زندگینامه استیون هاوکینگ
استیون هاوکینگ یک نظریهپرداز علم فیزیک بود که با تئوریهای تکاندهندهاش در ارتباط با سیاهچالهها و نظریهی نسبیت در دنیا مطرح شد. شهرت او به دنیای علم محدود نماند و حتی مردم عادی هم او و نظریاتش را میشناسند؛ به طوری که کتابهای مشهور او مثل تاریخچهی کوچک زمان را که برای مخاطب عام علاقهمند به علم نوشته، همچنان پرفروش و محبوب هستند. او در بیست سالگی متوجه شد که به نوعی بیماری نادر به نام بیماری نورون حرکتی مبتلا است و پزشکان درمورد او هیچ امیدواری نداشتند. در حالی که حتی این بیماری، ناامیدی پزشکان و فلج شدنش هم حریف کنجکاوی استیون نشد و او پنجاه سال پس از ابتلا به بیماریاش هم به زندگی ادامه داد و با نظریاتش جهان را دگرگون کرد.
زندگی ابتدایی استیون هاوکینگ
استیون ویلیام هاوکینگ در ۸ ژانویهی ۱۹۴۲ در آکسفوردشایر انگلستان متولد شد. درمورد تاریخ تولد او نکتهای جالب وجود دارد که روز تولد او با سیصدمین سالمرگ گالیله همزمان است.
کودکی استیون همزمان بود با دوران سختی که خانوادهاش ثبات مالی نداشتند، انگلستان درگیر جنگ جهانی دوم شده بود و بارانی از بمبهای آلمان نازی بر لندن میبارید.
مادر و پدر استیون هر دو از افراد تحصیلکردهی زمان خود بودند. مادر اسکاتلندی استیون از جمله زنان فرهیختهی جامعهاش بود. او در زمانی که تحصیل در دانشگاه برای زنان آنقدر مرسوم نبود، به دانشگاه آکسفورد پا گذاشت. پدر او یک محقق و درمانگر بود که بر روی بیماریهای نقاط گرمسیری کار میکرد. در عین حال دوستان خانوادگی آنها درموردشان میگویند که خانوادهی هاوکینگ سه فرزند داشتند و نسبتا پرجمعیت بودند، اما هرگز خانوادهای گرم و صمیمی نبودند و حتی وقتی که سر میز شام حاضر میشدند، صحبت ویژه و طولانیای بینشان رخ نمیداد.
تحصیلات، افتخارات و بیماری استیون هاوکینگ
استیون هاوکینگ فیزیک را در مقطع لیسانس در دانشگاه اکسفورد گذراند، بعد به ترینیتیهال کمبریج رفت و در رشتهی کیهانشناسی تا مقطع دکتری پیش رفت و در اکتبر سال ۲۰۱۷ وقتی که قرار شد دفاع تز دکتری استیون به صورت آنلاین از وبسایت دانشگاه کمبریج پخش شود، تقاضا برای تماشای آن آنقدر زیاد بود که سرورهای سایت این دانشگاه برای مدتی از کار افتادند.
البته ماجرای تحصیل استیون به این سادگی نبود و یک بیماری آرام آرام او را تضعیف کرده بود. استیون در بیست سالگی و در حال گذراندن سال دوم دانشگاه بود که متوجه شد که برخی اوقات در راه رفتن و در حرف زدن مشکلاتی پیدا میکند. پس از مدتی آزمایش و درمانهای مختلف پزشکان او به این نتیجه رسیدند که استیون به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (amyotrophic lateral sclerosis) مبتلا است. این بیماری غیرقابل درمان بود و به مرور موجب از دست رفتن ماهیچههای بدن میشد و در نهایت به فلج شدن میانجامید. وقتی که او در بیمارستان بستری بود، افرادی را دید که بیماریهایی به مراتب سختتر و مدت زمان کمتری برای زندگی داشتند. به همین دلیل استیون تصمیم گرفت تا همزمان با درمانهای مختلفی که روی او انجام میگرفت، بر روی موضوعات مورد علاقهاش هم کار کند.
بنابراین ابتلا به بیماری پایان کار استیون هاوکینگ نبود. چرا که او روی نظریهی نسبیت و به شکل اختصاصی بر سیاهچالهها کار و مطالعه کرد و تا سال ۱۹۷۱ توانست مدلی را ارئه بدهد که بر اساس آن بیگبنگ از بینهایت ذراتی شکل گرفته بود که جرمی برابر با میلیونها تُن داشتند، اما حجم آنها برابر با یک پروتون بود. این ذرات مینیسیاهچالهها نام داشتند. با توجه به جرم و حجم منحصر به فردی که داشتند، برای کنترل آنها باید از قوانین نسبیت استفاده میشد.
در سال ۱۹۷۴ استیون بر اساس پیشبینیهای تئوری کوانتوم دریافت که سیاهچالهها بخشهای زیراتمیک خودشان را حذف میکنند و با انرژی که از این واقعه آزاد میشود، خودشان (سیاهچالهها) هم منفجر میشوند. تحقیقات او و همچنین نتایج بیشتر ادامه داشت، اما این تحقیقات از این جهت ارزشمندتر شده بودند که نشان دادند بین قوانین کلاسیک ترمودینامیک و مکانیک کوانتوم ارتباطاتی وجود دارد.
در همین سال بود که فیزیک و تحقیقات استیون برای او افتخاراتی را به ارمغان آوردند. یکی از این افتخارات از قدیمیترین جامعهی علمی جهان به او اعطا شد؛ یعنی جامعهی علمی سلطنتی بریتانیا. جامعهی علمی سلطنتی بریتانیا در سال ۱۶۶۰ تاسیس شد که در سال ۱۹۷۴ استیون هاوکینگ را به عنوان جوانترین عضو خود انتخاب کرد. به همین ترتیب سه سال بعد استیون تحت عنوان استاد فیزیک جاذبه در دانشگاه کمبریج مشغول به کار شد. دو سال بعد استیون در همین دانشگاه برای مقامی منصوب شد که پیش از او در سال ۱۶۶۳ در اختیار «آیزاک نیوتون» بود و کسی بعد از نیوتون شایستگی این مقام را پیدا نکرده بود! این مقام «کرسی استادی ریاضیات کمبریج» (Cambridge’s Lucasian professorship of mathematics) نام داشت.
زندگی شخصی؛ همسر و فرزندان هاوکینگ
در یک میهمانی که به مناسبت سال نو (۱۹۶۳) برگزار شده بود، استیون یک دانشجوی زبانشناسی به نام جین وایلد را ملاقات کرد. آنها پس از دو سال رابطه با یکدیگر ازدواج کردند. آنها در طی دوازده سال سه فرزند را به دنیا آوردند، اما پس از پانزده سال زندگی مشترک از یکدیگر جدا شدند و استیون با یکی از پرستاران خود ازدواج کرد. این اتفاق رابطهی استیون و فرزندانش را سرد کرد و پس از مدتی هم شایعاتی درمورد آزار دیدن استیون از همان زن منتشر شد که البته استیون در دادگاه همگی این شایعات را رد کرد. طولی نکشید که استیون مجددا جدا شد و دوباره با همسرش جین ازدواج کرد. در این سالها او سعی کرد تا روابطش با فرزندانش را ترمیم کند و به همین جهت دست به قلم شد و کتابهای داستانی برای فرزندانش نوشت.
کتاب های استیون هاوکینگ
استیون هاوکینگ در طول سالهای زندگیاش حدودا پانزده کتاب نوشت و البته چند کتاب را هم بازنویسی کرد. مثلا تاریخچهی مختصر زمان اولین بار در سال ۱۹۸۸ نوشته شد و در سال ۲۰۰۵ بازنویسی و مجددا منتشر شد. او در این کتاب کوتاه از کیهان، زمان و فضا صحبت کرد و وجود داشتن آینده و عقاید افراد را به چالش کشید.
تاریخچهی مختصر زمان
تاریخچهی مختصر زمان خیلی زود مسیر خودش را پیدا کرد و به موفقیتی چشمگیر دست یافت. به طوری که به مدت چهار سال در لیست پرفروشترین کتابهایی بود که نشریهی ساندی تایمز لندن منتشر میکرد. این کتاب حدودا به چهل زبان دنیا ترجمه شد و ناشر آن میلیونها نسخه از کتاب را در سراسر جهان فروخت.
در سال ۲۰۰۵ استیون هاوکینگ این کتاب را ویرایش کرد و با محتوایی که کمی برای مردم عادی قابلفهمتر شده بود، روانهی بازار کتاب کرد.
چهان در پوست گردو
البته همانطور که انتظار میرفت، درک کردن تاریخچهی مختصر زمان برای مخاطب عام آنقدرها هم ساده نبود. بنابراین استیون تصمیم گرفت تا یک دنباله برای کتاب قبلی بنویسد تا محتوای آن را تکمیل و قابلفهمتر کند. به همین ترتیب جهان در پوست گردو را نوشت و در سال ۲۰۰۱ منتشر کرد. درک کردن این کتاب بسیار راحتتر بود، چرا که تئوریهای سنگین و پیچیدهی کیهانشناسی را با تصویرسازی بیشتری همراه کرده بود و به این شکل محتوای جهان در پوست گردو برای مخاطبان سادهتر شد.
طرح باشکوه
استیون در کتابی که در سال ۲۰۱۰ منتشر کرد، دست روی مسائل بنیادین بشر گذاشت و پرسشهای مهمی را بررسی کرد. او در کتاب طرح باشکوه به بررسی شروع جهان هستی، منشا حیات، ماهیت زندگی ما و واقعیت اجسام و... رفت و حتی عقاید آیزاک نیوتون درمورد هستی را هم به چالش کشید. او در این کتاب با نگاهی کاملا خنثی و علمی و با زبانی نسبتا ساده و روان این سوالات را مطرح کرد. «واشنگتن پست» پس از انتشار طرح باشکوه این کتاب را اثری پیشگامانه دانست که بدون آنکه حتی یک معادلهی علمی را مطرح کند به سراغ عمیقترین موضوعات کیهانشناسی مدرن رفته است.
پایان زندگی
استیون هاوکینگ سرانجام در ۷۶ سالگی و در ۱۴ مارچ ۲۰۱۸ به دلیل بیماری که قرار بود او را پنجاه سال قبل از پا دربیاورد، زندگی را ترک کرد. سخنگوی خانوادگی او علت مرگ را بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک و محل مرگ را در خانهی خود در کمبریج انگلستان عنوان کرد.