کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن

کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن نوشتهٔ زیگموند فروید و ترجمهٔ فاطمه کاظمی (مهاجر) است. انتشارات اندیشه احسان این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی حاوی ۱۲ بخش دربارهٔ رؤیاها و تعبیر آن‌ها.

درباره کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن

یک سال پس از انتشار کتاب «تعبیر خواب» در سال ۱۹۰۰، زیگموند فروید کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن را نگاشت. این کتاب برگرفته از نسخهٔ ترجمه‌شده‌ای از زبان آلمانی به زبان فرانسه است. موضوع این کتاب از جمله پژوهش‌های نیمه‌کاره‌ای است که همچنان جای کار بسیاری دارند؛ کارهایی که باید پژوهشگران حوزهٔ روان‌کاوی دنبال می‌شد اما به دلایلی نامعلوم، هنوز کار جدی و تکمیل شده‌ای در این زمینه که انتقادها را به‌شکل علمی پاسخ بگوید، دیده نشده است. زیگموند فروید این اثر را در ۱۲ فصل نگاشته و بیان کرده است که وجود سانسور در ناخودآگاه اجازه نخواهد داد که تجربه‌ها بدون تغییر به خودآگاه منتقل شوند. در هنگام خواب، ناخودآگاه این وظیفه را ملایم‌تر از ساعات بیداری انجام می‌دهد و نیاز به تفسیر عمیق‌تری دارند. فروید در این کتاب راه‌وروش این تفسیر را شرح داده است.

خواندن کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ روان‌کاوی و تعبیر رؤیا پیشنهاد می‌کنیم.

درباره زیگموند فروید

زیگموند فروید (Sigmund Freud) عصب‌شناس برجسته‌ٔ اتریشی بود که در جهان به‌عنوان «پدر علم روان‌شناسی دنیا» شناخته می‌شود. او با بنیان‌‌نهادن روانکاوی به‌عنوان یک روش درمانی در علم روان‌شناسی، موفق شد گام بزرگی در شناخت و درمان اختلال‌ها و آسیب‌های روانی بردارد. «زیگموند شلومو فروید» در ششم می ۱۸۵۶ میلادی در جمهوری چک و در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمد؛ در حالی که غشایی نازک به دور بدنش پیچیده شده بود. تولد با چنین غشای پوستی، بسیار نادر است؛ بنابراین مادر آن را به فال نیک گرفت و از این بابت خوشحال بود. پدرش، «یاکوب فروید» در کار تجارت پشم بود، اما در زمانی که زیگموند به دنیا آمد، وضع مالی چندان خوبی نداشت. او از ازدواج اولش، دو پسر دیگر داشت که هم‌بازی‌های زیگموند در دوران کودکی به شمار می‌آمدند. زمانی که آن‌ها به آلمان مهاجرت کردند، پسرک از ۲ برادر ناتنی که هم‌بازی‌هایش بودند، جدا شد. آن‌ها در سال ۱۸۵۹ به لایپزیگ و سپس به وین رفتند. برادرها نیز راهی منچستر در انگلستان شدند. خانوادهٔ فروید در وین بزرگ‌ و بزرگ‌تر شد. پدر و مادر او صاحب هفت فرزند دیگر هم شدند، اما بااین‌حال توجه پدر و مادر به این فرزند، شکلی ویژه داشت و او خودش هم متوجه این موضوع شده بود. زیگموند در سال ۱۸۶۵ و درحالی‌که ۹ سال داشت، وارد یک مدرسهٔ ممتاز شد و به‌خوبی نشان داد که شاگرد برجسته‌ای است.

فروید علاقهٔ خاصی به ادبیات داشت. آثار شکسپیر را به زبان انگلیسی خوانده بود. بسیاری معتقدند که درک او از روان‌شناسی، به درکش از مطالعهٔ آثار شکسپیر بازمی‌گردد. او علاوه بر انگلیسی، زبان‌های آلمانی، ایتالیایی، فرانسوی، اسپانیایی، یونانی، عبری و لاتین را هم بلد بود. در ۱۷سالگی وارد دانشگاه وین شد. قرار بود ابتدا در رشتهٔ حقوق تحصیل کند، اما وارد رشتهٔ پزشکی شد. در سال ۱۸۸۱ با درجهٔ دکتری از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۸۸۱ با «مارتا برنیز» آشنا شد و پس از گذراندن یک دوره نامزدی طولانی در سال ۱۸۸۶ با او ازدواج کرد. آن‌ها صاحب ۶ فرزند شدند. پس از اتمام درسش شروع به کار در بیمارستان وین کرد و در بخش روان‌پزشکی مشغول به کار شد، اما پس از گذشت چند سال، در سال ۱۸۸۶ از این کار استعفا داد. او تشنهٔ تحصیل بود؛ پس تصمیم گرفت یک دورهٔ تخصصی در رشتهٔ اختلالات عصبی بگذراند. بعد از کار در بیمارستان و اتمام درسش، کلینیک خصوصی خودش را افتتاح کرد. یک دورهٔ تخصصی که دربارهٔ خواب و هیپنوتیزم بود، گذراند. پس از شرکت در این دوره تصمیم گرفت کارش را بیشتر به‌سمت آسیب‌شناسی روانی ببرد. گذراندن این دوره او را بر آن داشت تا درمان از طریق هیپنوتیزم را آغاز کند. نتیجهٔ کار بسیار جالب و قابل‌تأمل بود. فروید به این نتیجه رسید که درمانی که با کمک این تکنیک حاصل می‌شود، موقتی است، اما هنگامی که مراجعانش را تشویق می‌کند تا به‌صورت آزادانه از مسائلشان صحبت ‌کنند، علائم و نشانگان بیماری روانیشان بهبود پیدا می‌کند. این تکنیک امروز هم به کار گرفته می‌شود و از آن با عنوان «تداعی آزاد» یاد می‌شود.

فروید نظریه‌‌های علمی بسیاری مطرح کرد که پایه و اساس علم روان‌شناسی قرار گرفتند. تکنیک تداعی آزاد یکی از این نظریات بود که امروزه هم در اتاق‌های مشاوره و روان‌درمانی استفاده می‌شود. در این روش، روان‌درمانگر، مراجعش را تشویق می‌کند تا هر آنچه را به ذهنش می‌آید، بیان کند. این روش کارآیی خود را ثابت کرده است. کشف «انتقال»، یکی دیگر از تکنیک‌هایی است که فروید به کار برد و امروز نیز در جلسات مشاوره، روانکاری و روان‌درمانگری از آن استفاده می‌شود. با کمک این تکنیک، مراجع خاطراتی را از دوران کودکی خود با روان‌درمانگرش در میان می‌گذارد. این خاطرات می‌تواند دربردارندهٔ احساساتی باشد که مراجع در ارتباط با افراد مهم زندگی‌اش، مانند پدر و مادر، تجربه کرده است. روانکاو با تفسیر این احساسات و هیجانات به فرد در مراحل درمانش کمک می‌کند. «عقدهٔ ادیپ» یکی دیگر از نظریاتی بود که به‌عنوان اصل و مرکز نظریهٔ روانکاوی درآمد. عقدهٔ ادیپ که برگرفته از تراژدی باستانی «ادیپوس شهریار» است، به میل سرکوب‌شده به آمیزش با والد جنس مخالف اطلاق می‌شود. یکی دیگر از مهم‌ترین فرضیه‌های فروید، اهمیت به وجه ناهشیار زندگی است. او معتقد بود که افکار و انگیزه‌ها و خاطرات ناهشیار، در زندگی روزانه‌ ما نقشی بسیار مهم ایفا می‌کنند؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت که این عوامل ناهشیار، کنترل رفتارهای ما را بر عهده گرفته‌اند.

فروید نویسندهٔ پرکاری هم بود. او در سال ۱۹۳۰ موفق به دریافت جایزهٔ ادبی گوته (مهم‌ترین جایزهٔ ادبی آلمان) شد. کتاب «رؤیاها» که با نام «تعبیر خواب»، «تفسیر خواب» و «تأویل رؤیا» هم ترجمه شده، یکی از مهم‌ترین آثار فروید است که در سال ۱۹۰۰ منتشر شد. کتاب «آسیب‌شناسی روانی زندگی روزمره» را در ۱۹۰۱ چاپ کرد. این کتاب برای تمام افرادی مناسب است که دوست دارند با نظریات فروید و علم روانکاوی آشنا شوند. «ایگو و اید» یکی دیگر از آثار مهم فروید است. او این اثر را در سال ۱۹۲۳ منتشر کرد. «تمدن و ملالت‌های آن» کتابی بود که در سال ۱۹۳۰ منتشر شد. این کتاب که با نام‌ «تمدن و ناکامی‌هایش» هم شناخته می‌شود، به بررسی شکل‌گیری و تکامل تمدن با نگاهی روان‌شناسانه پرداخته است. «موسی و یکتاپرستی» در سال ۱۹۳۷ منتشر شد. این کتاب نگاهی جدید به دین می‌اندازد و آن را از منظر دیگری نگاه می‌کند؛ منظر روانشناختی. «فراسوی اصل لذت» یکی دیگر از آثار مکتوب اوست.

زیگموند فروید سال‌ها با سرطان جنگید. توده‌ای را که در سقف دهانش ایجاد شده بود، با عمل جراحی برداشت. دکترها بارها از او خواستند سیگار را کنار بگذارد. زمانی که متوجه شد ادامه‌دادن درمان، فایده ندارد، تصمیم گرفت به زندگی خود پایان دهد.

بخشی از کتاب روانشناسی خواب - رویا و تعبیر آن

«رؤیاها از نظر تحقق امیال، به سه دسته تقسیم می‌شوند: در دسته اول رؤیاهایی هستند که بدون مبدل شدن (تغییر چهره) یک تمایل سرکوب نشده‌اند. رؤیاهای کودکانه از این دسته‌اند. آنها روز به‌روز به موازات رشد کودک کمتر و کمتر می‌شوند. دسته دوم، رؤیاهایی هستند که تغییر قیافه (مبدل شده) ای از یک میل سرکوب شده را معرفی می‌کنند. اکثر رؤیاهای ما با این سبک پدید می‌آیند و به همین علت، بدون تحلیل قابل فهم نیستند. بالاخره رؤیاهایی که یک تمایل سرکوب شده را توصیف می‌کنند؛ اما آن را تغییر چهره نمی‌دهند یا بسیار کم، بدلی می‌شوند. این آخرین نوع رؤیا همیشه با یک نوع احساس غم همراه است که همیشه او را به قطع رؤیا مجبور می‌کند و به نظر می‌رسد معادل کار تغییرشکل است؛ زیرا در رؤیاهای دسته دوم به برکت همین کار است که شخص از اندوه در امان مانده، آن را کنار می‌گذارد و به خواب ادامه می‌دهد. نشان دادن اینکه علت حالت غم و اضطراب در رؤیا، چیزی جز تحریک تمایل کهنه محقق نشده و از مدت‌ها پیش سرکوب شده نیست، آسان خواهد شد.

در میان خواب‌های معقول، خواب‌هایی هستند که مضمون ناراحت کننده دارند و با این حال، در شخص خوابیده هیچ احساس اضطراب و غمی ایجاد نمی‌کنند. نمی‌توان آنها را در رده خواب‌های اضطراب‌آور گذاشت، و آنها به‌عنوان استدلال برای همه کسانی که همه معانی و ارزش‌های آشکار رؤیا را انکار می‌کنند، به‌کار گرفته می‌شوند. از نظر ما یک نمونه کافی است برای نشان دادن اینکه این رؤیاها چیزی جز تحقق پوشش داده شده امیال سرکوب شده نیستند و آشکارا به دومین دسته تعلق دارند. در آنجا همچنین خواهیم دید که با چه مهارتی کار جابه‌جایی، به تغییر چهره یک خواسته (آرزو) می‌پردازد.»