کتاب رباعیات خیام

کتاب رباعیات خیام، اثر حکیم عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری است که به دست ادوارد هرون الن به انگلیسی ترجمه شده است و در مجموعه نسخه برگردان موسسه پژوهشی میراث مکتوب به چاپ رسیده است. 

این اثر بر اساس نسخه‌برگردان دستنویس به نشانی MS. Ouseley 140 کتابخانه بادلیان آکسفورد، کتابت ۸۶۵ ق نوشته شده است. 

مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب در سال ۱۳۷۲ شمسی به قصد حمایت از كوشش‌های محققان و مصححان و احیا و انتشار مهمترین آثار مكتوب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی با نام «دفتر نشر میراث مكتوب» و با كمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد. پس از یک دهه فعالیت، مؤسسه نخست به «مركز نشر میراث مكتوب» و سپس در سال ۱۳۸۴ شمسی با دریافت مجوز چهار گروه پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به «مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب» تغییر نام داد و علاوه بر كار نشر به كار پژوهشی نیز رو آورد.

فعالیت‌های موسسه میراث مکتوب بر تصحیح نسخه‌های خطی فارسی و عربی و تحقیق در متون، پژوهشهای متن شناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی، میراث‌های مشترک ایران و حوزه ایران فرهنگی، و تاریخ علم متمركز است.

میراث مكتوب آثار خود را در چند عنوان اصلی و بر اساس موضوع منتشر می كند. در حوزه متون كهن، منشورات مؤسسه به ۱۶ موضوع اصلی تقسیم می شود، از جمله زبان و ادبیات فارسی، علوم و معارف اسلامی، علوم و فنون، تاریخ و جغرافیا، متن‌شناسی، فهرست نسخه‌های خطی، نسخه‌برگردان، رسائل، ارج نامه‌ها، همایش ها و نكوداشت ها و ....

بخش اصلی این آثار به متون فارسی اختصاص دارد. بسیاری از این متون كه در سلسله­‌ای غیر از زبان و ادبیات فارسی نیز منتشر شده اند، به عنوان یک متن كهن فارسی نیز دارای اهمیت بسیارند.

جدای از این آثار، میراث مكتوب مجموعه‌ای با عنوان «كارنامه دانشوران اسلام و ایران» به چاپ می‌رساند. در این مجموعه متون كهن به قصد استفاده جوانان یا كسانی كه دانش استفاده از اصل متون كهن را ندارند، تلخیص، ساده‌نویسی و بازنویسی می شود

میراث مكتوب همچنین سه نشریه منتشر می‌كند:

«آینه میراث» كه دوفصلنامه است و هر شش ماه یكبار منتشر می شود و «ویژه کتابشناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزه متون» است. «گزارش میراث» كه فصلنامه است و به پژوهشهای «حوزه نقد و تصحیح متون نسخه شناسی و ایران شناسی» اختصاص دارد و میراث علمی ایران و اسلام که دوفصلنامه است و به «تاریخ علوم و فناوری دوره اسلامی» اختصاص دارد

افزون بر این، موسسه میراث مكتوب تا کنون نشست‌های نقد و بررسی متعددی درباره مباحث متن پژوهی و متون كهنِ منتشر شده در مؤسسه با حضور استادان و صاحب نظران برگزار كرده است. همچنین همایش‌هایی را در حوزه ‌های مختلف ادبی و فرهنگی و پژوهشی برگزار یا در برگزاری آنها مشارکت كرده است.

درباره کتاب رباعیات خیام

این اثر نسخه‌برگردانی از کهن‌ترین مجموعۀ مستقل شناخته‌شده از رباعیات خیام است که در تاریخ ۸۶۵ ق به قلم یکی از خوشنویسان طراز اول دربار پیربوداق بن جهانشاه قراقویونلو (حکـ ۸۶۶ ـ ۸۷۰ ق) یعنی شیخ محمود پیربوداقی کتابت شده است. این نسخه که اصل آن به نشانی MS Ouseley 140 در کتابخانۀ بادلیان آکسفورد نگهداری می‌شود، از دیرباز مورد توجه خیام‌پژوهان قرار داشته است و مبنای برخی آثار و پژوهش‌ها بر روی رباعیات بوده است. از جملۀ این آثار می‌توان به چاپ آن همراه با ترجمۀ ادوارد هرون الن اشاره کرد که در سال ۱۸۹۸ م در لندن منتشر شده است.

در نسخه‌برگردان حاضر افزون بر مقدمه و تصویر نسخۀ مورد نظر، متن حروفی رباعیات، ترجمۀ انگلیسی ادوارد هرون الن و فهرست رباعیات نیز آمده است.

خواندن کتاب رباعیات خیام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن کتاب رباعیات خیام را به تمام پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی و تمام خیام شناسان پیشنهاد می‌کنیم.