کتاب معرفت شناسی تحقیق کیفی

کتاب معرفت شناسی تحقیق کیفی نوشتهٔ سلین - ماری پاسکال و ترجمهٔ اسفندیار غفاری نسب و ویراستهٔ مهدی گازر است و انتشارات مهراندیش آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب معرفت شناسی تحقیق کیفی

نقشه‌نگاریِ معرفت بیانگر این است که امکان تولید معرفت دموکراتیک مستلزم تحلیل‌هایی است که بتوانند از دیدگاه‌های روش‌شناختی، نظری و رشته‌ایِ محدود فراتر بروند. از این جهت، نقشه‌نگاری‌ها به پژوهشگران در به چالش کشیدن مرزهای سنتیِ میان نظریه و روش در علوم اجتماعی کمک می‌کنند.

در اواخر قرن بیستم، استعارهٔ نقشه‌نگاری به جایگاهی برای نقد پساساختارگرا بر معرفت‌شناسی کلاسیک و مدرن تبدیل شد. استعارهٔ نقشه‌نگاری‌های معرفت به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه علوم اجتماعی، اَشکال مختلف معرفت را به‌صورتی حقیقی درمی‌آورد و بدین‌سان، هم نحوهٔ تولید معرفت و هم معنای علم را به چالش می‌کشد. نقشه‌نگاری معرفت با ایجاد تمایز میان روش‌شناسی (چارچوب‌های منطقی تحقیق) و روش (فنون گردآوری داده‌ها) و نیز نقدِ تحقیقِ مبتنی بر روش آغاز می‌شود.

شایان ذکر است که کتاب «معرفت‌شناسیِ تحقیقِ کیفی» در سال ۲۰۱۲، موفق به دریافت جایزهٔ کتاب ممتاز از کنگرهٔ پژوهش کیفی؛ به‌سوی قلمروهای نوین شده است.

خواندن کتاب معرفت شناسی تحقیق کیفی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دانشجویان و پژوهشگران رشتهٔ جامعه‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره سلین - ماری پاسکال

پروفسور سلین‌ماری پاسکال (زادهٔ ۱۹۵۶)، استاد جامعه‌شناسیِ دانشگاه اَمریکن، واشینگتن، است که عمدهٔ تحقیقاتش به حوزهٔ فرهنگ، معرفت و قدرت مربوط می‌شود. دکتر پاسکال در همین زمینه چندین کتاب دیگر هم منتشر کرده است که هریک جوایزی را به خود اختصاص داده‌اند. جدیدترین کتاب وی، زندگی در حاشیه، به زندگی در جوامع سخت اوکلند، کالیفرنیا، مربوط می‌شود.

بخشی از کتاب معرفت شناسی تحقیق کیفی

«آثار ماکس وبر، به‌ویژه در میان دانشمندان اجتماعی اولیه، نفوذ زیادی داشت. او می‌خواست که از کاربرد مدل علوم فیزیکی در علوم اجتماعی پرهیز کند. وی استدلال می‌کرد که کوشش برای تقلیل یافته‌های تجربی به قوانین اجتماعی بی‌معنی است. از دیدگاه وبر قوانین فقط کمک‌های مفهومی برای فهم واقعیت هستند؛ به این معنا که قوانین اجتماعی نمی‌توانند شکل‌دهندهٔ فهم واقعیت باشند. وبر (۱۹۷۸) استدلال می‌کرد که معرفت نسبت به فرایندهای فرهنگی فقط با فهم معانی امکان‌پذیر است که واقعیت خاص و مشترکی درموردشان وجود داشته باشند. او از اصطلاح (آلمانی) "تفهم" برای مشخص کردن سطح عمیق فهمی استفاده می‌کرد که برای بازآفرینی تفسیری (و نه صرفاً پیروی از) فرایندهای فرهنگی لازم و ضروری است. این دو جنبه از کار وبر بر کوشش‌های اولیهٔ محققان اجتماعی برای بررسی تعامل اجتماعی مؤثر بود.

افزون بر وبر، مکتب آمریکایی پراگماتیسم نیز تأثیر عمیقی بر توسعهٔ تعامل نمادین داشت. آثار پراگماتیست‌های آمریکایی که تحت تأثیر داروین قرار داشتند، به‌شدت با دیدگاه دکارت مخالف بودند. پراگماتیست‌ها معتقد بودند که واقعیت یک امر حاضر و آماده نیست که در انتظار کشف شدن باشد، بلکه کسب معرفت' فرایند فعالی از برآوردن نیازهای زندگی است و ازاین‌رو همواره در حال ساخته شدن است (بِئرت، ۱۲۹:۲۰۰۵).

از این دیدگاه فلسفی، تعامل نمادین با این اصل شروع شد که فرد و جامعه دارای وابستگی متقابل‌اند و از یکدیگر جدایی‌ناپذیرند، یعنی هر دو از طریق معانی مشترک ساخته می‌شوند. تعامل نمادین به‌عنوان کوششی برای فهم زندگی اجتماعی ظهور کرد. این فهم از طریق شیوه‌هایی به‌غیر از تحقیقات آزمایشگاهی و مفاهیم محرک  پاسخِ مربوط به رفتارگرایی نمود یافت. بنابراین هدفِ تحقیق اجتماعی را از مطالعهٔ عینی یک واقعیت تجربی به درک و فهم عمیق عملکردهای نمادینی تغییر داد که یک واقعیت مشترک را امکان‌پذیر می‌سازد.

این فصل با بیان برخی از پیوندهای کلیدی میان فلسفهٔ پراگماتیستی و نقش چارلز هورتون کولی، جورج هربرت مِید و هربرت بلومِر در تحقیق اجتماعی آغاز می‌شود. سپس نگاه کوتاهی به چشم‌اندازهای متفاوتی می‌اندازد که امروزه در زمینهٔ تعامل نمادین وجود دارد؛ و به بیان یک خلاصهٔ کلی از این چارچوب می‌پردازد و بر این اساس، تحلیل داده‌ها و تحلیل‌های مبتنی بر تعامل نمادین را به بحث می‌گذارد و سپس به نتیجه‌گیری دربارهٔ پیامدهایی می‌پردازد که این رویکرد برای تحقیقات اجتماعی و عدالت اجتماعی دارد.»