کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند

کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند نوشتهٔ تیم رپلی و ترجمهٔ عبدالله بیچرانلو است. انتشارات علمی و فرهنگی این کتاب در باب روش تحقیق را منتشر کرده است.

درباره کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند

تحلیل گفتمان در حال حاضر یکی از رویکردهای مهم در پژوهش کیفی است. تحلیل گفت‌وگوها نیز مانند استفاده از اسناد به مثابه داده، سنتی طولانی در تاریخچه پژوهش کیفی دارد. در این روش‌ها، جمع‌آوری داده‌ها، اغلب بر ایجاد مجموعه‌ای از مطالب از طریق ثبت تعامل‌هایی که به‌طور طبیعی در حال وقوع هستند یا گزینش مقالات روزنامه‌ها یا اسناد- مثلاً پرونده‌های سازمانی- تأکید می‌شود. در این فرایند، روش‌های سنتی جمع‌آوری داده‌ها، مثل مصاحبه‌ها یا گروه‌های متمرکز که داده‌هایی را مختص فرایند پژوهش تولید می‌کنند نقش چندانی ندارند، بلکه در اینجا یافتن راه‌های دسترسی و تنظیم مطالب موجود برای اهداف پژوهشی، تعیین‌کننده هستند. کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند (Doing conversation, discourse and document analysis)‌ این موضوع‌ها را از منظر تحلیل گفتمان و تحلیل گفت‌وگو بررسی می‌کند.

خواندن کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگرانی که از روش‌های کیفی در پژوهش‌های خود استفاده می‌کنند، پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب راهنمای عملی تحلیل و گفت و گو، گفتمان و سند

«بنابراین، ما در یک سو، تحلیلگری فرضی داریم که - با توجه به دانش و تجربه عمومی‌اش درباره موضوعات و مسائلی خاص - تصور می‌کند که یک اثر معین، مثلاً روابط قدرت، نشأت گرفته از دل نهادها و ساختارهای جنسیت و خانواده، به‌طور قطع در این گفت‌وگو (در آشپزخانه) جریان دارد. در سوی دیگر، تحلیلگری فرضی داریم که همه مفروضات را نادیده می‌گیرد و فقط درباره اثر جنسیت یا خانواده در گفت‌وگو، هنگامی که گرایشی آشکار به این دو (جنسیت یا خانواده) وجود دارد یا شرکت‌کنندگان این گرایش را نشان می‌دهند، صحبت می‌کند. مسئله‌ای که این دو تحلیلگر در بحثشان درباره این گفت‌وگو در نظر می‌گیرند، چیست؟ آیا این واقعیت است که «بن»، پسر مری، ۱۶ ساله، نوجوان، دانش‌آموز ممتاز، سفید، مذکر، دارای جسم سالم، انگلیسی یا دارای هر هویت دیگر مرتبط با این تعامل؟ به همین ترتیب، در خصوص مری، کدام یک از هویت‌های او با این گفت‌وگو ارتباط پیدا می‌کند؟ سن مری، سطح تحصیلاتش، جنسیتش، حرفه‌اش، هویتش به عنوان مادر بن، هویتش به عنوان دوست جین؟ یا اینکه در لحظاتی خاص از این گفت‌وگو، هویت‌هایی خاص)از میان هویت‌های مختلف افراد در حال گفت‌وگو( و ساختارهای اجتماعی مربوط به آن هویت‌ها ظهور می‌کنند که با لحظه‌های خاصی از تعامل مشارکت‌کنندگان با یکدیگر ربط و بستگی پیدا می‌کنند؟

برای مثال، بن با دو روش ممکن برای تهیه خیار مواجه است و مری به او می‌گوید: تو می‌توانی هر روشی را که ترجیح می‌دهی، انتخاب کنی که این امکان را به بن می‌دهد یکی از روش‌های ممکن را کنار بگذارد و او مجبور نیست از دستورالعمل‌های مری یا جین پیروی کند. جین سپس اظهارنظر می‌کند: (و) قطعاً قاعده‌ای وجود خواهد داشت. (بسته به اینکه کدام روش را انتخاب کنی). سؤالی که می‌توان پرسید این است که «قاعده‌ای» که جین به آن اشاره می‌کند، چیست؟ آیا این با نهاد خانواده ارتباط دارد که بن، به عنوان پسر مری با آن مواجه است - اگر او دستورالعمل‌های جین را اجرا کند در نتیجه آیا او با توصیه مادر خود مخالفت می‌کند؟ یا اینکه با نهاد دیگری مثلاً نهاد دوستی )مری وجین( ارتباط دارد؟»