کتاب روان شناسی رانندگی

کتاب روان شناسی رانندگی نوشتهٔ گراهام هول و ترجمهٔ مجتبی پردل است و نشر نو آن را منتشر کرده است. سنمان که بالا می‌رود راننده‌های بهتری می‌شویم یا بدتر؟ چرا هنگام رانندگی در رفتارهای پُرخطر زیاده‌روی می‌کنیم؟ آیا فناوری نقش انسان را در رانندگی کاملاً حذف خواهد کرد؟ روان‌شناسی رانندگی مقدمه‌ای جذاب است بر عوامل روان‌شناختیِ دخیل در زمانِ رانندگی. این کتاب با کندوکاو در نقش خصلت‌های شخصیتی و کارکردهای شناختی، مانند دقت در هنگام رانندگی، بررسی می‌کند که چرا در تصادف‌های جاده‌ای ایراد از خطای انسانی است، و چگونه می‌توان امنیت رانندگان را بهبود داد. نیز این افسانه را از اعتبار می‌اندازد که مردها از زن‌ها «راننده‌ترند»، و به این می‌پردازد که چرا برخی افراد آگاهانه در حین رانندگی از موبایل استفاده می‌کنند یا مست و نشئه پشت فرمان می‌نشینند.

در زمانه‌ای که «ماشین‌های بی‌راننده» بدل به واقعیت می‌شوند، روان‌شناسی رانندگی نشان می‌دهد که رفتارها و تصمیمات انسانی چگونه هنوز می‌توانند در جاده سرنوشت‌ساز باشند. گراهام هول دانشیار رشتهٔ روان‌شناسی در دانشگاه ساسکس بریتانیا است.

درباره کتاب روان شناسی رانندگی

آیا با افزایش سن، رانندگی‌مان بهتر می‌شود یا بدتر؟ چرا هنگام رانندگی دچار رفتارهای پرخطر می‌شویم؟ آیا فناوری به حذف نقش انسان در رانندگی منجر خواهد شد؟ حقیقت این است که رانندگی موضوعی است که بسیاری از مردم نظرات راسخی درباره‌اش دارند، اما عقاید ضرورتاً بر شواهد معقول استوار نیستند. روانشناسیْ علم است: از روش علمی برای بررسی موضوع‌هایش استفاده می‌کند. روان‌شناسان آموزش می‌بینند که چطور شواهد را تا جای ممکن به گونه‌ای عینی به دست آورند و ارزیابی کنند. «مقبولیت شهودی» در روانشناسی جایی ندارد. موضوع رانندگی مشحون از ادعاهایی است که باورپذیر به نظر می‌رسند.

روان شناسیِ رانندگی مقدمه‌ای جذاب برای شناخت عوامل روان‌شناختیِ حاکم بر افرادِ نشسته پشت فرمان است. نویسندۀ این کتاب، با بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی و عملکردهای شناختی مانند توجه در رانندگی، به این موضوع می‌پردازد که چرا مقصر اصلی در بسیاری از تصادفات جاده‌ای خطای انسانی است و چگونه می‌توانیم ایمنی راننده را بهبود بخشیم.

اگر روان‌شناسی اینقدر به رانندگی مربوط می‌شود، پس چرا آگاهی عمومی در مورد آن اینقدر کم است؟ بخشی از مشکل از اینجا نشئت می‌گیرد که عمدۀ مطالب علمی‌ای که دربارۀ رانندگی و موضوع‌های مرتبط با آن نوشته می‌شوند به دلیل زبان تخصصی و نمودارها و آمارهای پیچیدۀ به‌کاررفته در آنها برای غیرمتخصصان دستیاب نیستند.

کتاب روان شناسی رانندگی این افسانه را که مردان راننده‌های بهتری از زنان‌اند رد می‌کند و بیان می‌کند که چرا برخی از افراد در جاده‌ها از خود رفتارهای مخاطره‌آمیزی همچون استفاده از تلفن‌همراه و رانندگی در حالت مستی بروز می‌دهند. در زمانه‌ای که خودروهای بدون راننده کم‌کم دارند عینیت پیدا می‌کنند، روانشناسی رانندگی به ما نشان می‌دهد که چگونه رفتارها و تصمیمات انسانی همچنان قادرند زندگی ما را در جاده‌ها تحت تأثیر قرار دهند.

«روان‌شناسی رانندگی» از کتاب‌های مجموعهٔ «روان‌شناسیِ همه‌چیز» است. این مجموعه به بررسی عوامل روانی پنهانی می‌پردازد که ما را از امیال و نفرت‌ورزیِ ناخودآگاه به غرایز طبیعی اجتماعی سوق می‌دهند. هریک از این کتاب‌های جذاب و آموزنده و عمیق که فرد متخصصی در حوزۀ خود نگاشته است به بررسی این موضوع می‌پردازد که دانشِ مبتنی بر تحقیق چگونه با حکمت عامیانه و رایج مقایسه می‌شود، و نشان می‌دهد که روان‌شناسی چگونه می‌تواند فهم ما را به‌درستی از زندگی نوین غنی سازد. زبان سادهٔ کتاب‌ها به فهم بهتر خواننده کمک می‌کند.

دیگر کتاب‌های مجموعهٔ روان‌شناسیِ همه‌چیز از این قرار است:

روان‌شناسی رانندگی

روان‌شناسی سلبریتی

روان‌شناسی نظریه‌های توطئه

روان‌شناسی تعصب

روان‌شناسی رسانهٔ اجتماعی

روان‌شناسی هنر

روان‌شناسی تروریسم

خواندن کتاب روان شناسی رانندگی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران رشته‌های روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و فلسفه و همچنین کسانی که می‌خواهند از رانندگی خودشان پی به رمز و رازهای زیادی ببرند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب روان شناسی رانندگی

«اگر «رانندگان سالخورده» را در گوگل جستجو کنید، گلایه‌های بی‌شماری دربارهٔ خطرهایی که این رانندگان پدید می‌آورند پیدا خواهید کرد. ادعا می‌شود بینایی‌شان به گونه‌ای خطرناک ضعیف و زمان واکنششان بیش از حد طولانی است، و گفته می‌شود به خاطر ضعف توانایی‌های شناختی و بی‌صلاحیتی عمومی‌شان در رانندگی باعث تصادف‌های بسیاری می‌شوند. این تَشرها را معمولاً اشاره به موردی تقویت می‌کند که به‌شدت رسانه‌ای شده است و طی آن فردی سالخورده هنگام رانندگی کار خطرناکی انجام می‌دهد، نظیر راندن خلاف جهت در یک شاهراه. «چارهٔ» پیشنهادی این است که آزمایش بینایی و حتی معاینه‌های پزشکی برای هر راننده‌ای که بالای ۶۵ سال دارد (یا هر سنی که نویسنده آن را «پیر» می‌داند) اجباری شود.

برخی از رانندگان سالخورده هنگام رانندگی حقیقتاً مشکلاتی را تجربه می‌کنند، اما بسیاری از آنها چنین نیستند. چنانکه خواهیم دید، این کلیشه‌های منفی با شواهد علمی دربارهٔ رانندگان سالخورده به‌عنوان یک گروه کاملاً در تضادند. با این‌همه، حقیقتاً لازم است ایمنی رانندگان سالخورده ارزیابی شود، چرا که نسبتِ رانندگان سالخورده در بیشتر کشورهای پیشرفته در چند دههٔ آینده افزایش چشمگیری خواهد یافت. در بریتانیای سال ۱۹۷۵ فقط ۳۰ درصد از مردان و ۵ درصد از زنان بالای هفتاد سال گواهینامه داشتند. تا سال ۲۰۱۴، این رقم به ۸۰ درصد برای مردان و ۵۰ درصد برای زنان افزایش یافته بود. در سال ۲۰۱۶، ۴/۵ میلیون نفر هفتاد ساله یا بیشتر دارای گواهینامه بودند (ازجمله ۲۳۶ تن صدساله!). احتمال می‌رود که این رقم ظرف بیست سال آینده دو برابر بشود. چنانچه رانندگان سالخورده مشکلی داشته باشند، احتمال می‌رود که این مشکل با افزایش اعداد و ارقام بدتر شود.

برعکس، به همان اندازه اهمیت دارد که دسترسی افراد سالخورده به حمل‌ونقل شخصی تا هر زمان که ممکن است حفظ شود. برخلاف نسل‌های پیشین، سالخوردگانِ امروز با ماشین بزرگ شده‌اند و اغلب به‌شدت به آن وابسته‌اند. پژوهش‌ها حاکی از آن‌اند انزوایی اجتماعی که افراد سالخورده اغلب پس از تسلیمِ ماشین خود تجربه می‌کنند به افسردگی و کاهشِ سلامتی در آنها می‌انجامد.»