کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین

کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین نوشتهٔ محمد محمدیان است و نشر معارف آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین

بعد از ارتحال رسول خدا (ص) هیچ‌کس به اندازهٔ شخص امیرالمؤمنین (ع) در تبلیغ و ترویج حدیث غدیر و انتقال آن به نسل‌های بعدی اهتمام نورزیده و برای حفظ و تبیین آن قدم برنداشته است.

در میان ادله و براهینی که حضرت علی (ع) برای اثبات ادعای خویش مبنی بر جانشینی پیامبر (ص) و امامت مسلمانان اقامه کرده، بیشترین تأکید بر حدیث غدیر بوده است. این حدیث مکرراً و به دفعات متعدد و در فرصت‌های گوناگون مورد استناد حضرت واقع شده و آن بزرگوار در احتجاجات خود به آن تمسک کرده است.

بسیار جای تعجب است که عده‌ای ندانسته و تحقیق‌نکرده ادعا می‌کنند حضرت علی (ع) به حدیث غدیر احتجاج و استناد نکرده است و گاهی برای حل مشکل در صدد توجیه این امر برمی‌آیند و دلایلی نیز در تأیید این مطلب موهوم دست و پا می‌کنند تا به زعم خود اِشکال بزرگی را از سر راه حدیث غدیر بردارند!

در کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین سعی شده است مواردی که امیرالمؤمنین (ع) به حدیث غدیر احتجاج و در سخنان خویش به آن استناد یا به مناسبت‌هایی آن را نقل و به آن استشهاد کرده‌اند، جمع‌آوری و با ترتیب تاریخی در حد امکان تنظیم شود.

برای روشن‌شدن فضای بحث توضیحاتی درزمینهٔ احادیث ارائه شده است تا خوانندگان، فضای حاکم بر آن زمان و شرایطی را که حضرت در آن سخن گفته‌اند، به‌خوبی درک کنند و مقصود ایشان را بهتر دریابند.

خواندن کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران تاریخ اسلام پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب حدیث غدیر از زبان امیرالمومنین

«در ایام خلافت عثمان، خلیفهٔ سوم، مجلسی در مسجدالنبی (ص) مدینه برپا شد که جمع کثیری از بزرگان مهاجرین و انصار در آن حضور داشتند. بیش از دویست نفر از شخصیت‌های برجستهٔ آن روز در آن جلسه بودند؛ ازجمله حضرت علی (ع)، عبدالرحمان بن عوف، سعد بن ابی‌وقاص، طلحه، زبیر [این پنج نفر اعضای شورای خلافت بودند]، امام حسن و امام حسین (ع)، مقداد، ابوذر، هاشم بن عتبه، عبدالله فرزند عمر خلیفهٔ دوم، محمد فرزند ابوبکر خلیفهٔ اول، عبدالله فرزند جعفر شهید، عبدالله فرزند عباس عموی پیامبر، جابر بن عبدالله انصاری، ابوایوب انصاری و بسیاری از بزرگان دیگر. بدیهی است این‌چنین مجلسی با حضور آن همه شخصیت سرشناس به‌صورت اتفاقی تشکیل نمی‌شود و تا امر ضروری و مهمی پیش نیاید یا مناسبت خاصی نباشد، این همه فرد برجسته دور هم جمع نمی‌شوند؛ ولی متأسفانه در کتاب‌های تاریخی علت تشکیل مجلس مذکور نیامده و فقط اشاره شده که عثمان، خلیفهٔ وقت، از آن اطلاع نداشته است.

با این اشاره می‌توان حدس زد که آن جمع بزرگ در پی اعتراض‌های فراوانی که به عملکرد عثمان داشتند، جهت چاره‌اندیشی دور هم گرد آمده بودند و برای اظهار نظر و تعیین صلاحیت‌ها و شایستگی‌های افراد یا قبایل برای زمامداری امت مسلمان بعد از عثمان رایزنی می‌کردند؛ اما به دلیل وجود سلایق مختلف و گرایش‌های متنوع، ازجمله تعصبات قبیله‌ای و رقابت‌های موجود بین قبایل، بحث به ذکر فضایل قریش، انصار و قبایل کشیده شده و افراد هر گروهی در صدد بیان سوابق و امتیازات گروه خود برآمده و به‌نوعی برای جماعت خود سهمی در حکومت قائل شده بودند.

این مجلس از اول صبح تا هنگام ظهر ادامه داشت و محور سخنانِ نقل‌شده در آن محفل بیان افتخارات و امتیازات قبایل و تیره‌ها بود که توسط افراد شاخص هر گروهی بیان می‌شد. به دلیل ایجاد حالت رقابت بین گروه‌ها هر گروه سعی داشت با ذکر سوابق و افتخارات بیشتر برتری خود را نسبت به گروه‌های دیگر اثبات کند و گوی سبقت را در این مسابقه نصیب خود سازد.

نکتهٔ جالب توجه در این مجلس آن بود که ملاک و میزان در ذکر فضیلت‌ها و افتخارات سخنانی بود که از رسول خدا (ص) به یادگار مانده بود و مورد استناد واقع می‌شد؛ سخنانی که پیامبر اکرم (ص) در مناسبت‌های مختلف درزمینهٔ امتیازات و نقاط قوت گروه‌های مختلف بیان کرده بود تا ضمن تشویق آنان به کرامت‌های اخلاقی، از جان‌فشانی‌ها، تحمل سختی‌ها و کوشش‌های آنان نیز تشکر کرده باشد.»