کتاب لویاتان در نظریه دولت تامس هابز

کتاب لویاتان در نظریه دولت تامس هابز نوشته کارل اشمیت است و با ترجمه شروین مقیمی زنجانی در انتشارات پگاه روزگار نو منتشر شده است. این کتاب به معنا و شکست یک نماد سیاسی می‌پردازد.

درباره کتاب لویاتان در نظریه دولت تامس هابز 

کتاب لویاتان نوشته توماس هابز اولین شرح جامع دربارهٔ دولت جدید و ویژگی‌ها و کارکردهای آن است. کتاب لویاتان تأثیر بسیار مهمی در فلسفهٔ غرب گذاشته و بسیاری از نظریه‌های قرارداد اجتماعی را در رشتهٔ فلسفهٔ سیاسی به وجود آورده‌است.

 توماس هابز در این کتاب می‌گوید انسان در وضعیت طبیعی با خشونت، همراه است و از جنگ و ستیز دست برنمی‌دارد و به همین دلیل به رهبری که به او امر و نهی کند نیاز دارد و برای پایان دادن به جنگ و خشونت، چاره کار این است که به «دولت قدرتمند» تن دهد و الزاماتش را بپذیرد.

در این کتاب اشمیت تلاش می کند تا تصمیم لویاتان نزد هابز را، به عنوان تحقق «امر سیاسی» به همان معنای دقیقی که خود اشمیت از آن مراد می کرد، توصیف نماید: لویاتان هابز از نظر اشمیت، واجد اقتدار برای تصمیم گیری در خصوص این امر حیاتی است که چه کسی دوست است و چه کسی دشمن. اشمیت از فحوای کلام هابز در جای جای لویاتان، این گونه تعبیر می‌کند که انحصار تصمیم سیاسی نزد حاکم، دولت هابزی را به یگانه داعیه‌دار مطالبۀ اطاعت بی قیدوشرط از اتباع، تبدیل می‌سازد، زیرا در مقابل، این دولت است که به‌طور کامل، مسئول حفاظت از جان اتباع خویش است. به بیان هابزی کلمه، محافظت بی قیدوشرط، الزام و اطاعت بی قیدوشرط را طلب می کند.

این کتاب شرح متفاوت و کاربردی از کتاب لویاتان است که کمک می‌کند دیدگاه متفاوتی به نظریه این نظریه پرداز داشته باشد. 

خواندن کتاب لویاتان در نظریه دولت تامس هابز را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به علوم سیاسی و پژوهشگران این رشته پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب لویاتان در نظریه دولت تامس هابز

روایت های یهودی از لویاتان و بهیموث، در اساس از نوع دیگری است. به هرحال عموماً این تلقی وجود داشت که هر دوی این جانوران، نمادهای قدرت های دنیای الحادی هستند که خصم یهودیان محسوب می شوند، نقشی که می تواند به بابلی ها، آشوری ها، مصری ها و دیگر قلمروهای متعلق به ملحدان اطلاق گردد. اما اینکه تفاسیر مطرح شده در سده های میانه، شرایط و تلقی کاملاً متفاوت و منحصربه فرد یهودیان را در قیاس با دیگر اقوام برملا می ساخت، شرایطی که نمی توان آن را با وضعیت هیچ یک از اقوام دیگر مقایسه کرد، کمتر شناخته شده است. ما در اینجا با اسطوره هایی سیاسی، از نوع بسیار شگرف آن و نیز اسناد و مدارکی مواجهیم که به شدت جنبۀ جادویی و سحرآمیز دارند. این ها را کابالیست ها فراهم آورده اند و طبیعتاً دارای سرشتی باطنی هستند. این اسطوره ها بدون آنکه ماهیت باطنی درون ماندگارشان را از دست بدهند، برای غیریهودیان نیز شناخته شده بودند: مثلاً در مجموعۀ گفت وگوهای سر میزی مارتین لوتر، ابلیسی و شیدایی جادوگران ژان بُدَن، قطعات ادبی رولان، و یهودیت بدون نقاب آیزنمنگر. لویاتان بر اساس همین تفاسیر یهودی-کابالیستی، «گاوی است ایستاده بر فراز هزار تپه» (مزامیر ۵۰:۱۰) یعنی جایگاه کفار. تاریخ جهان به عنوان صحنۀ نبرد کفار با یکدیگر پدیدار می گردد. لویاتان نماد قدرت های دریایی، با بهیموث، نماد قدرت های زمینی، به نبرد می پردازد. بهیموث تلاش می کند تا با شاخ های خود، لویاتان را پاره کند اما لویاتان به مدد باله هایش، جلوی دهان و سوراخ های بینی بهیموث را می گیرد و بدین ترتیب او را خفه می کند. اتفاقاً این تصویرسازی جالبی از غلبه بر یک کشور از طریق تحریم است. اما یهودیان ایستاده اند و تماشا می کنند که مردم دنیا، چگونه یکدیگر را می کُشند. این «کشت وکشتار و ذبح آئینی» که جنبه ای دوسویه دارد، از نظر یهودیان مشروع و «حلال» است، و از این رو آنان گوشت مردمان ذبح شده را می خورند و با آن زنده می مانند. بر اساس تعالیم دیگر، خداوند روزی چند ساعت با لویاتان بازی می کند. هنوز دیگرانی هستند که می گویند خداوند برای حفظ جهان از شر این جانور درنده، لویاتان نر را تکه تکه کرده و گوشت لویاتان ماده را نمک سود نموده تا برای جشن نیکوکاران در بهشت از آن استفاده کند. ما نباید خود را در بند جزئیات این تصاویر و ترکیب های متعدد، قرار دهیم؛ مهم این است که لویاتان و بهیموث در این تفسیر، هر دو به اسطوره های جنگی یهودی در بزرگ ترین و باشکوه ترین شکلش تبدیل می شوند. هریک از این دو از منظر یهودیان، تصویری از قوۀ حیات و زندگی و باروری و حاصل خیزی کافروار هستند؛ یک «پانِ بزرگ»۹۹ که نفرت و احساسات یهوی در باب برتری و تفوق را به شکل یک هیولا در آورده است.