دانلود و خرید کتاب ایران، بر لبه تیغ محمد فاضلی
تصویر جلد کتاب ایران، بر لبه تیغ

کتاب ایران، بر لبه تیغ

نویسنده:محمد فاضلی
امتیاز:
۳.۵از ۳۹ رأیخواندن نظرات

معرفی کتاب ایران، بر لبه تیغ

کتاب «ایران بر لبه تیغ» (گفتارهایی جامعه‌شناختی، ذیل حوزه دولت پژوهی)، نوشتهٔ محمد فاضلی است. انباشتی از مطالعه و تجربهٔ ۱۵ساله یک «جامعه‌شناس - بوروکرات» که قابلیت‌های حکمرانی در ایران را نشانه گرفته است.

درباره کتاب ایران، بر لبه تیغ

این مجموعه همچنین به‌نوعی از شبگردی‌های فکری شخص نویسنده حکایت می‌کند و نحوۀ مواجهۀ او را با رخدادهای جاری جامعه‌اش به گزارش در می‌آورد. من نسبت به این رویدادها از منظری عمدتاً جامعه‌شناسانه واکنش نشان داده‌ام. به نظرم پیر بوردیو، جامعه‌شناس فرانسوی، وقتی می‌گوید، «جامعه‌شناسی یک ورزش رزمی است» می‌خواهد به چنین شیوه‌ای از عمل دعوت کند. به‌این‌علت است که در تمامی مقالات این کتاب رویکردی جامعه‌شناختی و درعین‌حال فعال و مشارکت‌جو در قبال وقایع، در صورت لزوم انتقادی نسبت به قدرت سیاسی، هشداردهنده در مورد روندهای نادرست، و درعین‌حال مشفقانه و امیدوار به پیشبرد اصلاحات از مسیرهای کم‌هزینه، مسالمت‌آمیز و خشونت پرهیز به چشم می‌خورد. این‌گونه اندیشیدن و نوشتن ناشی از نگاهی است که به اندیشه‌ورزی، جامعه‌شناسی، روشنفکری و نسبت آن باقدرت سیاسی دارم.

مقالات مجلدی که پیش روی شما است در بازۀ زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۹ به رشتۀ تحریر درآمده‌اند. بخشی از این دوران هم‌زمان بود با همکاری من در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری (شهریور ۱۳۹۲ تا آبان ۱۳۹۶) و خدمتم به‌عنوان مشاور وزیر و رئیس مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی وزارت نیرو (آبان ۱۳۹۶ تا به امروز). جامعه‌شناس چگونه می‌تواند دست به انتقاد بزند و تخصصش را چونان ورزشی رزمی بداند، و درعین‌حال راتبه‌گیر دیوان یا فن‌سالاری شاغل در دولت باشد؟ در نگاه سنتی چپ‌گرایان نسبت به دولت ایران، جمعِ میان این دو متناقض به نظر می‌آید، و برای کسی که مرتکب آن شود انگ‌هایی چون جامعه‌شناس دولتی و روشنفکر حکومتی به همراه دارد. امیدوارم کل این کتاب، دلایلم را برای ترکیب اندیشه‌ورزی جامعه‌شناسانه و حضور در دولت تبیین کند، نه بدان خاطر که صرفاً منش خود را توجیه کنم، بلکه می‌خواهم دیگران را نیز نسبت به‌درستی این شیوه متقاعد سازم.

خواندن کتاب ایران، بر لبه تیغ را به چه کسی پیشنهاد می کنیم؟

افراد علاقه‌مند به جامعه‌شناسی و نگاه‌های سیاسی به کشور ایران می‌توانند این کتاب را مطالعه کنند.

درباره محمد فاضلی

محمد فاضلی در سال ۱۳۵۳ متولد شده است. او جامعه‌شناس ایرانی و استادیار سابق دانشگاه شهیدبهشتی است. وی همچنین مشاور وزیر نیرو و رئیس سابق مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی و معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک و مدیر شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ بود.

پژوهش‌های او عمدتاً دربارۀ جامعه‌شناسی علم، جامعه‌شناسی شهری و جامعه‌شناسی سیاسی است. او در مقالات و سخنرانی‌های مختلف به نقد سیاست‌ها در حوزه آموزش‌عالی، محیط‌زیست، حقوق شهروندی و توسعه پرداخته‌است.. فاضلی نوشته‌های خود را در وبلاگی با نام «دغدغه ایران» منتشر می‌کند و یک کانال تلگرامی هم با همین نام دارد. او در آبان ۱۳۹۵ در برنامه زاویه، تأکید بر مقاله به‌عنوان شاخص اصلی تولید علم را اشتباه دانست. حمیدرضا عریضی به سخنان او در این برنامه واکنش نشان داد.

در پی حادثه پلاسکو، فاضلی خواستار تهیه گزارش ملی پلاسکو شد و یکی از اعضای هیئت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو بود.

بخش‌هایی از کتاب ایران، بر لبه تیغ

«بخش اول را می‌توان پاسخ به چند سؤال دانست: ایران چگونه جامعه‌ای است؟ چه مسائلی پیش روی این جامعه قرار دارد؟ اصلاح‌جویی در چنین محیطی به چه معناست؟ و ایرانیان چگونه مردمانی هستند؟ در پاسخ به این پرسش‌ها می‌توان رویکردهای مختلفی در پیش گرفت. من در نه گفتار این بخش استدلال می‌کنم که در کشور ما مشکلات مختلف همایند هستند، وضعیتی که از آن به «همایندی بحران‌ها» تعبیر کرده‌ام، یعنی چندین معضل در عرصه‌های مختلف و عمدتاً با ریشه‌ای واحد که همانا نقایص حکمرانی است، به‌تدریج پدیدآمده و انباشته شده‌اند، مسائلی که علی‌رغم تعلق به عرصه‌های گوناگون - از سیاست خارجی و اقتصادی گرفته تا بحران‌های محیط‌زیستی - در زمانۀ ما یکباره به صورتی همگرا ظهور کرده‌اند. هم‌گرایی این مسائل ناشی از خصیصه‌ای است که کتاب را با شرح آن آغاز می‌کنم: جامعۀ مسائل حل‌نشده؛ جامعه‌ای که در آن مشکلات به نحوی رضایت‌بخش موضوع رسیدگی یا تعدیل قرار نمی‌گیرند و هر دردی بر دردهای دیگربار می‌شود و چونان شبحی در فضای اجتماعی باقی می‌ماند، به صورتی که حافظۀ جمعی آن را به‌مثابه زخمی روباز همواره به یاد می‌آورد، بدون آنکه التیام دهد.

مسائل جامعۀ ایرانی «بدخیم» شده‌اند. این مناسب‌ترین تعبیری است که در سالیان گذشته برای توصیف مشکلات پرشمار پیش روی جامعه، بالاخص در عرصه‌های توسعۀ اقتصادی و سیاسی یافته‌ام. در نوشتار «اصلاح‌جوئی: تعدیل مسئله‌های بدخیم» مفصلاً به شرح معنای بدخیمی برای مسائل جامعه و حکومت در ایران پرداخته‌ام. به اعتقاد من ناامیدی، ناآرامی و نوستالژی (برای دهۀ شصت یا دوران پیش از آن) نشانه‌ای از تقلای توأم با سرخوردگی از حل مسائل یا تعدیل آن‌ها در سطحی رضایت‌بخش است. استدلال خواهم کرد که این وضعیت، تصمیم‌هایی سخت پیش روی حکمرانی و مردم قرار داده است که هر چه بیشتر در اتخاذشان تأخیر شود اکثریتی بزرگ‌تر از شهروندان را به نااُمیدان ناآرام بدل خواهد کرد؛ و اگر مشکلات تعدیل نشوند و همین وضع ادامه یابد، سرنوشتمان «فرسایش تمدنی» است.»

کاربر ۲۸۴۹۱۸۰
۱۴۰۰/۱۱/۰۴

صد در صد که کتابهای دکتر فاضلی عالی هستند. بسیار مشتاقم این کتاب را که مخصوص همین دوران هم هست بخونم اما قیمت برای نسخه دیجیتال که فقط دسترسی شخصی داریم خیلی زیاده. اصلاً معقول نیست. ترجیح میدم کتاب رو

- بیشتر
ali76sri
۱۴۰۰/۱۱/۰۴

دوست دارم کتابو بخونم ولی قیمت خیلی بالاست نسخه چاپی کتاب همین قیمتو داره لطفا بررسی بشه ممنون

کاربر 2718355
۱۴۰۰/۱۱/۲۰

چرا در طرح بی نهایت قرار داده نشده؟قیمتش خیلی بالاست.یکی نیست جواب بده؟

مهران نادر
۱۴۰۰/۱۱/۱۳

قیمت کتاب برای نسخه دیجیتال بالاست لطفاً لطفاً بررسی نمایید.تشکر

کمال طباطبایی
۱۴۰۱/۰۱/۱۰

لطفا به صورت صوتی هم این کتاب آماده شود خیلی عالی است.

Toobakiani
۱۴۰۱/۰۶/۱۴

مهم و فوری‼️ ایران بر لبه تیغ است... این تیتر شایعه جنجالی «گروه خاص» نیست، واقعیتی است که اگر هم کتمانش کنید وجود دارد. ایران بر لبه تیغ یعنی محیط زیست ویران و ذخایر آبی رو به اتمام، بلکه هم تمام شده. ایران بر

- بیشتر
کاربر ۴۵۵۵۸۴۰
۱۴۰۱/۰۳/۰۸

چرا اینقدر گرون؟

SHOKoOoH
۱۴۰۱/۰۷/۰۵

بسیار مشتاقم کتاب دکتر فاضلی رو بخونم ولی برای نسخه دیجیتال واقعا گرونه!

کاربر ۳۹۹۰۰۰۴
۱۴۰۱/۰۷/۰۶

قیمت کتاب برای دیجیتال خیلی گرونه

کاربر 2807237
۱۴۰۱/۰۸/۰۳

حالا چرا اینقد گرون؟ :|

جامعهٔ ایرانی را می‌توان «جامعهٔ مسائل حل‌نشده» خواند
aryan
حکومتی که قدرت زیرساختی داشته باشد به تأمین خدمات لازم برای حفظ نظم، کسب رضایت، مشروعیت و مقدمات پیشرفت اقتصادی در سراسر قلمرو خود می‌پردازد، اما حکومتِ فاقد قدرت زیرساختی، به صورتی فزاینده به خشونت و اعمال قدرت استبدادی متمرکز نیاز دارد.
aryan
۷- حاکمیتی دموکراتیک است که در آن نظامیان تحت کنترل غیرنظامیان باشند و کاری فراتر از دستورات منتخبان اکثریت انجام ندهند.
کاربر ۴۰۵۱۹۱۳
حکومت‌ها به میزانی که قدرت زیرساختی‌شان (قدرت مذاکره با جامعه، تصمیم‌گیری با کمک جامعه و اعمال تصمیم از طریق نظام اداری منسجم) کمتر است نیاز بیشتری به اعمال قدرت جبارانه علیه جامعه دارند و همین امر منشأ تنش، بی‌ثباتی سیاسی و زوال اجتماعی-اقتصادی خواهد شد. تمامی حکومت‌ها ترکیبی از هر دو قدرت را اعمال می‌کنند، اما دولت کارآمد و مؤثر عمدتاً بر قدرت زیرساختی مبتنی است، قدرتی منتهی به توسعه، رضایت اجتماعی و مشروعیت.
aryan
در یک ساختار معیوب دست بر هر کجا بگذاری به قول معرف داد یک عده در می‌آید چون در آن بخش مشخص منافعی هست که همه را به هم وصل می‌کند. شما نمی‌توانید برای مبارزه بافساد، ساده‌لوحانه و مثل جریان به اصطلاح عدالت‌خواه عمل کنید چون سرنخ را که بالا بکشید کل کلاف بال می‌آید و عدالت‌خواهی شما هم همین‌جا تموم می‌شود.
blogofski
۷- حاکمیتی دموکراتیک است که در آن نظامیان تحت کنترل غیرنظامیان باشند و کاری فراتر از دستورات منتخبان اکثریت انجام ندهند.
کاربر ۴۰۵۱۹۱۳
جامعهٔ تحریک‌پذیر، بی‌اعتماد، زودباور نسبت به کاستی‌ها و دیرباور نسبت به نقاط مثبت، عصبانی و ناآرام است. کدام عوامل می‌توانند این وضعیت را تبیین کنند؟
صالح عارف زاده
«یک قدم پیشرفت که واقعاً محقق شود بر آرزوهای درازی که جامهٔ عمل نمی‌پوشند برتری دارد.»
aryan
حکومت ماشینی است که باید ظرفیت حرکت مؤثر را داشته باشد و هم‌زمان پاسخ‌گو نیز به شمار رود. دولتِ توانمندِ غیرپاسخ‌گو مثل حکومت هیتلر می‌شود، و حکومت ضعیف دیر یا زود چنان فرو می‌پاشد که نمی‌تواند حداقل‌های نظم را هم برقرار کند، چه رسد به این‌که پاسخ‌گو باشد. دموکراسی در میان‌مدت و درازمدت فقط در جوامعی با دولت‌های توانمند دوام می‌آورد.
aryan
۱- مجلس فاقد استقلال برای در دستورکار قرار دادن اصلاحات قانونی مناسب یا اعمال نظارت‌های ضروی است. ۲- اغلب نمایندگان مجلس، منافع شخصی خود را دنبال می‌کنند. ۳- مجلس فاقد طرح و برنامه‌ای مشخص برای اصلاحات سیاست‌گذارانه است. ۴- ارجحیت محلی‌گرایی بر منافع ملی در کردار نمایندگان و آراءشان غلبه یافته است. ۵- دانش و سیاست‌پژوهی جایگاه شایسته‌ای در رفتار نمایندگان و خروجی‌های مجلس ندارد. ۶- مجلس و نمایندگان آن در قبال عملکردشان پاسخ‌گو نیستند.
Toobakiani
است در جامعه نفوذ کند، روابط اجتماعی را تنظیم نماید، منابع لازم را از جامعه استحصال کند و این منابع را در جهات تعیین شده تخصیص دهد (Migdal, ۱۹۸۸, P. ۴).
کاربر ۴۰۵۱۹۱۳
ژوئل میگدال دولتی را قوی می‌خواند که قادر
کاربر ۴۰۵۱۹۱۳
رسیدن به اهدافی نظیر تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی، کاهش مصرف انرژی، تعدیل بحران محیط زیست، پایدارسازی تأمین مالی بهداشت و سلامت، یا پایدارسازی صندوق‌های بازنشستگی نیازمند اخذ تصمیماتی است که با منافع کوتاه‌مدت بسیاری در تعارض قرار دارد.
afshinmehrabi
در ایران ترکیبی از تصلُّب و تجمیع قدرت در دست گروه‌های معدود و خاص، فساد برآمده از انحصارات و تسخیر سیاست در خدمت منافع خاص، ضعف فزایندهٔ نظام اداری و در نتیجه سیاست‌گذاری‌های نادرست، و فشار فزایندهٔ تحریم‌ها و سیاست خارجی پرتنش، هرچه بیشتر قدرت زیرساختی حکومت را می‌فرساید. افول قدرت زیرساختی و ناتوانی در حفظ کارکردهای اصلی حکومت (با نشانه‌های: سقوط ارزش پول ملی، افزایش شدید نابرابری، ضعف در خلق ثروت و بازتوزیع عادلانهٔ آن، اِعمال قانون، و توانایی حفظ و توسعه ابزارهای ارتباطی) بر نیاز حکومت به استفاده از قدرت استبدادی اضافه می‌کند. استفاده از خشونت (از تلاش برای فیلترینگ گرفته تا برخورد با فعالان اجتماعی) محصول افول قدرت زیرساختی است
احسان رضاپور
دموکراسی در میان‌مدت و درازمدت فقط در جوامعی با دولت‌های توانمند دوام می‌آورد. دولت توانمند ابداً به معنای دولت مداخله‌گر نیست. در آلمان امروز حکومت توانمند است، اما دست به دخالت در هر چیزی نمی‌زند. دولتِ توانمندی که با قیدوبندهای دموکراتیک ناشی از بسط توانمندی‌های جامعهٔ مدنی محدود شده باشد رفتاری عادلانه‌تر خواهد داشت
احسان رضاپور
جامعهٔ مسائل حل‌نشده؛ جامعه‌ای که در آن مشکلات به نحوی رضایت‌بخش موضوع رسیدگی یا تعدیل قرار نمی‌گیرند و هر دردی بر دردهای دیگر بار می‌شود و چونان شبحی در فضای اجتماعی باقی می‌ماند، به صورتی‌که حافظهٔ جمعی آن را به مثابه زخمی روباز همواره به یاد می‌آورد، بدون آنکه التیام دهد. مسائل جامعهٔ ایرانی «بدخیم» شده‌اند. این مناسب‌ترین تعبیری است که در سالیان گذشته برای توصیف مشکلات پرشمار پیش روی جامعه، بالاخص در عرصه‌های توسعهٔ اقتصادی و سیاسی یافته‌ام.
احسان رضاپور
امیدوار به ساختن ایرانی که در آن همه پدران و مادران به زندگی و آینده نیک فرزندان خود شادمانه بنگرند
احسان رضاپور
دولت‌ها در ایران دیگر نمی‌توانند کلنگ ساخت‌وساز و قیچی بریدن روبان افتتاح زیرساخت‌ها را در دست بگیرند. دولت در ایران اگر می‌خواهد تسهیل‌کننده و تسریع‌کنندهٔ جریان توسعه باشد، باید گسترهٔ دانایی‌اش از سازوکارهای تنظیم‌گری مؤثر را افزایش دهد، به مردم تکیه کند تا حمایت اجتماعی لازم برای اعمال تغییرات در ساختار منافع مبتنی بر اقتصاد سیاسی موجود به دست آورد، و از مسیر گفت‌وگوی واقعی با جامعه، سازوکارهای حکمرانی را بهبود بخشد. دولت در ایران باید به دنبال تغییرات بنیادین قاعدهٔ بازی باشد، قواعدی از همان جنس که بازی والیبال را کاملاً متحول کرد.
Toobakiani
نتیجه راهبردی کتاب توانمندسازی حکومت این است که حکومت‌ها – از جمله حکومت در ایران - می‌خواهند توسعه پیدا کنند و به همین دلیل سند می‌نویسند، منابع به بخش عمومی تزریق می‌کنند، دائماً سیاستمداران ارشد دستور می‌دهند و الگوهای چشم‌انداز تنظیم می‌کنند. مهم این است که آن‌ها با دستگاه اداری و سازمان‌هایی کار می‌کنند که ظرفیت اجرا ندارند و قابلیت حل مسأله در آن‌ها وجود ندارد.
Toobakiani
بوروکراسی ایرانی شبیه به لایه‌های زمین‌شناختی است. هر لایه بازمانده و رسوب فعالیت هشت سالهٔ دولت‌های مختلف است. فقدان آزمون‌های استخدامی، گزینش‌های سیاسی، انتخاب‌های خویشاوندگرایانه و عواملی دیگر سبب می‌شوند ماهیت حرفه‌ای عمل بوروکراسی مخدوش شود. هر لایه دارای علائق، جهت‌گیری‌ها، شبکهٔ سیاسی و منابع خاص خود است، و می‌تواند علیه لایه‌های دیگر اقدام کند.
Toobakiani

حجم

۵۵۹٫۸ کیلوبایت

سال انتشار

۱۳۹۹

تعداد صفحه‌ها

۳۵۸ صفحه

حجم

۵۵۹٫۸ کیلوبایت

سال انتشار

۱۳۹۹

تعداد صفحه‌ها

۳۵۸ صفحه

قیمت:
۷۰,۰۰۰
۳۵,۰۰۰
۵۰%
تومان