کتاب مبانی درست نویسی

کتاب مبانی درست نویسی نوشتهٔ ناصر نیکوبخت است. نشر چشمه این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر از زبان فارسی معیار سخن گفته است.

درباره کتاب مبانی درست نویسی

کتاب مبانی درست نویسی (زبان فارسی معیار) برای کسانی نوشته شده است که به کتابت درست پارسی اهمیت می‌دهند. این کتاب به خوانندگان می‌آموزد که چگونه از اشتباهات رایج در نوشتن خودداری کرده و نوشته‌های خود را اصولی و حرفه‌ای‌تر کنند. شیوهٔ املای فارسی از ابتدای کتابت خط فارسی با حروف الفبای کنونی تا امروز، تابع الگویی معیار نبوده است و دبیران، کاتبان و نسخه‌پردازان بر اساس قواعد و اصول تعریف‌شدهٔ خاصی به کتابت نپرداخته‌اند. شاید حساسیت جامعهٔ امروز در الزام به یک شیوهٔ خاص وجود نداشته است و یا حداقل گزارش نشده است. طبیعت خط فارسی و قواعد حاکم بر نوشتار آن، اتفاق‌نظر بر شیوهٔ نوشتاری واحد را تقریباً محال و غیرممکن کرده است.

کتاب حاضر به قلم ناصر نیکوبخت در ۳ فصل تنظیم شده است. فصل اول به کلیات و تعاریفی دربارهٔ ویرایش، زبان معیار و جامعهٔ زبانی فارسی اختصاص یافته است. در این فصل کوشش شده به‌اختصار و ایجاز، به ضرورت امر درست‌نویسی و ویرایش اشاره شود. فصل دوم به اصلی‌ترین مبحث کتاب، یعنی درست‌نویسی زبان فارسی معیار اشاره دارد. در این فصل کوشش شده به پرکاربردترین غلط‌های رایج در زبان فارسی معیار پرداخته شود. غلط‌های رایج در زبان فارسی در سطح کلمه و جمله و گاه تلفظ غلط پاره‌ای کلمات دخیل در فارسی که اغلب به ابهام معنایی می‌انجامد، از موضوعات این فصل است. فصل سوم در بر دارندهٔ شیوهٔ املای کلمات فارسی است. در این فصل ملاک نویسنده تا حد بسیاری به روش کتاب «شیوهٔ خط فارسی» مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی نزدیک است؛ البته باتوجه‌به صبغهٔ آموزشی این کتاب، با تفصیل و ذکر استدلال، به مهم‌ترین دستورالعمل‌های املای فارسی اشاره شده است.

ناصر نیکوبخت پس از سال‌ها تدریس و پژوهش در امر نگارش و ویرایش زبان فارسی و بررسی کتاب‌ها و مقالات متعدد مؤلفان و متخصصان این فن و نیز آشنایی با وجوه اشتراک و تمایز فراوان اظهارنظر صاحب‌نظران، بر این باور است که این کتاب نیز از لغزش‌ها و کاستی‌ها مبرا نیست.

خواندن کتاب مبانی درست نویسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران زبان و ادبیات پارسی و همهٔ نویسنده‌ها پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مبانی درست نویسی

«درباره زبان و نگارش فارسی تا کنون کتابها و مقالات فراوانی چاپ و منتشر شده است. تعدد و تنوع این همه کتاب و مقاله، بیانگر این نکته است که در نگارش زبان فارسی مشکلاتی وجود دارد. کتاب حاضر با عنوان «مبانی درست نویسی زبان فارسی معیار» قدمی کوچک در زمینه تذکر و رفع پاره‌ای از همین مشکلات است. در این کتاب کوشیده‌ایم بر اساس مبانی و اصول دستور زبان فارسی، پاره‌ای غلطهای مصطلح، مشهور و رایج در متون علمی فارسی را متذکر شویم. شواهد مثال غلطهای زبان فارسی، برگرفته از کتابها و مقالات علمی و پژوهشی است و از شواهد خودساخته کمتر استفاده شده است. تذکر این نکته لازم است، آنچه تحت عنوان «غلط» در سطح کلمه و جمله یاد شده، به دلیل کثرت کاربرد پاره‌ای از آنها در زبان گفتار و نوشتار امروز، و حتی در متون علمی، غلط بودن آنها باور نکردنی و دور از ذهن است؛ اما چون اصلی‌ترین دلیل معیار بودن هر زبان، تبعیت از ساختار حاکم بر همان زبان (دستور زبان) است، و هر گونه تخطی از قواعد دستوری در ساختمان کلمه، عبارت و جمله، خلاف معیار و هنجارهای زبان تلقی می‌شود، ما از خلاف معیارها، تحت عنوان «غلط» یاد کرده‌ایم.»