کتاب معیار فبک برای داستان

«معیار فبک برای داستان» نوشته سعید ناجی (-۱۳۴۷)،نقد و بررسی داستان‌های مورد استفاده برای آموزش تفکر در ایران است. فبک که کوتاه‌نوشت «فلسفه برای کودکان» است به داستان‌هایی که گفته می‌شود که مهارت های تفکر و داوری را به کودکان و نوجوانان آموزش می‌دهد. حدود ۱۰ سال است که از برنامهٔ فلسفه برای کودکان و نوجوانان در ایران استقبال عمومی شده است و بسیاری از علاقه‌مندان تلاش می‌کنند از این برنامه برای آموزش تفکر به کودکان در کلاس‌ها بهره برند. از سوی دیگر حتی نهادهای رسمی مثل آموزش و پرورش در کتاب‌های تفکر و پژوهش پایهٔ ششم و تفکر و سبک زندگی پایهٔ هفتم و هشتم و نیز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در طرح گام‌به‌گام تا اندیشه که ادعای تدوین نسخهٔ ایرانی این برنامه را دارد، به علت نبود داستان‌هایی با کیفیت بالا، داستان‌های خارجی را بدون بومی‌سازی در درس‌ها آورده‌اند. لازم است کتاب‌های داستانی مناسب فلسفه برای کودکان هر چه سریع‌تر در سطحی وسیع آماده و وارد مدارس شود. کتاب‌های داستانی ترجمه‌شده، بازنویسی‌شده، اقتباسی، و تألیف‌شده برای کلاس‌های درسی برنامهٔ فبک به شکل‌های گوناگونی تهیه و تدوین شده است و هریک نقاط قوت و نیز نواقص و ضعف‌هایی دارد. برخی از آن‌ها از لحاظ ادبی دچار مشکل‌اند و غنای ادبی ندارند. برخی از غنای فلسفی برخوردار نیستند و به‌جای ترغیب کودکان به تفکر آن‌ها را به خرافات یا خودمداری سوق می‌دهند و برخی از داستان‌ها غنای روان‌شناختی ندارند؛ برای مثال، عبارت‌ها و جملات دشوار و ثقیلی در آن‌ها آمده است که برای مخاطبان قابل درک نیست. گاهی هم دیده می‌شود فضای داستان به زندگی قشر خاصی مربوط است و فقط در کودکانی هم‌ذات‌پنداری ایجاد می‌کند که متعلق به آن قشر خاص‌اند.