌الملل کمونیستی بود، که در آن نظریهٔ وارگا، اقتصاددان مجار، مبنی بر این‌که آلمان به واسطهٔ نظام غرامت‌هایی که ورسای تحمیل کرد در شرف بدل شدن به «مستعمرهٔ صنعتی» آنتانت است، نقش اصلی را ایفا کرد. فیشر واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی، بار مضاعفی که بر دوش طبقهٔ کارگر آلمان سنگینی می‌کرد تا هم با انباشت سرمایه‌داری در آلمان و هم با پرداخت غرامت کنار بیاید، نادیده می‌گیرد:

در اصل، نظریهٔ تبدیل آلمان به مستعمرهٔ صنعتی غرب برای اجرای پیمان راپالو جعل شد. در سال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۳، وارگا، بوخارین و رادک در حال کشف نقش جدیدی برای بورژوازی آلمان بودند که از دشمن طبقاتی به قربانی‌ای تبدیل شد که تقریباً به اندازهٔ کارگران آلمانی رنج می‌برد.

واقعیت این است که حزب کمونیست آلمان از زمان کنگرهٔ سوم کمینترن با حمایت هیئت اجرایی بین‌الملل تمام تلاش خود را صرف ترویج سیاست جبههٔ متحد کرده بود، که دقیقاً در این تاریخ شکل مبارزهٔ کارگران علیه فقر و ارتجاع را به خود گرفته بود. مطلقاً هیچ‌چیز ــ به‌غیر از نقش دوگانه‌ای که رادک ایفا کرد ــ اجازه نمی‌دهد اعلام کنیم که سیاست جبههٔ متحد براساس دغدغه‌های «قدرت» دولت روسیه دیکته شده بود، یا این‌که پیامدهای تحلیل وارگا از آلمان همانا «بازنگری اساسی تحلیل لنین از توازن نیروهای طبقاتی در آلمان» است.»