کتاب آشوب ازلی عشق

کتاب آشوب ازلی عشق اثری از الریش بک و الیزابت بک گرنشایم است که به بررسی ماهیت عشق در جامعه‌ی مدرن می‌پردازد.

 در جامعه نوین امروزی به ویژه در جامعه غربی جایگاه خانواده، عشق راستین و ازدواج دگرگون شده است. فردگرایی بیش از حد، فرار از ازدواج وروی آوردن به ازدواج سفید یا بزرگ کردن کودک خود به تنهایی و میلیون‌ها طلاقی که باعث فروپاشی عاطفی و اجتماعی افراد می‌شود. 

چگونه می‌توان توضیحی برای این مهاجرت توده‌ای و همزمان افراد از چرخهٔ خانواده و تحول زندگی ارائه داد؟ چرا میلیون‌ها نفر در کشورهای مختلف به‌تنهایی تصمیم می‌گیرند که در جریانی جمعی که به‌نوعی انسان را از خود بی‌خود و نشئه کرده، سعادت زناشویی را رها و آن را با آرزوهای جدید، ازدواج سفید که اطمینان و امنیت قانونی را به دنبال ندارد و به‌تنهایی بزرگ کردن کودک خود معاوضه کنند؟ چرا مردم ترجیح می‌دهند بنا به خواسته‌های خود زندگی کنند، دنباله‌رو ارزش‌هایی چون استقلال، کثرت، تنوع، پرورش نفس خودپسند و امیالی که همچون کابوسی طولانی‌اند باشند؟‌ آیا این اپیدمی نفس خودپسند، تبی که در تقابل با اخلاقیات فروکش می‌کند، به ما یادآوری می‌کند که مصلحت عمومی در چیست؟ یا اینکه یادآور سفر به سرزمینی جدید یا جست‌وجو برای راه‌حل‌های بهتر هر چند ناآشناست؟

کتاب آشوب ازلی عشق سعی دارد نقش فردگرایی را دراین واقعه یعنی گریز انسان از دنیای جمعی و تشکیل خانواده بررسی کند. فردگرایی بدین‌معناست که مردان و زنان خانواده‌های هسته‌ای امروزی از نقش‌های جنسیتی که جامعهٔ صنعتی برای آن‌ها ترسیم کرده است، رهایی یافته‌اند. در این اثنا، مسئله‌ای باعث شده که شرایط رو به وخامت برود. فقر مادی مردم را مجبور کرده که با دنبال کردن بازار کار، کارآموزی و تحرک، به داد زندگی خود برسند، حتی اگر لازم باشد قید تعهدات خانوادگی، روابط و دوستان را هم بزنند. نهایت چیزی که می‌ماند فردی است که تلاش می‌کند از شرایط فرار کند و به‌دنبال خود واقعی خود باشد. مردم وارد این جریان می‌شوند، به‌گونه‌ای که این مسئله به امری اجباری و الزام‌آور در جامعه بدل شود.

 در این کتاب ماهیت عشق در دنیای کنونی بررسی شده است و موضوعات زیادی همچون تغییر دیدگاه مردم به خانواده، عشق رمانتیک، ازدواج و فرزنداوری در جوامع مدرن در رابطه با این تغییر واکاوی شده‌اند. 

 خواندن کتاب آشوب ازلی عشق را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به مباحث انسان‌شناسی فرهنگی و جامعه‌شناسی

 بخشی از کتاب آشوب ازلی عشق

در گذشته، ازدواج و نقش والدینی ارتباط مستقیمی با یکدیگر داشتند؛ اما این موضوع ضرورتاً بدین معنا نیست که در گذشته زنان و مردان در قیاس با والدین امروزی از داشتن فرزند لذت بیشتری می‌بردند. فرزندان در جامعهٔ ماقبل صنعتی ضرورتی اقتصادی داشتند، چرا که آن‌ها در خانه و مزرعه کمک‌دست والدین بودند، از والدین در زمان پیری مراقبت می‌کردند و املاک را به ارث می‌بردند و نام خانوادگی را اقتباس می‌کردند (روزنبام، ۱۹۸۲؛ تیلی۲۱۶، ۱۹۷۸). فرزندان برای طبقات مرفه از نظر مالی بسیار اهمیت داشتند چرا که آن‌ها میراث‌دار خانواده و مالک مهریه و جهاز بودند. بدون فکر متولد می‌شدند و گاهی هم والدین - اگر بچهٔ اول یا پسر بودند - شدیداً آن‌ها را می‌خواستند و دوست داشتند. با این وجود موارد مشابهی هم وجود داشت که فرزندان بی‌ثمر بودند و وزنهٔ مالی سنگینی برای خانواده محسوب می‌شدند، مخصوصاً زمانی که برای مثال تعداد زیادی از آن‌ها در خانواده وجود داشت و خانواده بس بزرگ بود.

آن‌چنان که باواریا در سال ۱۸۰۰ در گزارشش نشان می‌دهد، هیچ‌کس نمی‌توانست درگیر مسائل عاطفی با فرزندانش بشود:

کشاورز زمانی که همسرش اولین ثمرهٔ عشق‌شان را به دنیا می‌آورد خوشحال است و حس رضایت دارد. با به دنیا آمدن فرزندان دوم و سوم هم همچنان خوشحال است؛ ولی با آمدن بچهٔ چهارم دیگر چندان خوشحال نیست. فرزندان بعدی به دشمنانی بدل می‌شوند که می‌خواهند نان را از دهان او و بقیهٔ اعضاء خانواده بقاپند. حتی مهربان‌ترین مادران هم نسبت به فرزند پنجم بی‌تفاوت می‌شوند و آرزوی مرگ فرزند ششم را دارند.

قوم‌شناس کارل وون لئوپرچتینگ هم در سال ۱۸۵۵ با واژگانی مشابه این وضعیت را شرح می‌دهد:

تعداد کمی از این تعداد زیاد فرزند به‌طور تصادفی زنده می‌مانند. می‌توان انتظار داشت که در بهترین حالت از هر جین بچه تنها چهار بچه باقی بمانند. مابقی هم در همان بدو تولد به بهشت می‌روند. مردم به‌ندرت برای فرزندانی که در سنین پایین می‌میرند، لابه و زاری می‌کنند. آن‌ها فرشتگان زیبای بهشتی‌اند و ما به‌اندازه در این دنیا فرزند داریم. فرزند بزرگی که می‌توانست خیلی زودتر بمیرد، با مردنش همه را ناراحت و غمگین می‌کند.