جین وبستر

جین وبستر خالق رمان معروف بابا لنگ ‌دراز، نویسنده و نمایشنامه‌نویس آمریکایی بود. او که از خویشاوندان مارک تواین به شمار می‌‎رفت، خصوصیات سبک او را در نوشته‌های خودش نیز بازتاب داد. توجه به مسائل زنان، فقر و کودکان از جمله موضوعاتی است که وبستر در کتاب‌هایش به آن‌ها پرداخته است.

بیوگرافی جین وبستر

جین وبستر با نام کامل آلیس جین چندلر وبستر (Alice Jane Chandler Webster) ۲۴ جولای ۱۸۷۶ در فرودونیا، دهکده‌ای در نیویورک آمریکا به دنیا آمد. او بزرگ‌ترین فرزند خانواده بود. خانواده‌ای که او در آن رشد کرد، اهل فرهنگ و ادبیات بودند. مادرش، آنه مافت وبستر، خواهرزاده‌ مارک تواین بود و پدرش، چارلز لوتر وبستر، مدیر کارهای تجاری و ناشر کتاب‌های مارک تواین بود. بنابراین کتاب و کتابخوانی در این خانواده جایگاه مهمی داشت و کاری غریب نبود. کارهای آن‌ها خوب پیش می‌رفت و خانواده موفق شد تا به خانه‌ای در لانگ آیلند، نقل مکان کند.

چندسال بعد کارهای شرکت انتشاراتی با مشکلاتی روبه‌رو شد و این مشکلات سبب شد تا روابط اعضای خانواده با مارک تواین نیز تیره و تار شود. آن‌ها دوباره به فرودونیا برگشتند. پدر خانواده که نتوانست این مشکلات را تاب بیاورد، به خوردن الکل و استفاده از مواد مخدر روی آورد و در سال ۱۸۹۱ از دنیا رفت.

محیطی که جین وبستر در آن رشد کرد، محیطی بود سرشار از کتاب، فرهنگ و فعالیت‌های اجتماعی. او با مادربزرگ مادری و مادربزرگ خودش در یک خانه زندگی می‌کرد. آن‌ها از فعالان حقوق زنان بودند و برای به دست آوردن حق رای زنان می‌جنگیدند. جین وبستر به مدرسه رفت و در سال ۱۸۹۴ از رشته نقاشی چینی فارغ‌التحصیل شد. او دو سال بعدی را در مدرسه شبانه‌روزی لیدی جین گری گذراند. این مدرسه و جزئیات خاصی که داشت، مانند اسم اتاق‌ها، لباس فرم دختران و حتی برنامه‌های روزانه‌ آن‌ها، الهام‌بخش او برای خلق داستان «تنها پتی» بودند.

نام جین نیز یادگار همان روزهایی است که در این مدرسه گذراند. جین وبستر در این مدرسه با دختری به نام آلیس هم‌اتاقی بود. به همین دلیل هم تصمیم گرفت تا در مدرسه به نام جین شناخته شود. به این ترتیب کسی او و هم‌اتاقی‌اش را اشتباه نمی‌گرفت.

جین وبستر در سال ۱۸۹۷ وارد کالج واسار شد. در رشته‌های زبان انگلیسی و اقتصاد تحصیل کرد و به مسائل اجتماعی علاقه‌مند شد. در همین دوران از یک موسسه که محل نگهداری کودکان بزهکار و بی‌بضاعت بود، بازدید کرد. تجربیات این دوران نیز، الهام‌بخش و راهنمای او برای نوشتن کتاب‌های وقتی پتی به کالج رفت و بابا لنگ دراز شدند. او همچنین در همین سال‌ها با شاعری به نام «آدلاید کرپسی» (Adelaide Crapsey) دوست شد و تا پایان عمر او، دوست نزدیکش باقی ماند. دوستی آن‌ها منجر به انجام فعالیت‌های مشترک بسیاری از جمله نوشتن و حتی حمایت سیاسی از نامزد سوسیالیست رئیس‌جمهوری بود. هرچند که در آن دوران، زنان حق رای نداشتند.

وبستر یک ترم تحصیلی را در اروپا گذراند و از فرانسه و بریتانیا دیدن کرد. در حالی که قرار بود به ایتالیا سفر کند و از رم، ناپل، ونیز و فلورانس بازدید کند. در آنجا نیز با دو دختر آمریکایی آشنا و دوست شد. پایان‌نامه‌‌اش را با موضوع فقر در ایتالیا نوشت و در سال ۱۹۰۱ از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.

جین وبستر پس از آنکه تحصیلاتش را به پایان رساند، به دهکده محل زندگی‌اش بازگشت. در آنجا با برادر دوست صمیمی‌اش، وکیلی به نام گلن فورد مک‌کینی آشنا شد و ازدواج کرد. زمانی که در ماساچوست زندگی می‌کرد شروع به نوشتن کتاب بابا لنگ دراز کرد و آن را در یکی از نشریات زنان و به صورت پاورقی منتشر کرد. اثرش سپس در سال ۱۹۱۲ به شکل کتاب درآمد و چاپ شد.

چاپ این کتاب موفقیت بسیاری برای جین وبستر به همراه داشت. با انتشار این کتاب مردم و به خصوص جوانان بسیاری از آن استقبال کردند و او ترغیب شد تا بخش دومی هم برای این اثر بنویسد. کتاب دشمن عزیز که در سال ۱۹۱۵ منتشر شد، ادامه داستان بابا لنگ دراز است و این‌بار شخصیت اصلی آن، هم‌اتاقی و دوست صمیمی جودی در دانشکده، سالی مک‌براید است. این کتاب هم به شکل نامه نوشته شده است و نامه‌ها از طرف سالی به جودی ارسال می‌شوند.

جین وبستر، در سال ۱۹۱۶ دخترش را به دنیا آورد. اما پس از زایمان به تب دچار شد و درگذشت.

سبک نگارش و دیدگاه‌های وبستر

جین وبستر انسانی دغدغه‌مند بود. از دوران دانشکده با فعالیت‌های اجتماعی و کمک‌رسانی به جوامع فقیر نیویورک آشنا شد و فعالیت‌هایش را تا پایان عمر ادامه داد. او همچنین با وجود تمام محدودیت‌هایی که در آن روزگار برای زنان وجود داشت، از نظر سیاسی فعال بود. در کتاب‌هایش هم می‌توان بازتابی از افکار، اندیشه‌ها و دغدغه‌های سیاسی و اجتماعی او را مشاهده کرد. نوشته‌های او ویژگی دیگری هم دارند: او در نوشتن خودش را به گروه سنی خاصی محدود نمی‌کند و آثارش برای افراد مختلف جذاب است. به نظر می‌رسد او این ویژگی را از آثار مارک تواین آموخته باشد و آن را در نوشته‌های خودش هم پیاده کرده باشد. همین امر را شاید بتوان دلیل دیگری بر موفقیت کارهایش دانست.

آثار و کتاب های جین وبستر

جین وبستر کتاب‌های زیادی نوشته است. بااین‌حال دو کتاب او، بابا لنگ دراز و دشمن عزیز از بقیه مشهورتر و محبوب‌تر هستند. او در فاصله بین سال‌های ۱۹۰۳ تا ۱۹۱۵ هشت کتاب منتشر کرد. وقتی پتی به دانشکده رفت، شاهدخت ویت، جری جوان، تنها پتی، معمای چهارتکه و هیاهو درباره پیتر از کتاب‌های او است.

وقتی پتی به کالج رفت (When Patty Went to College) اولین کتاب او بود که در سال ۱۹۰۳ منتشر شد. او برای نوشتن این کتاب از زبان طنز استفاده کرد و از ماجراهایی که خودش در مدرسه شبانه‌روزی لیدی جین گری پشت‌سر گذاشته بود، الهام گرفت. پتی دختری جوان و باهوش است و تمام تلاشش را می‌کند تا در مدرسه‌اش، روزهای خوشی داشته باشد و به دیگران هم کمک کند. جین وبستر با نوشتن این کتاب در تلاش بود تا زندگی زنان را در آغاز قرن بیستم به تصویر بکشد و از مسائل، چالش‌ها و دغدغه‌های آنان بگوید.

کتاب بابا لنگ دراز (Daddy Long Legs)، کتاب مشهوری است که در سال ۱۹۱۲ به چاپ رسید. این کتاب مجموعه نامه‌های دختری جوان به نام جروشا (جودی) آبوت به سرپرستش است. مردی که ترجیح داده شناخته نشود و او را به نام آقای اسمیت بشناسند. جودی با ذهن خلاقی که دارد، سریعا اسمی بهتر و برازنده‌تر از آقای اسمیت برای او پیدا می‌کند: بابا لنگ دراز. و هر روز با نامه‌هایی که می‌نویسد، درباره‌ وضع زندگی خودش، آرزوهایش، کارهایی که در دانشکده انجام می‌دهد، برنامه‌هایی که برای آینده‌اش دارد، خیالات و درس‌هایش می‌نویسد.

کمپانی نیپون انیمشین (Nippon Animation) در سال ۱۹۹۰ از روی این کتاب انیمه‌ای به نام بابا لنگ دراز من (My Daddy Long legs) ساخت. اولین قسمت این انیمه ۱۴ ژانویه ۱۹۹۰ پخش شد. این انیمه در همان سال موفق شد تا جایزه بهترین فیلم تلویزیونی را از آژانس فعالیت‌های فرهنگی کودکان ژاپن دریافت کند.

این انیمه به فارسی دوبله شد و از تلویزیون ایران نیز پخش شد. زهره شکوفنده، مدیر دوبلاژ این مجموعه بود و موفق شد تا اثری به‌یادماندنی به تلویزیون ایران هدیه کند. صدای هنرمندان و دوبلرهای مهشوری مانند زهره شکوفنده، ژاله علو، کیکاوس یاکیده، مهوش افشاری و رزیتا یاراحمدی را می‌توانید در این اثر بشنوید.

کتاب دشمن عزیز (Dear Enemy) در سال ۱۹۱۵ چاپ شد. این کتاب که در ادامه بابا لنگ دراز نوشته شده است، مجموعه نامه‌هایی است که سالی مک براید برای جودی می‌نویسد. جودی و همسرش، مقداری پول در اختیار سالی قرار می‌دهند و از او می‌خواهند تا مدیریت پرورشگاه جان گریر را برعهده بگیرد. این پرورشگاه همان جایی است که جودی دوران کودکی خود را در آن گذرانده است. سالی ابتدا از پذیرفتن این کار سر باز می‌زند اما درنهایت قبول می‌کند و با کمک نامه‌هایی که می‌نویسد، جودی را در جریان امور پرورشگاه و همچنین زندگی شخصی و عاطفی خودش هم قرار می‌دهد. این کتاب نیز اثری موفق در کارنامه‌ی جین وبستر است.