کتاب ماسه و کف

کتاب ماسه و کف نوشتهٔ جبران خلیل جبران (۱۹۳۱-۱۸۸۳)، نویسنده و شاعر آمریکایی لبنانی‌تبار است. این کتاب جلد پنجم از مجموعه آثار جبران خلیل جبران با ترجمهٔ مهدی سرحدی در نشر کلیدر چاپ شده است. «ماسه‌و کف» که در سال ۱۹۲۶ نوشته شده است، مجموعه‌ای ‌است‌ از حکمت‌ها و کلمات ‌قصار و بعضاً حکایات ‌نمادین‌که‌ می‌توان‌ آن‌را همراه ‌با پیامبر گزیده‌ای ‌از اندیشه‌های‌ جبران ‌دانست‌.

درباره کتاب ماسه و کف

جبران خلیل جبران در آغاز کتاب چنین می‌نویسد:

 «این کتاب کوچک، چیزی بیش از نام آن ـ ماسه و کف ـ نیست؛ توده‌ای ریگ و مشتی کف. با وجود آن‌چه که میان دانه‌های آن و دانه‌های دلم، ریختم و از اکسیر روح خویش بر کف آن فشاندم، از حالا تا همیشه، به ساحل نزدیک‌تر خواهم بود تا دریا؛ و به هجران تلخ نزدیک‌تر خواهد ماند، تا وصال وصف‌ناشدنی. میان دو پهلوی هر مرد و زنی، مشتی ماسه و اندکی کف وجود دارد، اما برخی از ما آنچه را که در سینه دارند، بیان می‌کنند و برخی دیگر، از بیان آن آزرمگین‌اند. ولی من، شرم نکردم؛ پس مرا ببخشایید و از من درگذرید.»

کتاب ماسه و کف را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به مطالعهٔ سخنان نغز و آثار جبران خلیل جبران پیشنهاد می‌شود.

درباره جبران خلیل جبران

جبران خلیل جبران در ۶ ژانویۀ ۱۸۸۳ و در خانواده‌‌ای مسیحی مارونی به دنیا آمد. او اهل بشرّی لبنان و یک نویسندهٔ لبنانی-آمریکایی است.

جبران خلیل در کودکی در فقر مطلق زندگی کرد و به همین خاطر از سواد و تحصیل بی‌بهره ماند. او پس از مهاجرت مادرش به آمریکا، توانست به مدرسه برود؛ پس در جوانی، تصمیم گرفت به آمریکا بازگردد تا زبان عربی را یاد بگیرد.

در جنگ جهانی اول جبران خلیل در جبهه‌ٔ آزادی‌خواهان فعال بود و در نشریه‌های عربیِ مهاجران عرب در آمریکا، مقالات، شعر و داستان منتشر می‌کرد. مهم‌ترین کتاب او یعنی پیامبر در سال ۱۹۲۳ منتشر شد.

این نویسنده و شاعر، به نگارش اشعار معنوی و عرفانی پرداخت؛ اشعاری که می‌توانند تأثیرات عمیقی بر روی خوانندگان خود بگذارند. از این رو است که قلم خلیل جبران، لطافتِ خاصّ این‌گونه نوشتارها را در خود دارد.

لحن شعر‌های خلیل جبران اغلب رسمی اما صمیمی است. او در شعرهایش از کلمات معنوی و عرفانی استفاده می‌کند.

آثار جبران خلیل جبران به دو دسته تقسیم می‌شوند: آثاری که به زبان عربی نوشته‌اند و آثار انگلیسی‌زبان.

از میان آثاری که جبران خلیل به زبان عربی نوشته است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

موسیقی

عروسان دشت

ارواح سرکش

اشک و لبخند

بال‌های شکسته

کاروان‌ها و توفان‌ها

نوگفته‌ها و نکته‌ها

و از میان آثاری که وی به زبان انگلیسی نوشته است، باید به موارد زیر اشاره کرد:

دیوانه

نامه‌های عاشقانه

آیا آدم ندید!

پیامبر و رازهای دل

ماسه و کف

مسیحا

پیشتاز

خدایان زمین

سرگردان

مسیح، فرزند انسان

پیامبر

باغ پیامبر

کتاب پیامبر (The Prophet)، مشهورترین اثر خلیل جبران است. این کتاب جز معدود کتاب‌هایی در طول تاریخ بوده که چاپ آن هرگز متوقف نشده است.

بخشی از کتاب ماسه و کف

«وقتی می‌گویی درکم نمی‌کنی، مرا ستایشی کرده‌ای که شایسته‌ی آن نیستم؛ و خود را توهینی روا داشته‌ای که سزاوار آن نیستی.»

«دیوانه‌ام می‌پندارند، زیرا روزگار خویش را به زر آنان نمی‌فروشم و دیوانه‌شان می‌پندارم، زیرا گمان می‌کنند روزگار من به زر خریدنی است.»

٭

انسان، آفریده‌ای سرگشته بود و هزاران هزار سال پیش از آن که دریا و باد، واژگان را بدو ببخشند، در جنگل‌ها خویشتنِ خویش را می‌جست،

پس چگونه خواهد توانست با الفاظ ناچیزی که همین دیروز آنها را فراگرفته، از روزگاران کهن سخن گوید؟

٭

ابوالهول در تمام عمر یک بار به سخن آمد و چنین گفت: یک دانه‌ی شن، صحرایی است و صحرا، یک دانه‌ی شن..

این را بگفت، خاموش شد و دیگر لب نگشود.

من گفته‌ی ابوالهول را شنیدم، اما آن را درنیافتم.

٭

باری، سیمای زنی را نگریستم و فرزندانش را که هنوز زاده نشده‌اند، دیدم.

زنی نیز به چهره‌ام نظر کرد و نیاکان مرا که پیش از ولادت او مرده بودند، شناخت.

٭

اکنون، خوش دارم که فرصت یابم تا خویشتن را کامل کنم؛

و این چگونه ممکن خواهد بود، جز آن که سیاره‌ای شوم که موجودات هوشمند بر آن زندگی می‌کنند.

و آیا گمشده‌ی همه‌ی انسان‌ها، همین نیست؟