کتاب تاریخ مشروطه ایران
معرفی کتاب تاریخ مشروطه ایران
کتاب تاریخ مشروطه ایران نوشتهٔ احمد کسروی است. انتشارات پر این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر یکی از مهم‌ترین منابع در زمینهٔ تاریخ معاصر و به‌ویژه جنبش مشروطه در ایران به‌شمار می‌رود. احمد کسروی در زمان انقلاب مشروطه ۱۶ سال داشت.
درباره کتاب تاریخ مشروطه ایران
کتاب تاریخ مشروطه ایران نوشتهٔ احمد کسروی در سال ۱۳۱۹ خورشیدی منتشر شد. این کتاب را برجسته‌ترین سند نوشته‌شده دربارهٔ رویداد مشروطه و چندوچون آن دانسته‌اند. این اثر به رخدادهای میان سال‌های ۱۲۸۴ تا ۱۲۸۸ هجری شمسی (شکست استبداد صغیر و فتح تهران) پرداخته است. احمد کسروی گفته است، وقتی دید کسی به نوشتن این داستان ننشسته، تصمیم گرفت خودش آنچه را که از نزدیک دیده و شنیده ثبت کند. او در این کتاب به موضوعاتی همچون رازهای ناکامی جنبش مشروطه، قهرمانان راستین آن، پیشگیری از چسباندن این جنبش به بیگانگان، یادآوری کوشش کسانی که در آینده کنار گذاشته شدند، پیشگیری از نوشته‌شدن تاریخ میهن به دست بیگانه و سرانجام درد فراموشی ایرانیان پرداخته است.
احمد کسروی در نگارش «تاریخ مشروطهٔ ایران» از منابع گوناگونی همچون کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان» و «کتاب آبی»استفاده کرده است. بااین‌حال او از نزدیک نیز شاهد وقایع و حوادث تبریز، دومین کانون انقلاب مشروطه، بود و علاوه بر این با بعضی سران مشروطهٔ آذربایجان آشنایی و حشرونشر داشت؛ ازاین‌رو در کتاب حاضر کوشیده است تا دیده‌ها و شنیده‌های خود را به رشتهٔ تحریر درآورد و کمتر به حدس و گمان تکیه کند.
به عنوان نمونه می‌توان به ماجرای محاصرهٔ تبریز اشاره کرد که نویسنده مشاهدات خود را در جریان محاصرهٔ تبریز بیان کرده است. او با بهره‌گیری از مشاهدات خود و بقیهٔ عوامل و رهبران نهضت، از یادداشت‌های دست‌اول خصوصی، گزارش‌ها، اعلامیه‌ها و تلگراف‌های رسمی داخلی و خارجی، روزنامه‌ها و کتاب‌ها در مطالب خود بهره برده؛ که البته بیشتر در پاورقی‌ها به آن‌ها اشاره کرده است.
صاحب‌نظران گفته‌اند که از امتیازات کتاب مشهور «تاریخ مشروطه ایران» نوشتهٔ احمد کسروی، تصاویر فراوانی است که باتوجه‌به امکانات آن روزگار، از کارهای ارزنده و کم‌نظیر به‌شمار می‌رود. این نویسنده در سال ۱۳۱۹ دلایل و انگیزهٔ خود از نگارش این کتاب را در ۶ مورد بیان کرده است که می‌توانید آن را در ابتدای کتاب حاضر بخوانید.
خواندن کتاب تاریخ مشروطه ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم
خواندن این کتاب را به دوستداران مطالعه دربارهٔ تاریخ مشروطه در ایران پیشنهاد می‌کنیم.
درباره احمد کسروی
سید احمد حکم‌آبادی که بعدها نام خانوادگی کَسرَوی را برگزید ۸ مهر ۱۲۶۹ به دنیا آمد. او تاریخ‌نگار، زبان‌شناس، پژوهشگر، حقوق‌دان و اندیشمند ایرانی و استاد ملی‌گرای رشتهٔ حقوق در دانشگاه تهران و وکیل دعاوی در تهران بود. کسروی در حوزه‌های گوناگونی همچون تاریخ، زبان‌شناسی، ادبیات، علوم دینی، روزنامه‌نگاری، وکالت، قضاوت و سیاست فعالیت داشت و بنیان‌گذار جنبشی سیاسی - اجتماعی با هدف ساختن یک «هویت ایرانی سکولار» در جامعهٔ ایران و موسوم به جنبش «پاک‌دینی» بود که در دوره‌ای از حکومت پهلوی شکل گرفت. کسروی می‌کوشید با «واپس‌ماندگی فکری و علمی» مبارزه کند. او خواستار روشنگری در همهٔ ابعاد زندگانی بود و از آنچه «اوضاع زندگی، خرافه‌گرایی و آداب اجتماعی» مردم ایران می‌دانست انتقاد داشت.
آثار احمد کسروی بالغ بر ۷۰ جلد کتاب به زبان‌های فارسی و عربی است. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به ۲ کتاب «تاریخ مشروطهٔ ایران» و «تاریخ هجده‌سالهٔ آذربایجان» اشاره کرد که از مهم‌ترین آثار مربوط به تاریخ جنبش مشروطه‌خواهی ایران هستند و تا به امروز مراجع اصلی محققان دربارهٔ جنبش مشروطیت ایران بوده‌اند. کتاب «آذری یا زبان باستان آذربایجان» نیز اثر اوست.
احمد کسروی در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ و در ۵۵سالگی در اتاق بازپرسی ساختمان کاخ دادگستری تهران به‌ضرب «گلوله و ۲۷ ضربه چاقو» به‌وسیلهٔ افراد گروه «فدائیان اسلام» ترور شد.
بخش‌هایی از کتاب تاریخ مشروطه ایران
«از روزی‌که جنبش مشروطه‌خواهی در ایران آغاز گردید، محمدعلی‌میرزا که آن‌زمان ولیعهد می‌بود روی دشمنی نشان داد. زیرا از آغاز زندگانی با فرمان‌روایی خودکامانه بار آمده و همیشه مردم را زیر دست خود دیده بود، و این‌بار دشوار می‌افتاد که مردم سری افرازند، و در برابر او ایستاده سخن از کشور و کارهای آن‌رانند، و خود کسی نمی‌بود که معنی مشروطه یا سررشته داری توده را نیک بداند و از سودهای آن آگاه باشد، و به‌نام دلبستگی به‌کشور و نیرومندی آن از هوس‌های خود چشم پوشد. یک مرد کوتاه‌اندیشی بیش نمی‌بود. از سوی دیگر روسیان که در دربار ولیعهدی دست می‌داشتند رشته اندیشه و سُهش‌های این در دست آنان می‌بود، که به‌دستیاری شاپشال او را به‌هر راهی می‌گردانیدند، و چون دولت روس با جنبش توده، چه در کشور خود و چه در ایران، سخت دشمن می‌بود، از این‌رو، در این‌هنگام محمدعلی‌میرزا را به‌خود نگذارده دشمنی‌اش را با مشروطه بیشتر می‌گردانیدند. به‌ویژه پس از آن‌که پیمان ۱۹۰۷ را با انگلیس بستند و خود را دردست درازی به‌شمال ایران آزاد دانستند، که چون جنبش توده را یک سنگی در پیش پای خود می‌پنداشتند به‌برداشتن آن می‌کوشیدند.
گذشته از این‌ها محمدعلی‌میرزا به‌کیش شیعی و به‌کارهای بی‌معنای آن، از روضه خوانی، و زیارت عاشورا و شمع به‌مسجدها بردن و مانند این‌ها، دلبستگی بسیاری می‌داشت و زنش ملک در این‌باره از او کمتر نمی‌بود، و همیشه کسانی از ملایان رویه کار بدربار و اندرون راه می‌داشتند، و چون پس از چند ماهی از آغاز مشروطه، ملایان از آن‌رو گردانیدند و جدایی میانه کیش و مشروطه افتاد، این انگیزه دیگری به‌دشمنی محمدعلی‌میرزا گردید.
باری محمدعلی‌میرزا از گام نخست با مشروطه بدخواهی می‌نمود و می‌کوشید، و چه هنگامی‌که در تبریز می‌بود و چه پس از آن‌که به‌تهران آمد، هر چند زمان یک‌بار نقشه‌ای برای برانداختن مجلس می‌کشید، و چنان‌که یکایک نوشته‌ایم در هر باره آزادی‌خواهان تبریز را در برابر خود می‌دید. بازپسین نقشه او شورش استرداران و داستان میدان توپخانه بود که باز آزادی‌خواهان تبریز با یک شاهکاری از میدان بیرونش کردند. پس از آن محمدعلی‌میرزا تا دیر زمانی، به‌خاموشی گراییده با مجلس رویه‌کاری (ظاهرسازی)هایی می‌کرد، و می‌توان گفت که از برانداختن مجلس نومید گردیده دیگر نقشه‌ای را دنبال نمی‌کرد. لیکن، پیش‌آمدهایی که یکی از آن‌ها داستان بمب‌اندازی و دیگری بدزبانی‌های مساوات و دیگر روزنامه‌ها بود دوباره او را به‌تکان آورده بار دیگر به‌اندیشه برانداختن مجلس انداخت. به‌ویژه که در این هنگام روسیان پاپیش گزارده چنین کاری را خواستار می‌بودند.»
فهرست کتاب تاریخ مشروطه ایران
بخش یکم
گفتار یکم. ایرانیان چگونه بیدار شدند؟
ایران پیش از جنبش مشروطه
حاجی‌میرزا حسین‌خان سپهسالار
میرزا ملکم‌خان و سید جمال‌الدین
نامهٔ سیدجمال‌الدین به ناصرالدین‌شاه
آغاز بیداری در تودهٔ ایران
روزنامه و دبستان
امین‌الدوله و کارهای او
وام‌های ایران
رنجش مردم از بلژیکیان
برافتادن اتابک و وزیر اعظمی عین‌الدوله
دستگیری طلبه‌ها
پیمان گمرکی با روسیان و تعرفهٔ نوین
پیشرفت دبستان‌ها
فزونی روزنامه‌ها
حبل‌المتین
کتابهای طالبوف و سیاحت‌نامهٔ ابراهیم‌بیک
شعرهای وطنی
گفتار دوم. جنبش مشروطه‌خواهی چگونه پیدا شد؟
هم‌دستی دو سید
آزردگی‌نمودن بازرگانان تهران از دست بلژیکیان
آشوب کرمان
ویران‌کردن سرای بانک
چوب‌زدن علاءالدوله به‌پای بازرگانان
پیش‌آمد مسجدشاه
رفتن کوشندگان به عبدالعظیم
پذیرفتن شاه درخواست‌ها را
عدالت‌خانه
بازگشت کوچندگان به تهران
بداندیشی‌های عین‌الدوله
نشست در باغ‌شاه
نامهٔ طباطبایی بعین‌الدوله
آشوب مشهد و آوازهٔ آن
نامهٔ طباطبایی به مظفرالدین‌شاه
بیرون‌کردن رشدیه و دیگران از تهران
نامهٔ ناصرالملک به طباطبایی
کشته‌شدن سیدعبدالحمید
داستان مسجد آدینه
پراکنده‌شدن مردم از مسجد
کوچیدن علما به قم
درخواست‌های مردم از دولت
پشتیبانی محمدعلی میرزا از کوشندگان
فرمان مشروطه
کارشکنی‌های درباریان
گفتار سوم. تبریز چگونه برخاست؟
کشاکش‌های کیشی در آذربایجان
کشته‌شدن میرزا آقاخان کرمانی و یاران او
داستان نان
کشته‌شدن جعفرآقا شکاک
جنگ ارمنی و مسلمان در قفقاز
بدی‌های محمدعلی میرزای ولیعد
کوشندگان تبریز
جنبش تبریز
هنایش این جنبش در مردم تبریز
پذیرفتن شاه درخواست تبریزیان را
کارهایی که مردم می‌کردند
بازشدن دارالشوری
بیرون‌کردن میرهاشم و امام‌جمعه از تبریز
نخستین نبرد با محمدعلی میرزا
بانک ملی
نمونه سهش‌های ایرانیان
پاسخ سنجیدهٔ تبریز درباهٔ بانک ملی
رفتن محمدعلی میرزا به تهران
داده‌شدن قانون اساسی
روانه‌گردانیدن نمایندگان از آذربایجان
دلبستگی ایرانیان قفقاز به مشروطه
جنگ حیدری و نعمتی در اردبیل
گفتار چهارم. چه کشاکش‌هایی با محمدعلی میرزا برخاست؟
مرگ مظفرالدین‌شاه
تاج‌گزاری محمدعلی میرزا و بی‌پروایی او با مجلس
کوشش‌های مجلس به برانداختن نوز و پریم
شناساندن وزیران بمجلس
شورش بهمن‌ماه
درخواست‌های هفت‌گانهٔ تبریزیان
*
بخش دوم
گفتار ششم. اتابک به چه نیرنگ‌ها کوشید؟
اندیشه‌های اتابک
اندیشه‌های حاجی شیخ فضل‌الله
آغاز دودستگی میان علما
کشاکش بر سر قانون اساسی
شورش اردیبهشت‌ماه (در تبریز)
دوسخنی میان تبریز و تهران
پافشاری تبریز
دستبردهایی که علما در قانون می‌کردند
گفتار هفتم. نبرد مشروطه و مشروعه به کجا انجامید؟
هم‌دستی سه مجتهد
داستان ماکو
داستان سالارالدوله
پیشرفت یکی از خواست‌های ملایان
بیدادگری‌های پسر رحیم‌خان
درماندگی مجلس
داستان اکرام‌السلطان
بازپافشاری تبریز
آمادگی‌های جنگی تبریز
جنبش مجلس و نتیجهٔ آن
گفتار نهم. چگونه بار دیگر کشاکش آغاز یافت؟
بدخواهی‌های سعدالدوله و امیربهادر و دیگران
سست‌کاری‌های مجلس
تاختن به مجلس و آغاز آشوب
پافشاری مجلس و پایداری آن
پیوستن ملایان به اوباشان
آدم‌کشی در میدان توپخانه
یک کار بسیار به جایی که انجمن تبریز کرد
پیروزی آزادی‌خواهان و پایان آشوب
ایستادگی تبریز و بیهودگی آن
پایان کار ملایان
گرفتاری سردستگان اوباش و کیفر ایشان
نخستین خون‌ریزی در تبریز
ایستادگی‌های دوچیان
فرمانفرما در ساوجبلاغ
رخداد هشتم اسفند
گفتار دهم. جستجو از حال مردم
دگرگونی که در جنبش آزادی‌خواهی رخ داد
روزنامه‌ها
*
بخش سوم
گفتار یازدهم. چگونه مجلس به توپ بسته شد؟
بازپسین کوشش محمدعلی میرزا
بیرون رفتن محمدعلی میرزا از تهران
راه نجات
یک نافهمی دیگر از سران آزادی
راپورت‌های لیاخوف
خواستن محمدعلی میرزا هشت تن را
خروش تبریز
شورش شهرها یا نمایش‌های بیپا
بی‌پروایی مجلس در برابر این درخواست‌ها
لایحهٔ مجلس
بازپسین نشست‌های مجلس
آمادگی‌های نارسایی که در بیرون می‌رفت
یک مردانگی به‌جایی از علمای نجف
پاسخ لایحهٔ مجلس از شاه
بازپسین روزها
هفتهٔ شور و خروش در تبریز
جنبش ملایان و آغاز آشوب
دسته‌بندی ملایان و خیزش اسلامیه
ایستادگی آزادی‌خواهان و آمادگی‌های آن‌ها
سه‌شنبه دوم تیرماه
آغاز جنگ
شکست آزادی‌خواهان
مامانتوف چه دیده
چه بر سر دو سید و دیگران گذشت؟
سرگذشت میرزا جهانگیرخان و دیگران
سرگذشت‌های دیگران
پناهیدن تقی‌زاده به سفارت انگلیس
فردای آن روز
کشته‌شدن ملک و میرزا جهانگیرخان
با دیگران چه کردند؟
رنجش میانه محمدعلی میرزا و انگلیس‌ها
دنباله‌هایی که زبونی تهران توانستی داشت
در شهرهای دیگر
گفتار دوازدهم. جنگ در تبریز چگونه آغاز یافت؟
آغاز جنگ و به‌هم‌خوردن انجمن
آمدن بیوک‌خان و سختی جنگ و تاراج
رسیدن رحیم‌خان به بیرون شهر
درآمدن رحیم‌خان به شهر
پافشاری گردانهٔ ستارخان
بازشورانیدن ستارخان تبریز را
جنگ‌های سخت
تلگراف‌هایی از اسلامیه‌نشینان
گفتار سیزدهم. چه جنگ‌هایی با عین‌الدوله و سپهسالار رفت؟
رسیدن عین‌الدوله و سپه‌دار
پشتیبانی‌هایی که به تبریز می‌نمودند
یاوری‌هایی که دیگران کردند
پشتیبانی که علمای نجف نمودند
انجمن تبریز یا جانشین مجلس
کشته‌شدن شریف‌زاده
آغاز چیرگی مجاهدان
گفتار چهاردهم. چگونه مشروطه‌خواهان به شهرگشایی پرداختند؟
خوش‌ترین روزهای تبریز
پروایی که دربارهٔ بیگانگان می‌نمودند
فرستادن جعبه برای شجاع نظام
کشته‌شدن شجاع نظام و دیگران
گشاده‌شدن سلماس و مرند
آرامش و سامان در درون شهر
گشادی خوی
شب حسن دلی
داستان مراغه
رسیدن حاجی صمدخان به مراغه
جنگ‌های شیرمین و سرد رود
آمادگی‌های دو سو
مجلس شورای کبرای دولتی
تیرخوردن حاجی شیخ فضل‌الله
یک کار شگفتی از آزادی‌خواهان قفقاز
گفتار پانزدهم. چگونه تبریز بار دیگر به تنگنا افتاد؟
تبریز و خوی سلماس
آغاز جنگ با صمدخان
جنگ شانزدهم بهمن
جنگ الوار
جنگ‌های ششم اسفند
پس از آن روز
روز چهاردهم اسفند
درآمدن صمدخان به هکماوار
در شهر چه شورشی برخاست؟
گریز صمدخان
جان‌فشانی‌های امروز
دشواری بزرگی که رخ می‌نمود
کشته‌شدن سعید سلماسی
کشته‌شدن اسماعیل‌خان
جنگ بزرگ ساری‌داغ
جنگ آناخواتون
آمادگی برای واپسین جنگ
مستر باسکرویل
جنگ عام غازان با واپسین جنگ
دامنهٔ جنگ
میانجی‌گیری نمایندگان روس و انگلیس
سر فرودآوردن محمدعلی میرزا به مشروطه
حجم
۵۸٫۵ مگابایت
تعداد صفحه‌ها
۸۰۰ صفحه
حجم
۵۸٫۵ مگابایت
تعداد صفحه‌ها
۸۰۰ صفحه
نظرات کاربران
کار سترگ کسروی در تاریخ مشروطه آنجاست که لااقل بحث پیرامون طرفداری از مشروطه و دیدگاههای موافق با آن با استناد به اسناد تاریخی زمان خود را بست، از ابتدای نهضت و امضای حکم توسط مظفرالدین شاه، تا پایان محاصره
از طاقچه عزیز خواهش میکنم امکانی رو فراهم کنند. تا بتونیم به کتابهای خریداری شده ارجاع بدیم.از نظر صفحه متظورم هست چون در غیر این صورت باز باید به کتاب چاپی مراجعه کنیم ممنون۰
نسخه این انتشارات سانسور داره؟
بسیار عالی. علاقه مندان به تاریخ ایران و مشروطیت و آزادی خواهی حتما بخوانند
درود بر شما اگر یه تمهیدی اتخاذ کنین که لازم نباشه از همون اول برگ بزنیم تا به صفحه مورد نظر برسیم و مستقیما وارد می شدیم بهتر بود ممنون از زحمات شما
چرا پرش داره ؟ مرتب بر میگرده صفحه اول لطفا رسیدگی کنید
کتاب خوبیه. ولی غلطهای تایپی زیادی داره.
سلام، خسته نباشید، بنده مبلغ این کتاب را پرداخت کردم متاسفانه دریافت نکردم، محبت کنیدپیگیری نمایید
خوب بود. اطلاعاتم رو در مورد جنبش مشروطه بالا برد. آخرش به نظرم ناقص تموم شد. در باره ء فتح تهران و پناهنده شدن محمدعلی شاه به سفارت روس و جریانات بعد آن مطلبی ننوشته بود.
برای آشنایی با تاریخ ایران در قرن گذشته خواندن کتاب مفید و بلکه لازم است. گرچه در برخی جاها بسیار به حاشیه رفته است ولی کتاب را بخوانید