با کد تخفیف OFF30 اولین کتاب الکترونیکی یا صوتی‌ات را با ۳۰٪ تخفیف از طاقچه دریافت کن.

کتاب فلسفه فون تریه

نویسنده:اودرونه ژوکاسکیته ، دنی نباس

مترجم:سحر دریاب

انتشارات:انتشارات شوند

دسته‌بندی:

امتیاز:

۳.۳از ۳ رأیخواندن نظرات

۳٫۳

(۳)

خواندن نظرات

معرفی کتاب فلسفه فون تریه

کتاب الکترونیکی فلسفه فون تریه نوشته اودرونه ژوکاسکیته و دنی نباس با ترجمه سحر دریاب در انتشارات شوند به چاپ رسیده است. لارس فون تریه، کارگردان و فیلمنامه‌نویس دانمارکی است. از فیلم‌های او می‌توان به سه‌گانه اروپا، سه‌گانه قلب طلایی، سه‌گانه آمریکا، و سه‌گانه افسردگی اشاره کرد. او را به‌عنوان محرک اصلی و احیاکننده فیلمسازی در دانمارک می‌شناسند و معتقدند که تأثیر بسزایی در پیدایش نسل نوی کارگردانان دانمارک و سراسر جهان داشته است. اهمیت فیلم‌های فون تریه فقط به‌خاطر نقش محوری او در شکل‌گیری پیمان دگما نیست، فیلم‌های او از نظر گونه دامنه‌ای بسیار وسیع دارند و از آوانگارد گرفته تا بازسازی کلاسیک‌های قدیمی را شامل می‌شوند.

درباره کتاب فلسفه فون تریه

این کتاب از چهار مقاله به شرح زیر تشکیل شده است:

مقالهٔ نخست با عنوان «اخلاق در میانهٔ انفعال و تخطی» خوانشی از فیلم‌های رقصنده در تاریکی، شکستن امواج و داگویل است. نویسنده در این مقاله از طریق لکان و لویناس و به کمک مفهوم بیناانفعالیت و سوژهٔ زنانه در تفکر ژیژک به سراغ این سه فیلم می‌رود و می‌کوشد با تکیه بر سینمای فون‌تریه مفهوم جدیدی از سوژهٔ اخلاقی را صورت‌بندی کند.

مقاله‌ٔ دوم «سیاست هدیه دادن و برانگیختگی»، نویسنده سینمای فون‌تریه را به مثابه‌ی عاملی برانگیزاننده معرفی می‌کند و آن را در مقابل سنت روشنگری قرار می‌دهد. نویسنده در این مقاله به مفهوم هدیه در تفکر دریدا اشاره می‌کند و سپس با تکیه بر فیلم، از بحث دریدا فراتر می‌رود و تعریف جدیدی از دیالکتیک هدیه را با اشاره‌ای به تعریف لکان از عشق صورت‌بندی می‌کند.

مقالهٔ سوم «ضد مسیح - آشوب حکم‌فرما می‌شود» : رویداد خشونت و تصویر لامسه‌ای در فیلم لارس فون‌تریه» خوانشی از فیلم ضدمسیح است. این مقاله با اشارات بسیار مفیدی به کتاب پتک جادوگران و سینمای درایر قسمت‌های بسیاری از فیلم را رمزگشایی می‌کند و اعجاب خواننده را نسبت به کارگردانی و دقت نظر فون‌تریه برمی‌انگیزد. نویسنده در این مقاله که البته با عنوان فیلم نیز همخوانی دارد به سراغ کتاب ضد - مسیح نیچه می‌رود و از این طریق باب مباحث مهمی را در فیلم می‌گشاید. در پایان مقاله نویسنده با تکیه بر بحث دلوز و گتاری در باب تصور لامسه‌ای، زاویه‌ی جدیدی از سینمای فون‌تریه را به خواننده معرفی می‌کند.

مقالهٔ چهارم «مالیخولیا یا ضد - والایش رمانتیک» نیز از مقالات خوب این مجموعه است. این مقاله با نگاهی بسیار دقیق و تیزبینانه فیلم مالیخولیا را تحلیل می‌کند و با مطرح‌کردن مفهوم رئالیسم کاپیتالیستی که آن را از مارک فیشر وام‌گرفته است خوانشی ضدکاپیتالیستی از فیلم ارائه می‌دهد. او با استناد به فیلم مفاهیمی چون افسردگی، پایان جهان و زیبایی را به‌شکلی متفاوت تعریف می‌کند.

کتاب فلسفه فون تریه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به علاقه‌مندان به فلسفه و سینما و همین طور دوست‌داران آثار فون تریه پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فلسفه فون تریه

البته، ما با این پرسش مواجه می‌شویم که آیا این انفعال و تعلیق - که از اخلاق لویناسی و تفسیرهای دریدا حاصل می‌شود - بابی را به سوی شر دیگری نمی‌گشاید که بسیار وحشتناک‌تر از «فروکاست دیگربودگی» است؟ آلن بدیو - فیلسوف فرانسوی - به این موضوع اشاره می‌کند که در حقیقت، تصمیم‌ناپذیری امر اخلاقی یا وضعیت سیاسی، ما را از ضرورت تصمیم گرفتن و بررسی عقلانی وضعیت موجود دور می‌کند. چنان‌که پیتر هالوارد در مقدمهٔ مقالات بدیو می‌نویسد، «تفاوت ریشه‌ای با بی‌تفاوتی اخلاقی هم‌ارز است. تصمیم اخلاقی تنها در صورتی می‌تواند اتخاذ شود که نسبت به تفاوت‌ها بی‌تفاوت باشد. در واقع، بدیو «اخلاق تفاوت» را کنار می‌گذارد و «رخداد حقیقت» را مطرح می‌کند، یعنی التزام به عمل اخلاقی. ژیژک موضع مشاب^هی را اتخاذ کرده، سعی می‌کند مفهوم لکانیِ عمل اخلاقی یا مداخلهٔ عملی در واقعیت را بازسازی کند. از نظر لکان، عمل اخلاقی مرزهای واقعیت را بازتعریف می‌کند و شکل دوباره‌ای به تعریف خیر می‌دهد. پس بر اساس طرح اخلاقی می‌توان به‌وضوح تقابل میان اخلاق لویناسی و اخلاق لکانی را مشاهده کرد؛ اخلاق لویناسی بر پایهٔ تفاوت و تعلیقِ عمل اخلاقی شکل می‌گیرد و اخلاق لکانی درباره‌ی اخلاق یک عمل بوده و نسبت به تفاوت بی‌تفاوت است. اما آیا این تقابل میان تعلیق امر تصمیم‌ناپذیر و ضرورت فوری تصمیم گرفتن کاملاً روشن و قطعی است؟ آیا اخلاق لویناسی ضرورتاً از عمل‌کردن و یا تصمیم گرفتن جلوگیری می‌کند؟ آیا روان‌کاوی لکانی آشکارکنندهٔ مغاک رازآمیز انفعال ازلیِ سوژه است که آن را همیشه انزواطلب نگه می‌دارد؟

زودآموز مهندسی پزشکی (مبانی آناتومی)

کریم یحیوی

پیدایش شانارا؛ جلد اول (فرزندان شانارا ـ بخش دوم)

تری بروکس

فراتر از افسردگی

شوشانا بنت

تحلیل سیاست برای رهبران آموزشی

نیکولا ای. الکساندر

عدن، شبه جزیره

پل نیزان

تاریخ جامع نقد سینمای آمریکا

جری رابرتس

نقش آموزش در پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی

یونس نوربخش

شیوه نامه ‌‌نگارش اداری

نحوه‌ی اجرای احکام داوری بر پایه‌ی کنوانسیون ایکسید

رضا حمامی

همه بازاریاب ها دروغگو هستند (خلاصه کتاب)

داستان بخون، داستان بساز (جلد ششم)

علیرضا کریمی

موسیقی در دوره غزنویان

سیدحسین میثمی

نظریه های مدیریت دولتی در ایران

روح‌اله نوری

مدل سازی هواشناسی میان مقیاس

راجر پیلکه

اولین روز مدرسه هیولا کوچولو

کارل امرسون

متولد ماه آوریل

کلیر هولسن‌بک

نظری برای کتاب ثبت نشده است

بریده‌هایی از کتاب

مشاهده همه (۲۴)

در مقابل، ملال جاستین یا فقدان خواست در وی، نتیجه‌ی دوری از تمامی توهمات است. به همین علت است که با نزدیک شدن سیاره‌ی مالیخولیا روحیه‌ی کلر رو به اضمحلال می‌نهد و در عوض جاستین بسیار پرانرژی می‌شود. همان‌طور که جاستین از اعماق افسردگی به کلر می‌گوید: «اگه فکر می‌کنی از سیاره (مالیخولیا) می‌ترسم، خیلی احمقی». جاستین فراسوی نگرانی گام برمی‌دارد، همان‌گونه که فراسوی آیرونی و ناتوان از آن است - زیرا او پیش از این بسیار منزوی بوده است، او پیش از این از دنیا فاصله گرفته بود، و بنابراین از تمامی ارزش‌ها و هنجارها به دور بود. جاستین به ‌هیچ ‌وجه نگران سرنوشت زمین نیست، دقیقاً به این دلیل که برای او فاجعه قبلاً رخ داده است. پایان هستی وحشت مضاعفی برای او ایجاد نمی‌کند. در واقع، چیزی باقی نمانده است که برای آن نگران باشد. جاستین می‌گوید، «لازم نیست ما نگران زمین باشیم، دل کسی براش تنگ نمی‌شه». اگر جاستین نشانه‌ای دال بر انقراض پیدا کند بسیار آسوده‌تر است، زیرا سندی است بر آن‌چه او پیش از این احساس می‌کرده و می‌دانسته است.

Javad Azar

جاستین از حقیقتی غیرانسانی و غیرشخصی سخن می‌گوید و آن را بی‌ هیچ افسوس ‌خوردنی بیان می‌کند. اما او تنها می‌تواند درباره‌ی این حقیقت با یک فاصله حرف بزند. با فاصله و فارغ از سرخوردگی‌، اندوه و جداشدگی. در این‌جا، عینیتی وجود ندارد، بلکه تنها نوعی تغییر احساس مشخص است. حتی وقتی جاستین درباره‌ی یک حقیقت کلی حرف می‌زند، باز هم یک هستنده‌ی جزئی باقی می‌ماند و نمی‌تواند امر کلی را به چنگ آورد (یا با آن همانند‌سازی کند).

Javad Azar

در مالیخولیا، همان‌طور که در فیلم ضدمسیح دیدیم، اصلِ آشوب بنیادین است. ما می‌توانیم این امر را به طور مستقیم در ضدمسیح ببینیم. شخصیت دفئو روباهی را می‌بیند که از بدن خود می‌خورد. روباه به سوی او برمی‌گردد و با صدای ناموزونی می‌گوید، «آشوب حکمفرما می‌شود». در فیلم مالیخولیا این امر بارز نیست؛ اما جاستین به طور واضحی با آشوب، یا امکان و بی‌اساسیِ طبیعت سر و کار دارد، گرچه آن صدای نامأنوس و سبعانه‌ی روباه را ندارد. اما زمانی که به کلر می‌گوید، «همه چیز را می‌دانم»، لحن صدایش بسیار غمناک است. صدایش بریده‌بریده است و لب‌هایش می‌لرزد. او بر لبه‌ی سقوط کامل ایستاده است، و در واقع تلاش می‌کند که درهم نشکند، اما این تلاش بس ناچیز است. جاستین به ما نشان می‌دهد که آن‌چه حس می‌کند با آن‌چه می‌داند یکی است. او به کلر می‌گوید، «زندگی روی زمین شیطانی است» و این‌که «ما تنهاییم و زندگی تنها روی زمین جریان دارد، و خیلی طولانی نیست».

Javad Azar

«زندگی روی زمین شیطانی است» و این‌که «ما تنهاییم و زندگی تنها روی زمین جریان دارد، و خیلی طولانی نیست».

Javad Azar

این جهان - بدون - ما، یا این بیرون مطلق، به چنگ مفاهیم انسانی در نمی‌آید، و یا در هیچ یک از الگوهای انسانی دسته‌بندی نمی‌شود. ری براسیه اشاره می‌کند که «شکاف میان هویت مفهومی و تفاوت غیرمفهومی تقلیل‌ناپذیر است - تفاوت میان فهم ما از ابژه با آن‌چه ابژه فی‌نفسه هست» (براسیه، ۵۵، ۲۰۱۲). میاسو این شکاف را با اصل «ضرورت احتمال، یا به بیان دیگر، قدرت مطلقه‌ی آشوب» (میاسو، ۷۱، ۲۰۰۸) به‌روشنی شرح می‌دهد. حقیقت غیرانسانی امکان محضی است که تنها ضرورتِ بیرونِ مطلق است. به بیانی پارادوکسیکال، این حقیقت ضروری است که هیچ چیز نمی‌تواند ضروری باشد. چنان‌که میاسو می‌گوید: «هر چیزی می‌تواند در هر لحظه‌ای بدون هیچ دلیلی تغییر کند» (میاسو، ۸۳، ۲۰۰۸).

Javad Azar

جایگاه جاستین را به ‌مثابه‌ی شاهد جهانی که ما از آن حذف شده‌ایم، تنها می‌توان به‌طریقی پارادوکسیکال توصیف کرد. او دسترسی غریبی به چیزهایی دارد که ممکن است برای همیشه از دسترس ما خارج باشد. او بیرون رفتن خود را از چشم‌انداز هر نگرش ممکنی می‌نگرد. او می‌بیند و حس می‌کند هر آن‌چه را که تمام توان او را برای دیدن و حس کردن نابود می‌کند. درک جهان، بیرون از ارتباط‌اش با ما، و بیرون از تمام مقولاتی که ما بر آن تحمیل کرده‌ایم، جاستین را با آن‌چه کوئنتین میاسوی فیلسوف، «بیرون بزرگ، خارج مطلق» می‌خواند - به لحاظ احساسی و یا معرفت‌شناختی - پیوند می‌زند. این است قلمروِ بودنی «که هیچ نسبتی با ما ندارد، هست بی‌توجه به این‌که برای چه هست، و در خودش موجود است بی‌توجه به این‌که ما به آن می‌اندیشیم یا نه» (میاسو، ۷، ۲۰۰۸).

Javad Azar

در فیلم مالیخولیا، کلر به‌ عنوان چهره‌ای ملودرام در جهان - برای - ما سیر می‌کند و کاملاً به مرزهای خانه‌اش محدود می‌شود، به طوری که حتی رویاها و امیال‌اش هم از مرزهای خانه بیرون نمی‌رود. به نظر می‌رسد جان با آن مشغولیت‌های علمی و تلسکوپ‌اش در جهان - در - خودش سیر می کند. او درباره‌ی مالیخولیا، «سیاره‌ی شگفت‌انگیز»، بسیار سخن می‌گوید و با اطمینان توضیح می‌دهد که مالیخولیا چگونه بدون این‌که آسیبی به زمین بزند از کنارش عبور می‌کند. اما جاستین، با انزوای مالیخولیایی‌اش از این دو جهان فاصله می‌گیرد و در عوض با رازهای ژرفِ جهان - بدون - ما همراه می‌شود.

Javad Azar

«مفهوم معماگونِ» جهان - بدون - ما می‌تواند به‌طرزی کنش‌گرانه این‌گونه تعریف شود: «حذف انسان از جهان». ما با این امر کاملاً بیگانه‌ایم. ما همیشه سعی کرده‌ایم با مفاهیمی جهانِ - بدون - ما را به چنگ آوریم. مفاهیمی همچون، «نامتناهی بد» در هگل، «عمل انفعالی» در سارتر، امر واقع غیرممکن در لکان و «پسمانده» در ژیژک. اما تمامی این مفاهیم اعتبار محدودی دارند، زیرا بسیار - زیادی - انسانی‌اند. چنان‌که تاکر می‌گوید، آن‌ها «تلاش می‌کنند چیزها را به واژگان انسانی درآورند، در واژگان جهان - برای - ما». اما جهان - بدون - ما دقیقاً از تمامی این صورت‌بندی‌ها متفاوت است (تاکر، ۵-۴، ۲۰۱۱).

Javad Azar

یوجین تاکر در نوشته‌اش درباب «وحشت از فلسفه» میان سه بُعدِ جهان تمایز قائل می‌شود. نخست، جهان - برای - ما، «جهانی که در آن زندگی می‌کنیم». دوم، جهان - در - خودش، یا جهانی که جدای از ما وجود دارد. و سوم، جهان - بدون - ما، «جهان شبح‌وار و نظری» که در محدوده‌های تفکر ما وجود دارد. دو جهان اول برای ما آشنا هستند، زیرا به طور دیالکتیکی با آن‌ها ارتباط نزدیکی داریم. جهان - در - خودش از ما مستقل است، اما ما همواره تلاش می‌کنیم تا آن را به جهان - برای - ما تبدیل کنیم. این همان چیزی است که هگل آن را «کار سلبی (کار امر منفی)» می‌خواند، و در واژگانی معاصر می‌توان آن را کار علم و تکنولوژی خواند (تاکر، ۵-۴، ۲۰۱۱).

Javad Azar

در قسمت‌های پایانی فیلم، کلر به دنبال کاری برای انجام دادن می‌گردد، اما در واقع در آن لحظات هیچ کاری نیست که او بتواند انجام دهد. او به دنبال هدفی می‌گردد، آن هم در شرایطی که خالی از هر هدفی است. کلر می‌خواهد کاری انجام دهد، اصلاً مهم نیست که آن کار چقدر مسخره و احمقانه باشد، او قصد دارد همچنان توهمِ معنا و خواست کنش را حفظ کند. در واقع، کلر هنوز با مفهوم خواست زندگی نیچه پیش می‌رود - در حالی که چنان‌که قبلاً دیدیم، جاستین این‌گونه نیست. می‌توانیم بگوییم ناامیدی کلر نتیجه‌ی احساسی همان چیزی است که کانت توهم استعلایی می‌نامد. این تلاشی است - این تلاش‌ها به همان اندازه که نادرست هستند، وسوسه‌انگیز هم هستند - برای این‌که قوانین و اصولی را که برای پدیده‌ی خاص در جهان بودن معتبرند، برای جهان به‌ مثابه‌ی یک کل هم معتبر بدانیم. چنین تلاش‌هایی هرگز نمی‌توانند موفق باشند. پایان جهان نمی‌تواند به ‌مثابه‌ی رویدادی که در جهان رخ می‌دهد فهم یا تجربه شود. بنابراین، ناامیدی کلر نتیجه‌ی وابسته بودن به توهم استعلایی است.

Javad Azar

حجم

۹۶۴٫۵ کیلوبایت

سال انتشار

۱۳۹۶

تعداد صفحه‌ها

۱۱۶ صفحه

حجم

۹۶۴٫۵ کیلوبایت

سال انتشار

۱۳۹۶

تعداد صفحه‌ها

۱۱۶ صفحه

قیمت:

۵۸,۰۰۰

تومان