کتاب التشریح (جلد اول)

کتاب التشریح (فارسی) (۲جلدی) تألیف عمادالدین محمود شیرازی (سدۀ دهم هجری)با مقدمه، تحقیق و تصحیح محمد ابراهیم ذاکر زیر نظر محمدرضا ماستری فراهانی در نشر میراث مکتوب به چاپ رسیده است.

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در سال ۱۳۷۲ ش به قصد حمایت از کوشش‌های محققان و مصححان و احیا و انتشار مهمترین آثار مکتوب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی با نام «دفتر نشر میراث مکتوب» و با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد. پس از یک دهه فعالیت، مؤسسه نخست به «مرکز نشر میراث مکتوب» و سپس در سال ۱۳۸۴ ش با دریافت مجوز چهار گروه پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به «مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب» تغییر نام داد و علاوه بر کار نشر به کار پژوهشی نیز رو آورد.

فعالیت‌های موسسه میراث مکتوب بر تصحیح نسخه‌های خطی فارسی و عربی و تحقیق در متون، پژوهش‌های متن شناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی، میراث‌های مشترک ایران و حوزة ایران فرهنگی، و تاریخ علم متمرکز است.

میراث مکتوب آثار خود را در چند عنوان اصلی و بر اساس موضوع منتشر می‌کند. در حوزه متون کهن، منشورات مؤسسه به ۱۶ موضوع اصلی تقسیم می شود، از جمله زبان و ادبیات فارسی، علوم و معارف اسلامی، علوم و فنون، تاریخ و جغرافیا، متن‌شناسی، فهرست نسخه‌های خطی، نسخه‌برگردان، رسائل، ارج نامه‌ها، همایش‌ها و نکوداشت‌ها و ....

بخش اصلی این آثار به متون فارسی اختصاص دارد. بسیاری از این متون که در سلسله­ ای غیر از زبان و ادبیات فارسی نیز منتشر شده اند، به عنوان یک متن کهن فارسی نیز دارای اهمیت بسیارند.

جدای از این آثار ، میراث مکتوب مجموعه‌ای با عنوان «کارنامۀ دانشوران اسلام و ایران» به چاپ می‌رساند. در این مجموعه متون کهن به قصد استفادۀ جوانان یا کسانی که دانش استفاده از اصل متون کهن را ندارند، تلخیص، ساده‌نویسی و بازنویسی می شود

میراث مکتوب همچنین سه نشریه منتشر می‌کند:

«آینه میراث» که دوفصلنامه است و هر شش ماه یکبار منتشر می شود و «ویژه کتابشناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزۀ متون» است. «گزارش میراث» که فصلنامه است و به پژوهشهای «حوزۀ نقد و تصحیح متون نسخه شناسی و ایران شناسی» اختصاص دارد و میراث علمی ایران و اسلام که دوفصلنامه است و به «تاریخ علوم و فناوری دورۀ اسلامی» اختصاص دارد

افزون بر این، موسسه میراث مکتوب تا کنون نشست‌های نقد و بررسی متعددی دربارۀ مباحث متن پژوهی و متون کهنِ منتشر شده در مؤسسه با حضور استادان و صاحب نظران برگزار کرده است. همچنین همایش‌هایی را در حوزه ‌های مختلف ادبی و فرهنگی و پژوهشی برگزار یا در برگزاری آنها مشارکت کرده است.

 درباره کتاب التشریح

عمادالدین محمود فرزند رکن‌الدین مسعود شیرازی، یکی از نویسندگان به‌نام ایران‌زمین در سدۀ دهم هجرت است. او یکی از پزشکان برجستۀ این برهۀ زمانی به شمار می‌آید که پارسی‌نویسی را در دانش پزشکی و رشته‌های وابسته بدان دنبال کرد. او کوشش داشت این دانش را بدون دانستن زبان و ادبیات عرب در میان پارسی‌زبانان فراگیر سازد. او بیش از سی کتاب و رساله نگاشت. ارزشمندی کتاب التشریح او یکی به جهت گسترده‌نویسی بودن و دیگر داشتن بخش فیزیولوژی اندام‌ها؛ یا منافع الاعضاء است. کتاب التشریح حجیم‌ترین و بزرگترین نوشته نسبت به کتاب‌های پیشینیان و پیشگامان او در این دانش و در میان آیندگان تا پیش از آغاز دورۀ دارالفنون است که از یک سو به بررسی استخوان‌ها، غضروف‌ها، ماهیچه‌ها، رباط و وترها، اعصاب مغزی و نخاعی، سرخ‌رگ‌ها و سیاهرگ‌ها در بخش آناتومی و از سوی دیگر به گزاره کردن چگونگی کارکِرد اندام‌ها پرداخته است و در گروهی از اندام‌ها به ویژه چشم، بیماری‌های هر لایه را بازگو می‌کند. 

کتاب هفت جزو است، دربرگیرندۀ: آناتومی سر و گردن، سینه، پشت و دل، اندام‌های درون فضای شکم، دست، پا، مفصل، غضروف، پوست، ناخن و مو.

 خواندن کتاب التشریح را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 علاقه‌مندان به مطالعه متون کهن به ویژه متون کهن پزشکی