کتاب بازتوانی قلبی

کتاب بازتوانی قلبی با عنوان اصلی Rehabilitation: a workbook for use with group programmers نوشتهٔ جولیان باث، گیل بوهین، کریستین جونز و ایو اسکارل و ترجمهٔ علی‌اکبر نجاتی صفا و مهدی نعلینی است. انتشارات ارجمند این کتاب را به چاپ رسانده است. این اثر راهنمایی کاربردی برای اجرای برنامهٔ بازتوانی قلبی چندرشته‌ای در قالب یک دورهٔ هفت‌هفته‌ای است. ساختار کتاب بر اساس تجربیات مرکز بازتوانی قلبی گلوسسترشایر در بریتانیا شکل گرفته و به تفصیل جزئیات جلسات آموزشی و ورزشی بازتوانی را با هدف بازگشت بیماران قلبی به زندگی روزمره توضیح می‌دهد. این کتاب توسط جمعی از متخصصان روان‌شناسی، پرستاری، فیزیوتراپی و سلامت تدوین شده و رویکرد آن بر همکاری میان رشته‌های مختلف سلامت تأکید دارد. این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بازتوانی قلبی

کتاب حاضر در دستهٔ مراقبت‌های ثانویه از بیماران قلبی قرار می‌گیرد و به‌ویژه برای بیمارانی با بیماری‌های کرونری قلبی طراحی شده است. ساختار این اثر بر مبنای تجربیات عملی از اجرای برنامه در یک مرکز درمانی مشخص (گلوسسترشایر) بنا شده و به همین دلیل جزئیات اجرایی، چالش‌ها، تجهیزات و جلسات به‌طور کامل در آن شرح داده شده است. این کتاب بخشی از تلاش‌های علمی و درمانی در بریتانیا برای پاسخ به الزامات برنامهٔ ملی خدمات سلامت (NHS) در خصوص بازتوانی قلبی است که در حدود سال ۲۰۰۰ آغاز شده بود. اگرچه کتاب به یک مدل خاص می‌پردازد، نویسندگان تأکید دارند که ساختار کلی و آموزه‌های کتاب قابلیت تعمیم به سایر مراکز و موقعیت‌ها را نیز دارد.

خلاصه کتاب بازتوانی قلبی

کتاب از ۱۱ فصل و چندین ضمیمه تشکیل شده که در قالب یک برنامهٔ هفت‌هفته‌ای برای بیماران قلبی تدوین شده‌اند. فصل‌های ابتدایی به مباحث نظری، روان‌شناختی، اجتماعی و فیزیولوژیکی بازتوانی می‌پردازند، و فصل‌های میانی و انتهایی به شرح گام‌به‌گام جلسات هفتگی اختصاص دارند. در ادامه، مروری بر محتوای کلی هر فصل ارائه می‌شود:

فصل ۱: بازتوانی قلبی چندرشته‌ای، اهمیت همکاری تیم‌های درمانی و معرفی نقش‌های تخصصی مختلف

فصل ۲: معرفی نمونهٔ اجرایی برنامه در گلوسسترشایر

فصل ۳: برنامهٔ ورزشی در بازتوانی قلبی، نحوهٔ تدوین، اجرا و نظارت

فصل ۴: نکات لازم برای آماده‌سازی اولین جلسه

فصل ۵ تا ۱۱: مرور هفته‌به‌هفته برنامه بازتوانی، از جنبه‌های روان‌شناختی و ورزشی گرفته تا رژیم غذایی، استرس، داروها و آیندهٔ درمان

ضمیمه‌ها: شامل منابع، یادداشت‌ها و مطالب کمکی دیگر برای تیم درمانی

هر هفته از برنامه، به ترکیبی از آموزش نظری، تمرینات عملی و اهداف رفتاری اختصاص دارد و محورهایی مانند فعالیت فیزیکی، مدیریت استرس، تغذیه، پیگیری علائم و مشارکت فعال بیمار در روند درمان را دربرمی‌گیرد.

چرا باید کتاب بازتوانی قلبی را بخوانیم؟

این کتاب نخستین هدف خود را ایجاد راهنمایی عملی برای درمانگران حوزه سلامت می‌داند. در فضایی که بسیاری از مراکز درمانی منابع لازم برای طراحی برنامهٔ بازتوانی را در اختیار ندارند، این کتاب به عنوان دست‌نامه‌ای جامع می‌تواند مبنای طراحی، اجرا و ارزیابی چنین برنامه‌هایی قرار گیرد. زبان ساده و ساختار مشخص جلسات موجب شده که برای سطوح مختلف درمانگران، از متخصصان تا دانشجویان، قابل استفاده باشد.

کتاب بازتوانی قلبی را به چه کسانی پیشنهاد می‌دهیم؟

این کتاب را به دانشجویان و متخصصان روان‌شناسی سلامت، پرستاری، فیزیوتراپی، پزشکی، کاردرمانی و متخصصان علوم ورزشی پیشنهاد می‌کنیم. همچنین برای اعضای تیم‌های توانبخشی در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها و نیز مسئولان طراحی برنامه‌های مداخلات سلامت در بخش دولتی و خصوصی می‌تواند مفید باشد.

فهرست کتاب بازتوانی قلبی

۱. بازتوانی قلبی چندرشته‌ای

۲. برنامه بازتوانی قلبی در گلوسسترشایر

۳. برنامه ورزشی

۴. آماده‌سازی برای اولین جلسه

۵. بیماری کرونری قلب، جنبه‌های روان‌شناختی و ورزش

۶. ورزش‌های هوازی و استرس

۷. گرم کردن، سرد کردن، درد قلبی و فشار خون

۸. فعالیت‌های ممنوعه، تغییر سبک زندگی و کلسترول

۹. کفایت ورزش، رژیم غذایی و بیماری قلبی

۱۰. سودمندی‌های ورزش منظم

۱۱. آمادگی جسمانی، داروهای قلبی و آینده

ضمیمه‌ها، منابع، یادداشت‌ها

بخشی از کتاب بازتوانی قلبی

«آیا بازتوانی قلبی اثری دارد؟

متاآنالیزهای اثربخشی برنامه‌های بازتوانی قلبی در اواخر دهه ۱۹۸۰ نشان دادند که بازتوانی قلبی با کاهش مرگ قلبی و نیز مرگ به همه دلایل همراه است (اوکانر۳۴ و همکاران، ۱۹۸۹؛ الدریج و همکاران، ۱۹۸۸). یک دهه بعد، گزارشی دانشگاهی از مرکز بازنگری و انتشارات علمی مرکز ملی خدمات بهداشتی یورک چنین بیان کرد که بازتوانی قلبی می‌تواند "بهبودی را ارتقاء بخشد، بیماران را در دستیابی و حفظ بهتر سلامتی توانمند سازد و خطر مرگ را در بیماران قلبی کاهش دهد". هنگامی که اثر بازتوانی قلبی در دهه ۱۹۹۰ به اثبات رسید، تعداد برنامه‌های بازتوانی در کشور چند برابر شد و اهمیت افزایش مشارکت در آنها به یک اولویت تبدیل گردید. یک کارآزمایی تصادفی با گروه شاهد توسط ویر و همکاران (۲۰۰۱) در گلوسسترشایر نشان داد که مداخله‌های ساده، مقرون به صرفه و مبتنی بر تئوری (در این مورد یک دعوت نامه بر مبنای مدل تغییر رفتار بهداشتی: نظریه رفتار برنامه ریزی شده) می‌توانند با افزایش مشارکت در بازتوانی قلبی، بیماران بیشتری را برای بهره برداری از این برنامه‌ها توانمند سازند. با این وجود آمارهای بریتانیا در همین زمان نشان می‌دهند که تنها حدود ۲۳% از کل بیماران سکته قلبی در برنامه‌های بازتوانی قلبی وارد می‌شوند و این مقدار در بیماران که جراحی پیوند سرخرگ‌های کرونر کرده‌اند کمی بیشتر است "میزان مشارکت بین ۳۳% و ۵۶%" (به تل و همکاران، ۲۰۰۱). مشارکت در برنامه‌های بازتوانی قلبی نیز مشکلاتی را در پی داشت به طوری که تنها یک سوم بیماران، شرکت در برنامه‌های ورزشی را شش ماه پس از جلسات گروهی خود ادامه می‌دادند (دالی و همکاران، ۲۰۰۲). یافته‌های ثابتی که در پژوهش‌های مختلف به عنوان موانع شرکت در بازتوانی قلبی به دست آمده‌اند شامل عدم ارجاع از سوی پزشک، جنس مؤنث، سن بالاتر، سطح سواد پایین‌تر، داشتن ظرفیت کارکردی پایین و انجام آنژیوپلاستی در مقایسه با پیوند سرخرگ‌های کرونر بوده است (دالی و همکاران، ۲۰۰۲؛ ترنر و همکاران، ۲۰۰۲).»